[]
nesnel yargı/öznel yargı
Huzursuz ile bir entry'si üzerinde tartışıyorduk da bir de size soralım dedik. (bkz: #14062200)
Şimdi; huzursuz güneşin insana göre sıcak olduğundan dolayı "güneş sıcaktır" önermesinin nesnel bir yargı olduğunu söylüyor. Ben de eğer insanlar güneşten daha sıcak bir yıldıza/güneşe gidip daha sıcak bir ortamda kalmalarını sağlayacak teknolojik gelişmeye sahip olsalardı, güneşin insanlara nispeten daha soğuk geleceğini dolayısıyla böyle bir önermenin nesnel bir yargı olamayacağını söylüyorum. Bu insanların içinde bulundukları koşulara göre doğrudur bence. Hatta felsefik olarak sıcaklık kavramı bile tartışılabilir ya neyse girmeyelim. Bana göre "insanın %70'i sudur" gibi daha mekanik bir önerme nesnel bir önermeye örnek gösterilebilir gibi geliyor.
Siz ne düşünüyorsunuz?
Şimdi; huzursuz güneşin insana göre sıcak olduğundan dolayı "güneş sıcaktır" önermesinin nesnel bir yargı olduğunu söylüyor. Ben de eğer insanlar güneşten daha sıcak bir yıldıza/güneşe gidip daha sıcak bir ortamda kalmalarını sağlayacak teknolojik gelişmeye sahip olsalardı, güneşin insanlara nispeten daha soğuk geleceğini dolayısıyla böyle bir önermenin nesnel bir yargı olamayacağını söylüyorum. Bu insanların içinde bulundukları koşulara göre doğrudur bence. Hatta felsefik olarak sıcaklık kavramı bile tartışılabilir ya neyse girmeyelim. Bana göre "insanın %70'i sudur" gibi daha mekanik bir önerme nesnel bir önermeye örnek gösterilebilir gibi geliyor.
Siz ne düşünüyorsunuz?
huzursuz bence yanlış değil. güneşin sıcak oluşu nesnel bir yargıdır bence de. fakat mesela uzaylılar olsaydı gerçekten ve onlara göre güneş soğuk olsaydı o zaman öznel olurdu belki. başka bir yıldızın daha sıcak olması veya insanların oraya gitmeleri güneşin sıcak olmadığını değil nispeten soğuk olduğunu gösterir ki bu da bu da güneşin herkese göre sıcak olduğunu değiştirmez. 50 derece sıcaktır mesela ama 40 derece de sıcaktır değil mi efendim. biz onu teknolik bir alet ile o anda hissetmesek de gerçek olarak yine de sıcaktır. bilmem anlatabildim mi düşüncemi.
- lemmiwinks
(17.01.09 03:00:33)
evet lemmiwinks'in dedigi gibi gunesten daha sicak bir yildizin olmasi ve oraya gidip bile o sicakligi hissetmis olmamiz gunesin sicak oldugu gercegini degistirmiyor. belli derecelere kadar sicaklik oznel olabilir, ama gunes kadar cok sicak birseyde oznellik mantik disi gelebiliyor, ama gunesin sicak olmasinin sana gore nesnel olmasi da bir bakima oznel bir dusunce oluyor. ha bir de nesnel veya oznelin arasinda kalan yargilar da olabilir. sadece nesnel ve oznel yarginin olmasi da nesnel bir yargi mi oluyor o zaman, bana gore olmuyor:)
- ermanen (17.01.09 03:19:46)
merhaba,
benim düşüncem şu şekilde... başka bir yıldıza gitsek, orası güneşten sıcak olsa bile, güneş yine de bizim için sıcak olacaktır. başka yıldıza göre soğuk olması, güneşin insan için sıcak olduğu gerçeğini değiştirmez... Gün gelir vücut yapımız değişir de güneşin ısısına dayanacak hale gelirsek o zaman soğuk ya da sıcak değil diyebiliriz bence.
benim düşüncem şu şekilde... başka bir yıldıza gitsek, orası güneşten sıcak olsa bile, güneş yine de bizim için sıcak olacaktır. başka yıldıza göre soğuk olması, güneşin insan için sıcak olduğu gerçeğini değiştirmez... Gün gelir vücut yapımız değişir de güneşin ısısına dayanacak hale gelirsek o zaman soğuk ya da sıcak değil diyebiliriz bence.
