[]

Evcil hayvanlarımız aslında “bizim” değil mi?

Az önce parkta köpeğimi gezdiriyordum. Ufak sessiz bir köpek, tasmasız geziyordu. Ben 2-3 metre uzağında bekliyordum. Yanından iki tane adam geçerken bir tanesi durdu, eğildi ve köpeğe maksimum 30 cm mesafeden video çekmeye başladı. Çektiii, çektiiiii. Hayvan da işemeye çalışıyor o sırada, sevimli bir şey yaptığı bile yok. Dursun diye bekledim. En sonunda “Bana sormadan video çekmeniz doğru mu sizce? Yaptığınız ne kadar ayıp” dedim. Ve bana dedi ki: O köpek sizin değil, siz sadece ona bir iyilik yapıyorsunuz. Köpek sahiplenmek diye bir şey yok. O köpek doğanın bir parçası ve ben de gider istediğim ağacı, kediyi, köpeği çekerim, siz de bana karışamazsınız”.

O kadar şok oldum ki doğru düzgün cevap bile veremedim. Hayatımda ilk kez böyle bir şey duyuyorum. O doğanın parçası dediği köpek bizim evde doğdu. 10 seneden fazladır da bizim hayatımızda. Ben doğanın ne kadar parçasıysam, o da o kadar parçası. O benim ailemin bir üyesi. Ha gidip çocuğumun suratına telefonu dayamış, ha köpeğimin. Benim için hiçbir fark yok. Gidip başkasının çocuğunun suratına telefon dayayabiliyor mu acaba, “doğanın bir parçası” diyerek?

Adam belli ki hayatında hiçbir köpeğe “iyilik yapmamış” zira yapsaydı bence o da aileden görüldüğünü anlardı. Ben böyle bir şeyi hayatımda ilk kez duydum ve gerçekten şok oldum. Şu an burada sormamın sebebi böyle düşünen insanların çok olup olmadığını merak ediyor olmam. Kedi, köpekle birlikte yaşamayan insanlar cevap verirse daha doğru olur.

 
o köpek doğanın bir parçası evet.

ev ortamıyla zerre alakası olmayan bir canlıyı dört duvar arasına kapatarak sahibi olunamıyor bence. adamı tebrik ettim, müthiş mantıklı bir açıklama yapmış.
  • avianthem  (23.05.19 12:47:23) 
iki taraf da haklı.


  • dismainpula  (23.05.19 13:00:23) 
Hayatı boyunca hayvan beslemiş biri olarak "itici" bir tepki vermişsiniz bence. Öyledir değildir haklısınız haksızsınız tartışmıyorum ama, neticede itici.
Sonra işte ekşisözlükte hayvan sahipleri şöyledir böyledir diye başlık açıyorlar.

  • veritaslibertas  (23.05.19 13:07:56) 
farkli bir Bakis acisisi sunmak icin almanya'dan bildiriyorum. burda köpegin sahibi oluyorsun, hatta köpek vergisi ödüyorsun. köpegin sahibi olmanin getirdigi sorumluluklar da var elbet:
-toplu tasimaya bindiginde köpek icin yarim bilet ödüyorsun
-köpegin disariya kakasini yaptiginda temizlemek zorundasin, aksi halde cezasi var
-köpegin senin dikkatsizligin sonucu birine zarar verirse, mesuliyet sana ait
vs.
ama sunu da belirtmek gerekir ki burda sokak köpegi, yani sahipsiz köpek yok. ve hayvan haklari haliyle daha ileri.

ben burda sizi hakli buluyorum. köpegi cekmek icin sizden istemesi gerekirdi. ama ilk anda köpegin sahibinin olabilecegini düsünmemis olabilir. sonra da öyle bir seyler uydurmus gibi.
  • pilav  (23.05.19 13:11:52) 
sizden izin alıp video çekmesi daha doğru olurdu belki ama ben köpeğinizi tasmasız dolaştırmanıza takıldım açıkçası, sizin bir parçanız olduğunu adam nereden bilsin, doğanın bir parçası olarak güzel bulup video çekmiş. sizin bir parçanız olduğunu haliyle anlayamamış. ben adamın yaptığı açıklamada bu bağlamda bir saçmalık veya tutarsızlık göremiyorum.


