[]
Sinema'da yönetmen-senarist ilişkisi
arkadaşlar merhaba,
anlamakta sıkıntı çektiğim mesele şudur: arkadaş, film'in, dizinin vs. konusunu, akışını belirleyen insan senarist değil midir? yani, imdb #1 ele alalım mesela. herkesi kendisine hayran bırakan o senaryosu mudur, yoksa başrol'ün gözlerindeki ışık mı? nedir bu ikilem. inglorious bastards desek, tarantino yapmış yapacağını diyoruz. senaryo'nun önüne işlenişi geçiyo.
dur saçmaladım. daha özü şu: koca filmin konusunu belirleyen, film'i film yapan senaristken(yada ben öyle sanıyorum), neden yönetmen'in ismi trailer'in en sonunda büyük harflerle geçer. neden yönetmen konuşulur, ödüller ona yağar. ya arkadaş, o filmi senarist yaratmamış mıdır?
sizce nedir? senarist mi, yönetmen mi?
soruma yanıt olmasa dahi bu konudaki görüşlerinizi merak ediyorum. bu meslekten (sinemacılık vs.) olan varsa, belirtirse sevinirim. ben senarist'leri daha zeki, akılcı insanlar olarak buluyorum.
anlamakta sıkıntı çektiğim mesele şudur: arkadaş, film'in, dizinin vs. konusunu, akışını belirleyen insan senarist değil midir? yani, imdb #1 ele alalım mesela. herkesi kendisine hayran bırakan o senaryosu mudur, yoksa başrol'ün gözlerindeki ışık mı? nedir bu ikilem. inglorious bastards desek, tarantino yapmış yapacağını diyoruz. senaryo'nun önüne işlenişi geçiyo.
dur saçmaladım. daha özü şu: koca filmin konusunu belirleyen, film'i film yapan senaristken(yada ben öyle sanıyorum), neden yönetmen'in ismi trailer'in en sonunda büyük harflerle geçer. neden yönetmen konuşulur, ödüller ona yağar. ya arkadaş, o filmi senarist yaratmamış mıdır?
sizce nedir? senarist mi, yönetmen mi?
soruma yanıt olmasa dahi bu konudaki görüşlerinizi merak ediyorum. bu meslekten (sinemacılık vs.) olan varsa, belirtirse sevinirim. ben senarist'leri daha zeki, akılcı insanlar olarak buluyorum.
- oldu görüşürüz
(14.09.10 01:10:56 ~ 01:11:44)
bence en iyisi kendi senaryosunu yazan yönetmendir. neyi nerede ve nasıl işleyeceğini iyi bildiğinden daha iyi yansıtır içinde tuttuklarını. diğer yandan bakarsak senaristin yazdığı iyi bir senaryo, yönetmenin elinde harcalanabilir.
- beerserk
(14.09.10 01:13:48)
her ikisi de hayalgücü olan insanlar bi kere ama şu var ki senarist hayal eder yazar ama yonetmen onu şekle şemale sokmadan yazdığı sey bişey ifade etmez.yazılır orda kalır.hayata geciren yonetmendir.yani işin nasıl yapılacağı,neyin nezaman olacağı vs. gibi konuları yonetmen olmadan kimse olması gerektiği gibi yapamaz.belki bu yuzdendir.bana gore ikisi de ayrı ayrı başarı sonucta ama..
- saleen (14.09.10 01:14:30)
çünkü yönetmenlik sadece filmi çekmek değildir. yönetmenlik büyük bir idarecilik başarısıdır. filmin sonunda görülen bütün isimleri toparlayan, o filmi ortaya çıkaran yönetmendir.
sonuçta bir konu ne kadar güzel olursa olsun, bir diyalog ne kadar vurucu olursa olsun, sinemaya görüntü can verir. sanmıyorum ki bir senarsit her yazdığı diyaloğun vurgusunu, tonlamasını, karakterin mimiklerini senaryoya eklesin. yönetmen bu tür işlerle de ilgilenir. ama zannedersem artık para kazanmaya yönelik yapılan filmlerde yönetmenler bu aşkla yapmıyorlar işlerini, karakterler okuyor repliklerini, 3-4 pahalı atraksiyon oluyor film.
sonuçta bir konu ne kadar güzel olursa olsun, bir diyalog ne kadar vurucu olursa olsun, sinemaya görüntü can verir. sanmıyorum ki bir senarsit her yazdığı diyaloğun vurgusunu, tonlamasını, karakterin mimiklerini senaryoya eklesin. yönetmen bu tür işlerle de ilgilenir. ama zannedersem artık para kazanmaya yönelik yapılan filmlerde yönetmenler bu aşkla yapmıyorlar işlerini, karakterler okuyor repliklerini, 3-4 pahalı atraksiyon oluyor film.
- aliscan (14.09.10 01:17:44)
dandik bir yönetmen en iyi senaryonun içine eder, iyi bir yönetmen sıradan bir senaryoyla harikalar yaratır. senaryosu çok da yoğun olmayan (yoğun senaryo?) bir film örnek versem, mesela The Seventh Continent, öyle uzun uzadıya senaryosu yoktur misal. versen şimdi o senaryoyu kıytırık bir türk dizisinin kıytırık yönetmenine, al bundan film çek desen, ne hale gelir o senaryo. ama haneke'ciğim napar, adamın unutamayacağı sahneler çarpar yüzüne, film biter saatlerce kasılı kalırsın.
bir de şu var; mozart bestesi deriz, bach eseri deriz, chopin konçertosu deriz.. ama günümüz müziğinde birçok parçanın bestecisini bilmeyiz. hatta "falanca sanatçıdan yaptığı cover" deriz; "falanca bestecinin falanca parçasının cover'ı" demeyiz. bu da üzücü, düşünürsek?
senarist yönetmenlere saygılarımı sunarım.
bir de şu var; mozart bestesi deriz, bach eseri deriz, chopin konçertosu deriz.. ama günümüz müziğinde birçok parçanın bestecisini bilmeyiz. hatta "falanca sanatçıdan yaptığı cover" deriz; "falanca bestecinin falanca parçasının cover'ı" demeyiz. bu da üzücü, düşünürsek?
senarist yönetmenlere saygılarımı sunarım.