- huzursuz (17.01.09 03:21:26)
huzursuz'un önermesi eksik. Güneş bir yıldızdır bunda hemfikiriz değil mi? yıldızların hr diyagramına göre Güneş G tipi bir yıldız. G tipi yıldız da ortalama sıcaklığa sahip. hatta biraz altında kalıyor ortalamanın. G'den daha sıcak F, A, B ve O tipi yıldızlar var, ki bunlar milyonlarlarcadır.
yani; Güneş insanlara göre sıcaktır, fakat yıldızlara göre soğuktur.
"Güneş sıcaktır" demek eksik kalıyor. nesnel bir yargı demek için bence yeterli bir önerme değil.
yani; Güneş insanlara göre sıcaktır, fakat yıldızlara göre soğuktur.
"Güneş sıcaktır" demek eksik kalıyor. nesnel bir yargı demek için bence yeterli bir önerme değil.
- deckard (17.01.09 03:32:55)
şu değerin üstü sıcak altı soğuktur diye bir treshold olmadığından sıcaklık kavramında kesin bir nesnellik yok aslında, çay 80 derece dersek nesnel olur ama sıcak çay kişiden kişiye değişir.
- leylak sarabi (17.01.09 04:04:38)
Kime göre, neye göre? Sorusunu yöneltebileceğimiz için bence "Güneş sıcaktır." önermesi nesnel değildir bence. Ha, "Her şey sıcaktır." denilseydi bu her şeyin bir sıcaklığa sahip olması sebebiyle nesnel bir önerme olurdu. Deckard'ın da belirttiği gibi yıldızlar açısından bakıldığında güneş sıcak olmuyorsa bu önerme eni konu özneldir. Güneş, insan öznesi için sıcaktır.
- carc (17.01.09 08:54:09)
huzursuz'un verdigi bilgi nesnel degildir bence.
ozne olarak 'sicak'in, taniminda nesnellik yoktur. gunes sicaktir yerine sunlar kullanilip, yargi nesnel yapilabilir gibi:
gunes, dunya'dan daha sicaktir.
gunes, ortalama G tipi bir yildiz kadar sicaktir.
gunes, ortalama bir insan vucudundan daha sicaktir.
gunes, insanlara gore daha sicaktir (bir ustteki cumle babinda).
gunluk hayatta kullandigimiz sicak genelde 3. kullanimin kisaltilmisi. Birinci ve dorduncude ise 'daha' kelimesi ile karsilastirmadan gelen bir nesnellik var.
'gunes sicaktir' bir baglam icinde olmadigindan tartismaya aciktir ve eksik arguman icermektedir bence.
ozne olarak 'sicak'in, taniminda nesnellik yoktur. gunes sicaktir yerine sunlar kullanilip, yargi nesnel yapilabilir gibi:
gunes, dunya'dan daha sicaktir.
gunes, ortalama G tipi bir yildiz kadar sicaktir.
gunes, ortalama bir insan vucudundan daha sicaktir.
gunes, insanlara gore daha sicaktir (bir ustteki cumle babinda).
gunluk hayatta kullandigimiz sicak genelde 3. kullanimin kisaltilmisi. Birinci ve dorduncude ise 'daha' kelimesi ile karsilastirmadan gelen bir nesnellik var.
'gunes sicaktir' bir baglam icinde olmadigindan tartismaya aciktir ve eksik arguman icermektedir bence.
- armish (17.01.09 08:58:42)
Bende sıcaklık kavramının öznellik taşıdığını söylüyorum aslında. Yani atıyorum bilmiyorum kaç C derece değil de; sadece sıcak demek yeterli değil bana göre. Şöyle bir örnek daha vereyim; Aynı insanın hem ekvatora hem de kutba gittiğini düşünelim. Ekvator'da "güneş amma da sıcakmış" derken; kutupta "ortam buz gibi, güneş hiç de sıcak değil/ısıtmıyor" diyebilir. Yahut olur da güneşin ömrünün bitip soğumaya başladığını düşünelim.
Sanırım huzursuz'un dediği "ne olursa olsun; güneşin sıcaklığı müdahale edilmeksizin bellidir." Ama ben o önermeden öyle çıkartamadım. Anlatım eksikliği denebilir belki...
Sanırım huzursuz'un dediği "ne olursa olsun; güneşin sıcaklığı müdahale edilmeksizin bellidir." Ama ben o önermeden öyle çıkartamadım. Anlatım eksikliği denebilir belki...
- meursaults (17.01.09 14:06:12)
1