  • evde liyakat kalmamis  (23.05.19 13:15:15) 
Hangi doğal ortam? Australian dingo mu bu? Köpekler domestik hayvanlardır. Sokakta barınamaz o küçük, sessiz köpek.

Kedi, köpekle yaşamayan kişiler cevap versin demişşiniz ama dayanamadım. Bir kediyle yaşıyorum evet. Sahibi değilim, onun insanıyım. Ortak bir hayatı paylaşıyoruz.

Sizden izin istese nezaket göstermiş olurdu. Ben olsam izin isterdim.
  • old possum  (23.05.19 13:19:21) 
sen haklısın. nasıl ki reşit olmayan çocuk sana bağlı ise, evcil hayvan da öyle.

o zaman bebeğin fotoğrafını çekmelerine de ses çıkardıgımız zaman o bebek senin malın değil desinler.

adam edebiyat felsefe parçalamış ve beklemediğiniz yerden vurmuş.

bu arada tasması olmadan nerden bilsinler sahibi oldugunu? siz de köpeğe tasma takın madem ve sahibi oldugunuzu belli edin. insanlar eşinin başı bağlı oldugu anlaşılsın diye boşuna yüzük takmıyor
  • dafuq  (23.05.19 13:24:01) 
Cevaplarda beni haklı bulan tek kişi Almanya’dan yazmış. Kültür muhabbetine hiç girmek istemiyordum aslında ama hayatının yarısını Almanya’da geçirmiş biri olarak, demek ki kültürel bir durum diyorum. Bana bu kadar anormal gelen ve kesinlikle cahillik olarak adlandırdığım bir şeyi hayvansever insanlar bile savunmuş. Kültürden başka bir açıklaması yok sanırım.

Bu arada yukarıda hayvansever olmadığımı savunan arkadaşa bir şey söylemek istiyorum. Her akşam tam bir saat boyunca sokak sokak dolaşıp, annemin getirdiği yemekleri sokak hayvanlarına dağıtıyorum. Eğer o gün etli yemek gelmediyse kendi aldığım kuru mamadan dağıtıyorum. Her ay en az 4 paket 15 kiloluk kuru mama gidiyor yemekle birlikte. 5 köpek ve en az 100 tane kedi besliyorum HER GÜN. Kuşları tabii ki saymıyorum bile. Peki sen napıyorsun da gelip ona buna “sizinki hayvanseverlik değil” deme hakkını kendinde görebiliyorsun? Ki ne yaparsan yap, bunu deme hakkın olamaz. Bak ben elimden gelenin de fazlasını yaptığım halde, kendimi her gün zora soktuğum halde yine de kendimi eksik görüyorum; kimseye “seninki de hayvanseverlik mi?” diye yargı dağıtmıyorum. İnsanları tanımadan etmeden böyle peşin hükümlerde bulunmanız ne kadar saçma.
  • aliza  (23.05.19 13:27:26) 
İki tarafı da kısmen haklı buldum ama köpek sahibini biraz daha haklı buldum zira bu hayvanlar evcil, yani doğal ortamı zaten ev. Bir insana bağımlı yaşayan canlılar. Söylendiği gibi Afrika köpeği ya da kaplan falan olsa anlarım da bu durum farklı.


  • orient blue  (23.05.19 13:31:50) 
doğal ortam mı kaldı yahu sanki serengeti düzlüklerinden koparıp getirdiniz vahşi hayvanı. millet ne kadar boş konuşuyor ihtiyaçlarını siz karşılıyorsunuz, köpek sizin.


