basta cloroflorocarbonlar olmak uzere genel olarak halojen denilen gazlar deler. halojenler atmosferdeki gazlarin ayrilip parcalanmasina sebep oluyor, parcalanan gazlar da stratosferin incelmesine sebep oluyor. o gazlar da deodorant, klima, buzdolabi, cakmakgazi aklina gelen her tulu gazla calisan alet edavat icinde vardi. ozellikle spreyli seyler de mutlaka vardi. artik yok, hatirlarsan bi ara her turlu spreyli seyin ustunde ozon dostu yazardi.

delik aslinda delik degil, atmosferin stratosfer tabakasinin incelmesi. kutup noktalari uzerinde mevsimsel dongu olan bir incelme surekli mevcut zaten ama asil onarilmaya calisilan ve delik olan sey biz insanlarin yaptigi bir zarar.

yalan degil, ozellikle antartika ustunde kocaman bir delik yani gaz tabakasinda incelme vardi, tamir oldu. o delik yuzunden atmosfer gunesten gelen mor otesi isinlari, ultraviyole isinlari suzemiyordu. bu yuzden cilt kanserleri vs gibi hastaliklar patladi.

montreal antlasmasi ile devletler birlesmis milletler cevre programi (unep) onculugunde bir rejim kurdular. bilimadamlari dediler ki su su gazlar ozonu deliyor. devletler de dedi ki tamam o zaman su su gazlarin kullanmasi artik yasak. gazlarin kullanilmasi yasaklaninca ozon kendi kendini tamir etti. yani atmosferde bulunan dogal gazlar yeniden olustu. delik yani incelme henuz hala tam olarak kapanmadi ama buyuk olcude tamir oldu.

edit: ingilizcen varsa
ozone.unep.org
www.unep.org

tmaırı ıcın dunya kendısı calısıyor zaten ve fakat bu yenıleme hızı bızım zarar verme hızımızdan dusuk kalıyor.

cfc kursunlu akaryakıtlar co lu atıklar vs vs baya zarar veren sey var. ınek osurugunun bile etkısı vardı.

yalan degil bu olay. nasa nın bi app ından takıp edebılıyorsun earthnow olması laızm.

Karanlığımı aydınlattıgınız icin tesekkur ederim.

@senialanaglasinalsinsikinicaliyabaglasin_yine'nin dedigi gibi kuresel siinma ile ozone deligi birbirinden sebep ve sonuc olarak farkli. ozon tabakasini delenler halojen gazlarin salinimi, cfc vs vs.
@bryan fury'nin dedigi inek osurugu metan gazi sebebiyle kuresel isinmaya sebep oluyor. kuresel isinma ozon delinmesnin tam tersi. insan faaliyetleri sonucu salinan gazlar karbonmonoksitler, metan gazi vs atmosferde sera gazi denilen ayri bir gaz tabakasi olusmasina sebep oluyor. normalde gunes isinlari yuryuzune ulastiginda bir kismi yer tarafindan absorbe edilir bir kismi da uzaya geri yansir. iste bu sera gazi yuzunden uzaya yansiyan gunes isinlari yani sicaklik atmosferi asamiyor. yeryuzu ile sera gazi arasinda sikisip kaliyor. sebze meyve yetistirilen sera ile ayni mantik, adini da oradan aliyor zaten ki isiyi iceride hapsediyor yani. bu da dunyanin normalden daha fazla isinmasina sebep oluyor. kislari da tam tersine gunes isinlari o sera gazi tabakasini asip dunyaya ulasamiyor ve daha soguk bir kis yasiyoruz. ayrica bu mevsimsel dengesizlikler tufanlar, kasirgalar' asiri yagislar veya tam tersine kurakliklara vs vs sebep oluyor.

ozon deligi icin kurulan rejim ozon rejimi ve 1985'te baslatiliyor. basta viyana antlasmasi ve montreal protokolu olmak uzere pek cok uluslararasi antlasma ve protokol var.
kuresel isinma ise iklim degisikligi rejimi, daha yeni bir kavram. 1992de Birlesmis milletler iklim degisikligi cerceve sozlesmesi ve sonrasinda 1997'de kyoto protokolu imzalaniyor. kyoto anca 2005'te yuruluge girdi o da zaten yarim yamalak bir sekilde.