ben soyle dusunuyorum..
konu bence birilerine dayatma ile bir seyleri dinletmek degil de, bunlari dinlememis/bu muziklerden-yapitlardan haberi olmayan insanlara buna sunmak-ulastirmak olmali.
konuyu sozlukle de bagdastirarak seyi anlatiyim mesela.
eksi sozluk malazgirt te zirvesi yapmistik bir sure once. ordaki ufak cocuklara herkes kendi meslegi ile ilgili sunumlar yapmislardi. ben de haliyle klasik muzikle alakali bir sey yapmis ve cocuklara butun orkestra enstrumanlarini tanitmaya calismistim.
bir cogu piyano ve gitar haricindeki enstrumanlari (hadi zorlarsak keman i da bilenler vardi) bilmiyorlardi. ilk defa o videolar sayesinde seslerini duydular... cok begendikleri oldu.. cok da imrendiler..
"dagdaki cobana dinletme" benzetmesini tahminimce "genis kitlelere bu sanati onlara ulastirmak, sunmak" anlaminda yapmistir. bogazina sarilip "dinle, dinledikce begeneceksin" anlaminda degildir..
---
klasik eserlerin (hele ki onemli bestecilerin eserlerinde) bestecilerinin dehasini anlamak icin acikcasi biraz teknige de dalmak gerekiyor. benim kafamdaki okula girmeden onceki "bach anlayisim" ile okulda aldigim form analizi vs. gibi bir cok dersten sonraki anlayisim gercekten cok farkli.
bir kere bu bestecilerin yasadigi yillardaki sartlari ve kisa yasam surelerini dusunmek lazim. eserlerdeki armonik zenginligin guzelligini, kuruluslarindaki matematiksel buyuleyiciligi farketmek lazim.
mesela az cok nota bilen birisi eger beethoven senfonilerden (mesela 7, 9..) bir tanesinin nota partisyonunu alip ordan takip ederek dinlerse, gercekten gozlerine inanamayacaktir.
sorulara gelirsek tek tek,
* bir insan klasik muzik dinlese ne olur, dinlemese ne olur?
- en basit anlatimla, "yasamaya devam eder". ama muzikal anlamda belki de sirf klasik muzik onyargisi sebebiyle kacirdigi seyler olur ve bu farkindaliksizlikla devam eder.
* klasik muzik dinleyen insanla dinlemeyen insan arasinda ne gibi farklar oluyor?
- herhangi bir pop parcasina, rock parcasina vs.. sadece sozleri veya sadece size melodisinin hissettirdigi sey ile yetinmemis oluyorsunuz. ton gecisleri, altyapisinin nasil oldugu, akorlarin kurulumu, hangi enstrumanlarin hangi anlarda one ciktigi, sozlerle muzik uyumu (prozodi) ve daha bir cok seyi dusunerek onlari degerlendirirler..
* insanlar neden dinledikce sevsinler?
- herkes dinledikce sevecek diye bir sey elbet yok. ama klasik muzigi dinlemeyi aliskanlik haline getirmis (ve tabii dinlerken zevk almaya baslamis) birisinin muzikal anlamda ufkunun genisleyecegi bir gercek.
* insanlar klasik muzik sevmek zorunda mi?
degil..
edit: bu cevap genel klasik muzik severleri baglamaz elbet. benim gorusumdur salt.