insitab kelimesi neseb (-nun, -sin, -be) kelimesinden kökenlerini alır. ifti'âl babında çekilmiştir. ifti'âl bâbı kelimelere (istisnaları var ama çok ileri düzey arapçayla ilgili, işinize yaramaz) evet ifti'âl bâbı kelimelere edilgenlik anlamı katar. söz gelimi kesr (-kef, -sin, -ra) harflerinden oluşan ve -kırmak anlamına gelen kesr, ifti'âl babına girince "inkisâr" şeklini alır, kırılmak olur. yani edilgenlik otomatik geliyor. bu bâb mevzusu kafanızı karıştırmışsa fonetik olarak izleyin. inkisâr, iftihâr, ictimâ vesaire. kulağa yatkın gelecektir.
ikinci konu: "intisâbi" gibi bir kelimeyi kafanıza göre yapamazsınız. arapça ziyadesiyle geometrik bir dildir, sonuçları kesindir. ve öyle bir kelime yok. "intisâba ait" anlamına erişmek istiyorsanız eğer, "müntesip" kelimesi sizin için ideal.
bir istisna olarak "intisâbî" kelimesi modern farsça'da kullanılıyor. belki işinize yarar.
diğer problematik: kelime hangi bablarda çekimlenir, hangilerinde çekilmesi gramer olarak olanaklıdır? söz gelimi arapça'da bazen 24 farklı şekilde çekimlenebilen sülasi mücerred mastarlar varken, bunların sadece 6 tanesi osmanlı türkçesi'nde kullanılmıştır. bu konuda da bir sorun varsa, buradan yine cevaplarım.
kolaylıklar, iyi çalışmalar.
0