Teknik açıklama: "KALDIRAÇ".
Gavurların leverage dediği olay, kredi ile büyüyen kapitalizm motorunun ana pistonudur. bu pistonun hızlı hareket etmesi, ekonomiyi potansiyeline yaklaştırır. ancak daha da önemlisi, büyüyen bir çocuk gibi bu pistonun eninin genişlemesi, yaratılan enerjiyi logaritmik olarak arttırabilir.
ekonomik jargonla; yüksek düzeyde borçlanma ile yapılan yatırımlar ve tüketim, ekonomiyi çok hızlı şekilde büyütebilir.
lakin. bir iktisatçı olarak çok iyi biliyorsunuz ki büyümenin büyük olanı değil, kalıcı olanı anlamlıdır. nasıl? eğer siz pistonu büyütürken duvarlarınmı güçlendirmezeniz; o piston basınca dayanamayarak çatlar. ekonomide bu; aşırı ısınma, kredi balonu ve yüksek enflasyon olarak adlandırılır.
buna mukabil; iyi bir büyüme; iyi bir sanayi üretimi ile desteklenirse; istihdam artışı ile sonuçlanırsa iyidir. tek bir fabrikatör makina sayısını 2ye katlayınca 2 kat satış olanagına kavuşabilir. ancak yeni işçi almazsa; patronun kasası dolar sadece. o patron da yeni bir ev, araba, ekmek almak yerine isviçre'ye kayağa gider. böylece yurtiçi gelirin artması, tabana yayılmadıgı için, halk "hani nerde o büyüme ben göremiyorum" diye hayıflanır.
Türkiyede iyi bir büyüme var. fakat bu, kredi hacminin artmasından; yani kaldıraç etkisinden. netekim kredi büyüme hızı yavaşladıkça büyüme hızının da trende dönecegini göreceğiz. 2012'de %9 büyümeyeceğimize emin olabilirsiniz. şimdi istenen şey; fazlaca şişirilen balonun hafifçe söndürülerek, patlamadan, yoluna devam ettirilmesi.
0