bence yaratılmış bir şey. düşünsenize ben insan öldürmekte bir sıkıntı yok doğal desem kendi hayatım da riske girer. bir tür yazısız toplumsal antlaşma gibi bir şey.

Ölmekten ölesiye korkan zayıf insanların bir yaratısı olabilir mi o anlaşma?

kaos yaratacak her şey, bir şekilde kötü gösterilerek ahlak, norm vs gibi değerlerle yasaklanmaya çalışılmıştır.

ölümden sonrasının meçhul ya da gaybi olması.
iyi bi misal mi emin olamadım ama:
dibi gözükmeyen bi uçurum düşün, nerede veya ne kadar yüksekte olduğunu da bilmiyorsun.

- vardığı yerde güzel şeyler olabilir.
- sonsuza kadar düşersin.
- dibine düşer ve yokolursun.
- başka bi boyuta gidiyodur belki de müthişbi hayat seni bekliyo.
...

ama sen atladıktan sonra arkandan gelenlerin tek gördüğü karanlık ve dibi gözükmeyen bişyin içinde yittiğindir.

insan bilmediğinden/belirsizlikten korkar. korktuğunu da istemez.
sevmedikleri için ister, onları da aşağı itmek ister. intiharda illa ki bi kendine dair olanı sevmeme-nefret var mesela. yad a ötenazi isteyen de tahminen bitsin bu çile de nolursa olsun havasındadır. falan filan.

avcı toplayıcı zamanlarda kabile ici bir kavga sırasında birinin kardesi oldurulmustur adamda kardesini oldureni oldurmustur, kabilenin dagılmaması ve herkesin g.t korkusuyla yasamaması icin etik olarak kabul edilemez hale gelmistir. sonuc olarak seni oldurse iyi mi olura geliyor bu durum.

İnsanlık tarih boyunca sonucu kanlı olan her şeyden sonra bir konuda atılım yaşamıştır. Atıyorum; havacılık tarihi ve yaşanan uçak kazaları ile uçaklar geliştirilmiş vs.

Kaostan sonra bir atılım da gerçekleşmez miydi? Yoksa öyle bir kaos yaşandı da o atılım gerçekleştiği için mi öldürmek kötü oldu? Ya da o kaos yaşandı ancak tarihin tekerrür etmesi gerekiyor?

o dediğin (atılım) yamulmuyorsam tarihsel materyalist bakışa ait bi çıkarım sadece. gerçi sorularını sormana sebep olan avcı toplayıcı dönem... açıklaması da öyle. o bakış içerisinde düşünürsen soruların cevabı evet. ama o sadece bi bakış açısı ya da bi yorum o kadar.

tarihin tekerrürü de yine aynı bakış açısına ait bi ilke.
tarih o kadar basit ele alıncak bişey değil.
tarih geçmiş ile aynı şey de değil. tecrübenin ta kendisi bi nevi.

İnsanın ilk yaşamına gidersek eğer en başta, ihtiyacın olmadığı şeyi öldümezsin. İlk öldürdüğün şey naptı temel beslenme ihtiyacını karşıladı. E daha sonrasında insan öldürmenin kaynaksız ilk halini hayal ediyorum da (rastlantı değil bilerek isteyerek öldürme) az önce konuşan veya sana karşı gelen vs.. birini öldürmüş oluyosun. Dünya halinden yok ediyosun amaçlı veya amaçsız. Çok tatmin edici ve ilahlaştırıcı buluyorum ben. Bu açıdan da korkutucu çünkü bir kere öldürenin bir daha öldürme istediğini hep içinde barındıracağına inanıyorum (uzun zamandır inanıyomuşum gibi olsa da şu an düşündüm ve inandım mantıklı geldi evet.)
Ötenazi bence bambaşka bir boyut ve bi yere kadar karşı değilim.
Bir de yaşamak temel hak insan olmaktan gelen, norm boyutu da böyle temellendirilebilir.

insanların kimi becerilerini devletlere devretmesinden gelir. tamam şu anda idam cezası dünyada büyük ölçüde kalktı ama bu çok yeni bir gelişme. kısacası: öldürmek devletlere hastır anlayışı cinayeti ciddi bir suç yaptı.

şahsi fikrimi istiyorsan kimi insanları öldürmek yaşatmaktan daha derin bir humanizma örneğidir.

new york times'da ilk insanların bile vicdan sahibi olduğu ile ilgili bir makale vardı. iskeletlerin diş çürüklerinden yola çıkarak, bütün topluluğu yavaşlatacağı gerçeğine rağmen bu hasta, "verimsiz" insanlar bile en güzel yiyeceklerle (hurma, tatli, vb.) beslenir ve yaşatılmaya çalışırlardı.

sonuç olarak insan tarihinin takip edilebilir en eski çağına bile gittiğimizde bir yaşatma isteği var, öldürmek değil.

