siddete siddetle karsilik vermek pek celiskilidir. sirf kanunlar boyle izin veriyor diye, baska bir hayat hakkinda soz soyleyebilmek zayifliktir. kamu vicdani ile kamu duzenini saglamaya calismak yetersizdir. her hatanin bir bedeli vardir, ancak olum en agir cezadir en iyi tarafindan bakilsa bile. evet idama karsiyiz! evet benzer tezleri sunuyoruz, her ne kadar karsi cikmalarinizi tahmin edebiliyor ve hatta belki az haksiz gormuyorsak da...
ancak cok etraflica dusunulmesi gereken bir olguyu boyle iki cumle ile sonuca ulastiramayiz.dusunulmesi gereken yuzlerce detay var.
hukuk-ceza sistemi insanligi ileriye goturmedigi surece gorevlerini tam olarak yerine getiremez. 'omur boyu' cezalar ya da idam cezasi, ceza olgusunun mantigina aykiridir. bir ceza omur boyu verilemez, cunku bu ceza yeterli mi, yerinde mi, etkin mi vb sorular incelenemez hal alir. cezanin kamu vicdanina ve duzenine negatif ve pozitif etkisi olculebilir olmalidir. cezalarin caydiriciligini gozetmenin yani sira, modern hukuk duzeninde, suclunun da bir noktaya kadar zaruri bedensel ihtiyaclarini, bedensel butunlugunu ve guvenligini minimum kosullarda saglamak gerekir; ve medeni bir toplum kendisini bu konuda yukumlu hisseder. insancil bir bakis acisiyla yasalari koymaya basladigimiz an, kaldi ki aksi orman yasalari olur, suclunun islah edilip, topluma geri kazandirilmasi buyuk onem tasir, bu da idam cezasi ile asla mumkun olamaz pek tabii.
0