@kimlanbu ve @386dx;
problemin tarifinde anlaşamadık sanırım. ütünün içindeki faz kopup dış yüzeye değdiği zaman ben de oraya dokunursam çarpılırım. topraklanırsa çarpılmam. bu nokta zaten açık.
Ancak, topraklama sisteminin çalışabilmesi için yalnızca ev tesisatının topraklanmış olması yeterli değil. Biliyorsunuz, elektrik kapalı devre tamamlanmadan akmaz. evlerdeki topraklama sisteminin çalışabilmesi için, üç fazlı iletim hatlarının nötr noktalarının hat boyunca topraklanmış olması gerekmekte. İşte bu sebepten, yani
iletim hattının topraklanması yüzünden, toprak üzerinden akım geçme şansı oluyor. Hat topraklanmasaydı, ütünün topraklanmasına gerek kalmayacaktı zaten.
Daha basit bir örnek düşünelim. Elimizde bir pil ve bir lamba olsun. Pilin (+) ucunu lambaya dokundursam lamba yanmaz, çünkü kapalı devre kurulamamıştır. Ama pilin (-) ucunu toprağa bağlarsanız, lambayı da bu haliyle toprağa dokundurursanız, lamba yanacaktır. lamba üzerinden akım geçmesinin sebebi, pilin bir ucunun (iletim hattının) halihazırda topraklanmış olmasıdır. Şu halde, lambanın "çarpılmasının" asıl nedeni, iletim hattının topraklanmasıdır; pili topraklamasaydık lamba yanmayacaktı.
Aynı mantıkla; iletim hattı topraklanmış olmasaydı, ütünün fazına dokunduğum zaman akım üzerimden toprağa akamayacaktı, çünkü kapalı devre kuramayacaktı.
@frown;
Yıldırım örneği statik elektrik ile ilgili. Toprak ve bulut arasında potansiyel fark zaten mevcut. Ama şebeke elektriği ile toprak arasında potansiyel farkın kurulabilmesi için, trifaze hatların sıfır noktasının toprağa bağlanmış olması gerekiyor, diye biliyorum. Yani örnekler özdeş değil gibi.
Cevaplar için çok teşekkürler bu arada.