  • elorelia  (23.05.19 13:32:19) 
Adam köpeğin benim olduğunu tabii ki biliyordu, parkta oturuyorlardı ve uzun süre bizi seyrettiler. Ayrıca onlar yaklaşırken ben köpeğin başındaydım, onlar geçsin diye otların içine doğru çekildim ben zaten. Köpeğim etrafı koklayıp işemeye çalıştığı için yolun diğer kenarında kaldı, benimle çekilmedi.


  • aliza  (23.05.19 13:36:14) 
köpek hangi doğanın parçasıymış? vahşi ırkı evinize mi aldınız sanki? doğa mı var ulan parçası olacak.


  • suicides underground  (23.05.19 13:42:13) 
köpekler kediler vb çocuk değiller. insan olmadıkları için bizim çocuğumuz olamazlar. evimizi aşımızı paylaştığımız dostlarımız olabilirler evet.

bir video ya da fotoğraf bir kedi köpeğin bir hakkını ihlal etmez çünkü onların fotoğrafın videonun ihlal edeceği bir özel hayat hakkı yoktur. onların hakları doğanın parçası oldukları ölçüde zarardan korunmaktır. videosu internette paylaşılsa bir köpeğin hakları zedelenmez. çocuğun zedelenir. çünkü çocuk insandır.

arada fark yok demişsiniz ama olmalı. hayvanlar evcilleşmiştir evet ama bu onların çocuğumuz olduğu anlamına gelmez. onun gözünde de siz anası babası değilsiniz.
  • inekadam  (23.05.19 13:53:46) 
Köpeğin, ne olursa olsun tasmasız dolaşmaması gerektiğini düşünüyorum. Bunu hemen söyleyip bir kenara koyayım.

Şimdi merak ettiğim, diyelim ki elinizdeki köpek, bir şekilde karşıdaki birine saldırdı ve ayağını kopardı kişinin. O zaman da aynı şey geçerli mi? Köpek o zaman da doğanın bir parçası mı? Bacağa düşen yıldırım ile tasmadan kurtulan köpeğin verdiği aynı zarar, aynı şekilde mi değerlendirilecek?

Köpek bu ülkede sizin eşyanız. Yani telefonunuza ne kadar sahipseniz, köpeğe de o kadar sahipsiniz. Yok bu sizin değil diyen, saçmalıyor. Hukuken köpek tam olarak sizin. Hatta bahsettiğim örnek üzerinden açıklayayım. Köpek birine zarar verdiğinde, eşyadan kaynaklanan zarar olarak bakılıyor konuya. Eğer o kişinin dediği gibi olsaydı, böyle bakılmazdı.
  • windowsguvenlikduvari  (23.05.19 14:05:17 ~ 14:11:01) 
Bırakın videoyu/fotoğraf çekmeyi, sahipli bir hayvanı sahibinden izin almadan sevemezsiniz bile.


  • teknikekip  (23.05.19 14:10:14) 
Bahsi gecen hayvan 10.000 yildan daha uzun suredir insanin cesitli manipulasyonlara evcillestirdigi bir canli. Zehirli olan yiyeceklerden kilo kilo yiyebilecek kadar da hayatta kalma beceresi dusuk bir canli. Sosyal acidan o kopegin "doga"nin bir parcasi olmasindan artik cok bahsedilemez. Biz de dogamiz geregi uykuya, suya yemege ihtiyac duyariz; ama doganin parcasi olarak yasamaktan cok uzagiz mesela.


Ikincisi, kopek sizin. Yasalara gore evcil hayvanlar "mal". Mesela hayvana zarar geldiginde ozel mala zarar verilmis gibi islem yapilir. Cogu ulkede boyle, Türkiye´ye has bir durum degil. Almanya´da kopegimi arabada guvence altina almaliyim, cunku aracta bir malin tasinmasi insani risk altina atmayacak sekilde yapilmali yasalara gore.

