@neseranni Bu yüzden "tam olarak suçsuz diyemeyiz" dedim; "suçludur" diyemememin sebebi o. Aynı @rhollor'un da dediği gibi, Prometheus'un "tam olarak suçsuz" olamadığı gibi. "Suç" teriminde bir bulanıklık var. Prometheus Zeus'a yemin etmiyor (gerçi o da hırsızlık yapıyor) ama Athena rahibeleri "Tamam, tapınakta olmaz" yemini işlerinin doğasında var. Örneğin, arkadaşından senin dertlerini kimse ile paylaşmamasını söylemezsin ama beklersin. O senin en değerli sırrını bir kişi ile paylaştığında "Söz vermiştin" de diyemezsin.
O yüzden Scylla'yı örnek verdim zaten. Ortalıkta yürümek ve kendine asılan tanrıyı reddetmek dışında yaptığı bir şey yok. Aynı şekilde Daphne de galiba çiçek toplamak dışında bir şey yapmıyordu. Hatta Daphne'nin cezası da şu şekilde gerçekleşiyordu yanlış hatırlamıyorsam. Daphne Apollon'dan kaçmaya başlarken diğer birtakım tanrı ve tanrıçalara "Ne olur beni kurtarın, bana sahip olmasın Apollon" diye yalvarırken, tanrılar da ona acıdılar, Peneus ona acıyıp ağaç haline getiriyordu. Apollon da "Madem sana kavuşamadım, bundan sonra kutsal ağacım defne olsun" diyordu.
Örneğin, Daphne ve Scylla benzer durumda İo var. İo da Hera tarafından ineğe çevriliyor ama Zeus ile yattığı için. Daphne ve Scylla'da bir pasiflik varken, İo'da aksiyon var. İkisine de "kaş, göz süzüyordu" gibi bir olay anlatılmıyor, sadece kendi halinde takıldıkları söyleniyor. Orada da ceza teriminde bulanıklık var, çünkü ağaç olmak Daphne için bir kurtuluş olarak sunuluyor.
Suç teriminin bulanıklığı da buradan geliyor. Örneğin, sevgilimi aldatsam ve o da bunun karşılığında, ne bileyim, şiddet içermeyen ama hoş da olmayan bir şey yapsa (aklıma gelmedi şimdi); yaptığım şey kanunen suç değil ama bana tam olarak "suçsuz" da diyemeyiz bence. Çünkü bir halt etmiş sayılırım. Gördüğüm ceza suçla orantılı olmayabilir, ama durduk yerde de cezalandırılmış olmam. Yapılan şeyin "iyi", "kötü", "faydalı", "zararlı" olması onun suç olma veya olmama oranını değiştirir mi? Prometheus'un ateşi insanlar için çalması, Antigone'nin kardeşlerini gömmesi benim açımdan iyilik ya da tanrıların verdiği cezanın ego tatmini olduğu benim açımdan da net; ama bu onların yaptığı aksiyonu değiştirir mi? Dolayısıyla suç nerede başlar? İşte, zaten benim için bulanıklık burada başlıyor. Bunu da kendi adıma "bir şeyler yapmak, konu ile ilgili harekete geçmek"tan başlıyor. Yoksa onların 1 birimlik yaptığı şey, tanrının 1000 birimlik cezası ile karşılaşıyor olabilir.
0