Ekşi Duyuru

biz "maymun" dan gelmedik. butun primate ler ile ortak atamiz var. bu baglamda hic bir primate'in bile kahverengiden baska goz rengi olmasa idi, hominidae'nin renkli gozlere sahip olmasi garipsenecek bir durum degildir.

en basidinden 200bin yil once orta afrika'da 10 tane hominid dogmus diyelim, bir mutasyon olmustur, bu 10 tanesinden iki tanesinin goz rengi mavi olmustur. genetik bilgin nasil bilmiyorum ama, bu mutasyondan sonra ciftlesmeleri durumunda cocuklarinda renkli goz cikmasi mumkundur. renkli goz olayi recessive dir, yani (r-renkli(herhangi bir renk diyelim) k-kahverengi) goz konusunda rr anne ve kk kromozomlarina sahip babadan yalnizca kahverengi gozlu cocuk dogabilir. eger baba da "rk" ise, cocugun renkli gozlu dogma ihtimali vardir. (eger cocuk babadan k, anneden r alirsa yine gozleri kahverengi olur) bu baglamda renkli goze sahip olmayan ama bu ozelligi "tasiyici" olarak devam ettirenler ile tam renkli goze sahip olanlar, ya da iki tasiyicinin beraberliginden doganlar, bu ozelligi devam ettirir.

bu genetik etkenlerin yani sira, cevresel etkenler de soz konusu olabilir, mesela renkli gozler genellikle isiga ve suya daha duyarlidir, bu 100bin yil once buyuk problem olmalidir avlanan bir irk icin. yine eger evrimimizin herhangi bir zamaninda biz gece avlaniyor iseydik, atiyorum renkli goz daha cabuk farkediliyor ise avlamaya calistigimiz hayvan tarafindan, renkli goze sahip olanlar ac kalip olecek, soyunu devam ettiremeyecektir.

bu baglamda daha kasarsak ihtimal vardir ki hominidler hep renkli goze sahipti, sonra birden bire kahverengi goz rengi bir mutasyona ugrayip dominant oldu, ve renkli goz recessive kalarak azaldi..

daha detayli olarak simdi iste oldugum icin kasamiyorum, ama bu olay boyle bir sey iste. ama kesinlikle "maymun" dan gelmedik, ortak atamiz var..

deri rengimizi ve goz rengimizi belirleye genler birbirini etkiliyormus sanirim, bolgelerin gunes isigi alma oranina gore deri rengini belirleyen genler evrim gecirmis. deri rengi daha acik olmaya baslayinca goz rengi de daha acik renkler olmaya baslamis. melanin pigmentlerinde acik renkler daha baskin olmus yani. japon makaklari da soguk yerlerde yasiyordu, onlarda da mavi renkli goz gorulebiliyor.

maymundan gelmedik ortak atamız var, bu gerçekten önemli her seferinde düzeltilmesi gereken bir şey. göz rengi içinse; snp adı verilen gen, hatta gen parçaları arası intron denilen yerlerde de bulunabilen, tek bazlık farklılıklar, göz içi pigmentlerin yoğunluğunu belirliyormuş. snplr çok yaygındır ve çok sayıda hastalıkla ilişkilendirilir. insan genom projesinde snplerin farklılıklarından kurtulmak için 10 örnek üzerinden yapılmıştı okumalar.

her neyse, snplerin yarattığı pigment yoğunluğu farklılıkları, işte göz rengini oluşturuyor. bunun pratikte insana hiç ama hiçbir iyi ya da kötü etkisi, kısaca seçilim baskısı yok.

mavi göz ise diğer gözlerden birak farklı, pigment yoğunluğu değilde, gözün üst katmanındaki pigmentlerin olmaması durumu. o yüzden noktalı olmayan tüm saf mavi gözlü insanların yaklaşık 10bin yıl önceki genleri mutasyona uğrayan tek bir atanın torunları olduğu bulunmuş

bu üstteki çalışmanın başındaki profesör de senin soruna da cevap olarak bir bakıma şöyle demiş ; bu bize gösteriyor ki doğa insan genomunu sürekli değiştirerek, farklılıklar yaratmaya çalışıyor.

~~ insan bireylerinin genomundaki farklılıkların bu kadar çok olması bence evrimin en güzel ilerleme metodlarından biri. göz rengi için belki seçilim baskısı yok ama bizim tür olarak her şeye dayanıp ileriye bakacağımızın doğal sigortası

+bir de bezelye buruşukluğu gibi değil, göz rengi. tek genle değil birçok genin etkileşimiyle belirleniyor.

emdikleri dalga boyları değişik olacak ama çok çok önemsenmeyecek bir, renk algılama farkı var insanlar arasında. ama seçilim baskısı oluşturacak kadar değil. hatta farkedilecek kadar bile değil. kısaca bu, insanın ileride olabilecek herhangi bir şeye karşı baştan hazırlıklı olma stratejilerinden milyonlarcasından birinin, ortaya renkli bir çıkartması durumu