Yukarida soyledigim seyler, objektif bilgiler. Kopek sizin (Bu demek olmuyor ki kopege masaniz gibi davranin. Elma ve armut karistirilmasin.). Benim ahlaki anlayisima gore "sahip olmak" (gerci kelime anlami yaninda olmak) esitci anlayisa uymuyor evet, ama sizin sorumlulugunuz altinda bir canlidan bahsediyoruz. Sadece bu nedenle sizin, ne bileyim cocukken kedilere iskence yapan cocuklara gidip, kedi benim deyip, onu korumaya calismak gibi...


Elinde telefonla kendine her seyi kaydetme hakki gormek yanlis. Kopek tasmasiz gezdirilmez. Yine de sizin yaptiginiz yanlis digerinin yanlisini temize cikarmaz.

Almanyaspor, kopekli.

PS: Yukarida korkunc seyler okudum. "gercek hayvanseverler" evde kedi kopek beslemezlermis. Sevgili Einsteinler, sahiplenmeyelim de bu canlilar en iyi ihtimalle arabalar altinda ezilsinler mi? Insandan gordukleri sistematik eziyeti bir kenara birakip, nasil dogasina aykiri falan diyorsunuz? Hayvanlara barinacak tek nokta birakma, her yeri isgal et; ustune o yerleri de beton haline getir sonra kopeklerin dogasina aykiri de. Bir de, sanki hayvan refahi uzerine kafa yormus gibi ahkam kesmek ve "gercek hayvansever" tanimlamalari yapmak... Insan sasiyor gercekten.
  • buf-e kür  (23.05.19 14:13:36 ~ 14:34:26) 
derin mevzu bence. bende kedi duruyor evde. konusurken kedim diyorum ama iyelik eki bir sahip olma durumunu cagristirdigi icin imtina ediyorum bir yandan. ben de onun insani degilim. bir kedi bir insan ayni evde duruyoruz ama kirayi ben oduyorum. :) esya olmadigi icin satin alinmasina da karsiyim.

bu isin kavramsal kismi. pratikte kedi, kopek sahibisiniz ve her turlu o hayvandan sorumlusunuz. almanya'daki uygulamalar gayet anlamli. insanoglu dogayi ve duzeni degistirdigi icin bunun etkilerinden de birinci derecede sorumlu.

ben izin isterdim ama benim iznim olmadan cekilmesinden de rahatsiz olmazdim sanirim. kotu bir niyet yok, zarar verme hali yok, bilakis sevimli oldugunu dusunduler herhalde.
  • jimicik  (23.05.19 15:10:22) 
@inekadam +1

aynisini yazacaktim.

kopeginizin fotografinin cekilmesi sizi neden rahatsiz ediyor ki? bu eylem kopeginize zarar vermez, kopeginize veya size karsi bir suc olusturmaz.

cocugunuzmus gibi hissedebilirsiniz, cocugum diyebilirsiniz, cocugunuzdur.

ancak onlar insan degil. insan yavrusu olan bir cocugun fotografini cekemezsiniz o cocugun haklarina saldiridir. o cocuk bir insan, o fotograflarla istismara ugrayabilir. kacirilabilir, kucuk bir cocugun fotografinin cekilmesinin turlu kotu niyeti olabilir.

ancak kopegin videosunu cekmek sadece sevimli bulundugu icindir.

bu olayda size hakli diyemeyecegim. ha tabii nezaket kurallari geregi sizden izin istese daha iyi olurdu. ancak sizin bu ters cikismaniz gercekten gereksiz olmus. senin malinin videosunu cekmiyor, kopek videosu cekiyor.

o benim onu cekemezsin gibi dusunceler o senin bir malinmis gibi dusundugunu gosterir.

senin cocugun olsaydi da o benim cocugum onu cekemezsin demek o cocugu malin olarak gordugunu gosterirdi.

yolda gordugun annesi babasi olmayan bir cocugun da forografini cekemezsin. ve paylasamazsin. cunku o cocugun haklarina saldiri olur. cocuga zarar verir.