şu da var:
iyiliği kötülüğünden ziyade günümüzdeki insan öldürme fikrinin temeli hümanizm ve modernizmin sonucudur.
hümanizm insanın "kendi"sini merkeze koyar. en önemli sensin. her şey senin çevrende şekillenir. ama sorun şu ki bu herkes için böyledir. başkası, bir başkası. peki bu kadar çok merkezin olduğu bir yer nasıl bir dünya olacak?

ayrıca modernizmin şöyle bi uzantısı daha var. meselayi freud' dan da ele alsak aynı noktaya varırız. s. freudun yaptığıda aslında modern alternatif bilhassa hümanist-seküler bir din oluşturmak. dine alternatif bir açıklama kaynağı kurgulamak. bunu bilinçaltına atfediyor.
bilinçaltı da ne?
asla tecrübe edemediğin ama sana orada olduğu ve seni yönlendridiği söylenen bişey kabaca. bunlar üzerinden yapılanları meşrulaştırma, ya da hümanizmi.

sürekli bir geçmiş-gelecek bağlantısı var. yani determinizm. ama "şimdi"yi hiçe sayıyor ve noluyor?

hümanizm kısmıyla bütünleyelim, vardığımız sonuç:
"cehennem başkalarıdır."

- evet, öyleyse benim cehennemim olan başkalarını neden öldürmeyeyim?

olay burada başlıyor ya da bbitiyor. aslında sürüyor.

hobbes'un fikirlerinden faydalanalım. insanlar kaos içindeydi. bencilce davranışlar birbirlerini öldürmeler ayyukaydı. sonra devlet kuruldu, özgürlüklerini kısıtladı insanlaırn. fakat canlarını ve mutluluklarını artırdı.

düşünsene, gece dışarı cıkıp gezebiliyorsun diyelim güvenli bir şehirde. fakat, büyük şehirlerde, metropollerde yapamıyorsun bunu. sen hangisinde yaşamak isterdin bu şehirlerden, insanlar da benzer seçim yapıp insan öldürmekten uzaklaştılar. bu işte etik oldu sonra ahlak oldu sonra kural oldu vs.

(bkz: dinler)

(bkz: dinler tarihi)

(bkz: on emir)

(bkz: insan hakları)

öldürmek kötü değil. sonucu kötü.

(bkz: kanun)

kendimi dexter gibi hissettim bir an :/

Tamamen içgüdüsel bir şey öldürmeme olayı. En ilkel canlıdan itibaren bu böyle. Sana fayda sağlamayacak işe öldürmeyi düşünmüyorsun. Fayda derken senin bir insanı soymak için onu öldürmen de fayda bu noktada. Çünkü ondan çıkan para ile kendi cebini ve karnını dolduruyorsun. Hayvanlarda da sistem bu şekilde işliyor. Yemeyecekleri ya da kendilerine tehdit oluşturmayan hayvanı öldürmüyorlar. Çünkü fayda sağlamıyor o ölüm. Bir kediyi öldürmek kınanıyorken, her gün sığır kesmek de bu yüzden normal karşılanıyor.

Faydadan sonra 2. nokta (aslında bu da fayda ile bağlantılı) işe canlıların zorunda kalmadıkça kendi türlerini öldürmemeleri. bu da ya ileride fayda sağlar ya da birlikte daha güçlüyüz düşüncesi ile geliyor muhtemelen. Tabii insanlardaki hemşehricilik gibi de olabilir.

İlkel beyin bu şekilde çalışıyor. Bizimki gibi düşünebilme yapısına sahip canlılarda buna ek olarak "ahlak" kavramı giriyor. Doğrular ve yanlışlar... Kuvvetle muhtemel savaşlara, çatışmalara engel olmak için iki tarafında hakkını koruma (tabii güçlünün hakkını biraz daha fazla koruma) amaçlı olarak bu kurallar çıkıyor. Ki bu da maalesef ki senin duymak istemediğin "sen ölmek istemiyorsan" olayını da içeriyor.

Ben öldürme olayını belirli durumlar dışında yanlış buluyorum. Mesela benim cebimde param yok diye gidip birini öldürüp parasını almam yanlış. Doğada bu konuda öldürme ya da dövüp alma olayı son derece normal. Güçlü olan istediğini yapıyor. İşte zaten kanunlar da güçsüzün de hakkı korjnsun diye çıkıyor biraz. Biz de kendimizi hayvanlardan ayırıp bu kurallara bağlı kalacak şekilde yetiştirdiğimiz için yanlış buluyorum biraz da. fakat biri, bir başkasını kendini müdafa etme sebebi dışında öldürürse, onun ölümünü çok da yanlış bulmuyorum. Çünkü başka insan hayatlarına da tehdit oluşturuyor. Her şey bir yana hayatta kalma içgüdüsü tehditleri ortadan kaldırmak istiyor.

Peki diyeceksin idam cezası? Abdullah Öcalan gibi eli kanlı teröristin idam edilmesini isterim. Çünkü cezalandırma ve de ölümü ile caydırıcılık rolü dışında varlığı tehdit oluşturuyor. Fakat örneğin benim öldürülme suçumdan yargılanan birinin idamı konusunda pek de sıcak değilim. Çünkü yargı sistemi çok kötü. Suçlanan kişinin idam sonrası, aslında suçlu olmadığının ortaya çıkması sik rastlanan bir şey. Tabii bizim ülkemizde bu, idam olmadığından, yıllarca haksız yere hapis yatmak veya yatıp çıkmak oluyor.