ancak kopegin videosunu cekmek kopege zarar vermez.
  • batlegolas  (23.05.19 15:43:23) 
Bence sizden izin almadan videosunu da çekemez, sevemez de. Başka bir Avrupa ülkesinden bildiriyorum, bazı sahipler köpeklerini sevmenize müsaade etmiyor, size sempati duyup yanınıza gelmeye çalışan köpeği tasmasından çekip oturtuyor :(


  • megalomaniac  (23.05.19 15:56:19) 
o kadar garip ve gereksiz yere felsefe kasılmış cevaplar var ki...

senaryo; diyelim ki köpeğinizi eğitiyorsunuz, hayvan genç, kalabalık ortamlarda yanınızda yürümesini öğreteceksiniz ki tasması koparsa, kaçıp gitmesin yada sizinle yürürken tasmayı çekiştirmesin diye. bunun gibi iki tane tip geldi ve video çekerek dikkatini dağıtıyor, eğitiminize engel oluyor. uyardığınızda da "sön önün söhöbö döğösön östödöğömö yöpörüm" diyecek.... çok samimi söylüyorum ağzımı bozarım.

ben o canlının sahibiyim, o canlının her türlü bakın tekrar ediyorum her türlü sorumluluğu bana ait. eğer köpeğiniz sorunlu bir köpek olsaydı ve video çekerken durduk yere saldırıp ısırsaydı bu mallar sizi şikayet etmeyecekler miydi? işlerine gelince sahibi değilsiniz işlerine gelmeyince sahibisiniz.

siz o canlının bütün yaşamsal ihtiyaçlarını, konforunu, uygun yaşam ortamını, yaşaması için gerekli olan her türlü ilgiyi karşılamakla mükellefseniz eğer sosyal ortamlarda kimin onunla muhatap olup kimin olmayacağına da karar verirsiniz. ben nereden bileceğim, belki sen manyağın tekisin köpeğimin önüne zehir katılmış yiyecek atmayacağını yada köpeğim hacet giderirken çektiğin videoyu yarın internette salakça bir başlıkla görmeyeceğimi? ha bu arada sahipli bir hayvanı hacetini giderirken video ya çekmek de nasıl bir kafa ürünü bilemiyorum.

10 bin yıldır insanla beraber yaşamış bir canlı için "doğal ortamından koparıp evlere hapsediliyor" demekse sözün bittiği nokta. köpeğin doğal ortamı insanın yanıdır, orman yada sokaklar değildir.

bu arada sahiplenme ve sahip gibi kelimeleri sürekli maddi bir şey olarak algılıyor insanlar, alakası yok, türkçede daha uygun bir kelime yok, kullanım sebebi bu yoksa doğru düzgün hiç bir hayvan severin evinde baktığı canlıya kendi ailesinden farklı muamele edeceğini düşünmüyorum.
  • issiz karga  (23.05.19 16:57:08) 
adam bildigin gerizekali bence.

kopegin dogal ortami ne yahu. evcil hayvan bu. koyunun inegin dogal ortami mi var? bunlar insanlarla insalara bagimli sekilde yasamak icin evrimlesmis hayvanlar.
  • hot potato  (23.05.19 17:00:20) 
issiz karga +1

Bence doğal hayattaki gibi davranıp kaba kuvvetle karşılasaydın çok güzel bir cevap olurdu. Doğal olanı bu sonuçta.
  • (s)AINT  (23.05.19 20:39:03) 
doğal ortamından demiş iyi güzel de arkadaşım köpekler iş yapmak üzerine varlar, kimisi sığır koyun gütmek, kimisi korumak, kimisi kuş kimisi domuz avına gitmek için. yani kopegin doğal ortamı varoluş sebebini karşılayabildigi, kendini sürü içinde görebildiği yerdir. sen evet ona sahipsin, köpekler iş hayvanıdır, sen işini verirsin... enerjisini atan kafası meşgul her hayvan da doğal ortamında sayılır. Kopeklerin doğal ortamı dağ taş bayır olsaydi ormana atılan onca can telef olmazdı. Boş yapmış. Bilmeyen az açsın Kral köpek ailesi, şemseddin sayan, Sedat bensason izlesin.


  • salem330  (23.05.19 20:53:53) 
elbette ki köpek sizin ailenizin bir üyesi. sevmek için de fotoğraf çekmek için de sizden izin istemesi gerekli. evde kuş besleyenlere gıcık oluyorum, imkanım olsa yasaklarım çünkü kuşun kafeste yaşaması tabiatına aykırı. köpek için böyle bir durum yok, gereken özeni gösteriyorsanız keyfi yerindedir.


  • asteriks  (23.05.19 21:08:24) 
her hangi bir canlı, bir eşya gibi sahiplenilmiyor, siz kendinizi böyle görüyor olabilirsiniz ancak kanunda (her ne kadar işletilmiyor ve yetersiz olsada) "sorumlu olduğu" diyordu. burada ki soru biraz daha felsefi bir soru, bir canlının bir eşya gibi sahibi olabilirmiyiz sorusu aslında. Bu soru aynı şekilde çocuk içinde geçerli, çocuğu doğurdun (baba da olabilirsin fark etmez) diye sahibi misin?

kedi besleyen biri olarak bence hayır, ben elimdeki eşyayı ister yakarım ister satarım, istersem çöpe atarım çünkü benim, parasını verdim aldım (yada ürettim), ama bunu bir canlıya yaptığımda karşımda ahlaki değerler, etik değerler ve hukuki değerler çıkıyor. bu durum sadece hayvanlar için geçerli değil, bitkiler, ağaçlar içinde geçerli. bağınızdaki bahçenizdeki ağaçları bile kafanıza göre kesemiyorsunuz.

ancak, sorumlu olduğunuz canlıya karşı yapılan her hangi bir eylem sonrası (bu sevmek bile olabilir, rehber köpekler sevilmez mesela kafası karışmasın diye falan) uyarınızdan sonra kusura bakmayın demesi gerekirdi bence. en azından ben derdim.

hayvanın sahibi olunmaz, hayvana karşı sorumlu olunur.
  • selam  (23.05.19 22:01:57) 
1
buraya yazılanların hakları Sir Anthony Hopkins'e aittir.
yazan eden compumaster, ilgilenen eden fader
modere edenler angelus, Artibir, aychovsky, baba jo, basond, compumaster, deckard, duyulmasi gerektigi kadar, fader, fraise, groove salad, kahvegibi, kaymaktutmayansicaksut, kibritsuyu, monstro, pandispanya, robin, ron dennis
bu sitede yazılanların hiçbiri doğru değildir. site içeriği küçükler için sakıncalı olabilir. yazılardan yazarları sorumludur. kaynak göstermeden alıntılanamaz. devlet tarafından atanmış bir kurumun internet üzerinde kimin hangi bilgiye ulaşıp ulaşamayacağına karar vermesi insan haklarına aykırıdır. web siteleri kullanıcıların istekleri doğrultusunda bağlandıkları yerlerdir. kullanıcılar isterlerse bir web sitesine bağlanmayabilirler. bu güçleri ve imkanları mevcuttur. bir kullanıcı bir siteye bağlanmak istiyorsa bu onun tercihi ve hakkıdır. bağlanmak istemiyorsa bu yine onun tercihi ve hakkıdır. halkın kendisine hizmet etmesi için görevlendirdiği kurumlar hadlerini aşıp halka neye ulaşıp ulaşmayacağını bilmeyen cahil cühela muamelesi edemezler. ebeveynlerin çocuklarını sakıncalı içeriklerden koruması için çok sayıda bedava ve ücretli yazılım mevcuttur. bu yazılımlar bir web tarayıcısını kullanmaktan daha karmaşık teknik bilgi gerektirmemektedir. devletin milletini küçük düşürmesi ve ebleh yerine koyması yasaktır. Skimlinks ile linkler üzerinden yönlendirme payı alınmaktadır.