- daysleeper (14.09.10 01:20:57)
mesela en yakın örnek şen yuva dizisi.
senaristi inci, ekşi takip eden bi eleman. emrah serbes. yönetmen, avrupa yakası'nın da yönetmeni olan hakan algül. yine bahsettiğim olay. dizi'nin başında dönen jingle'mıdır nedir işte onda, emrah serbes ismi 3 sn küçük punto'yla geçerken, hakan algül ismi büyük puntolarla sonda 5-6 sn kalır, diziye geçilir.
aga senarist falan değilm ama üzülüyorum lan. senarist'ler can insanlar. niye böyle ışık şef yardımcısıyla aynı muameleyi görüyorlar?
senaristi inci, ekşi takip eden bi eleman. emrah serbes. yönetmen, avrupa yakası'nın da yönetmeni olan hakan algül. yine bahsettiğim olay. dizi'nin başında dönen jingle'mıdır nedir işte onda, emrah serbes ismi 3 sn küçük punto'yla geçerken, hakan algül ismi büyük puntolarla sonda 5-6 sn kalır, diziye geçilir.
aga senarist falan değilm ama üzülüyorum lan. senarist'ler can insanlar. niye böyle ışık şef yardımcısıyla aynı muameleyi görüyorlar?
- 0dy (14.09.10 01:32:31)
ilk olarak senaryo senaristin yazdığı haliyle kalmaz, asla. yönetmen o senaryoyu ekibiyle zaten değiştirecektir. yönetmen senaryoyu yorumlayacaktır. yönetmen her noktada parmağı olan adamdır.
çoğu yönetmen zaten senaristtir aynı zamanda ama çoğu senaristin yönetmenlikle uzaktan yakından alakası yoktur :)
ki yine şöyle bi şey var, senaryo yazılır ama yönetmenle birlikte tekrar yazılır. ve en önemlisi film görüntüdür diyalog ve konudan önce, derdinizi görüntüler anlatır...
aslında bu ikisinin arasındaki farkı anlamanın en kolay yolu sizin için şu olacaktır. amatörce bi film çekmeye çalışın beğendiğiniz bi senaryodan(sahne çekmeye çalışın) ama kendi fikirleriniz doğrultusunda çekmeye çalışın bunu, zaten çekilmiş olduğu haliyle değil.
yüzlerce sebep sayabilirim size neden senarist'in yönetmen ve genelde görüntü yönetmeninin altında olduğuna dair :)
meslektenim.
p.s: dizide değil ama sinemada ışık şefiyle aynı muameleyi görmesi bile onun için büyük bir onurdur. siz bence bu tip eleştiriler yapmadan önce biraz sektörün içindeki mesleklerin neler yaptığını bi adam akıllı araştırın :)
işkembeden hiyerarşi yapıyorsunuz şu an :)
çoğu yönetmen zaten senaristtir aynı zamanda ama çoğu senaristin yönetmenlikle uzaktan yakından alakası yoktur :)
ki yine şöyle bi şey var, senaryo yazılır ama yönetmenle birlikte tekrar yazılır. ve en önemlisi film görüntüdür diyalog ve konudan önce, derdinizi görüntüler anlatır...
aslında bu ikisinin arasındaki farkı anlamanın en kolay yolu sizin için şu olacaktır. amatörce bi film çekmeye çalışın beğendiğiniz bi senaryodan(sahne çekmeye çalışın) ama kendi fikirleriniz doğrultusunda çekmeye çalışın bunu, zaten çekilmiş olduğu haliyle değil.
yüzlerce sebep sayabilirim size neden senarist'in yönetmen ve genelde görüntü yönetmeninin altında olduğuna dair :)
meslektenim.
p.s: dizide değil ama sinemada ışık şefiyle aynı muameleyi görmesi bile onun için büyük bir onurdur. siz bence bu tip eleştiriler yapmadan önce biraz sektörün içindeki mesleklerin neler yaptığını bi adam akıllı araştırın :)
işkembeden hiyerarşi yapıyorsunuz şu an :)
- madyb (14.09.10 01:33:36 ~ 01:35:35)
@madyb
dur yahu, birşey yaptığım yok. rica etsem "meslekteki" hiyerarşi sıralamasını yazar mısınız?
dur yahu, birşey yaptığım yok. rica etsem "meslekteki" hiyerarşi sıralamasını yazar mısınız?
- 0dy (14.09.10 01:56:56)
şimdi solaris kitabı var sitanislaw lem'in herneyse, şimdi bu kitabı tarkovski eline alıp öyle bir film haline getirmiştir ki artık kitaptaki hikaye tarkovsky nin oyuncağı olur. çünkü yönetmen güçlü,
bu kitabı eline Steven Soderbergh alınca tarkovsy severler öeh demiştir, belki kitap hayranlarının tarkovsky ye dediği gibi, kitaptan bir şey kalamamış ki diyebilirler, herşey yönetmendir ancak galiba oscar ödüllerinde bir artis senaryo yazarlarına müthiş replikler yazıp izlenebilirliği sağladıkları için teşekkür etmişti, yönetmen=film
bu kitabı eline Steven Soderbergh alınca tarkovsy severler öeh demiştir, belki kitap hayranlarının tarkovsky ye dediği gibi, kitaptan bir şey kalamamış ki diyebilirler, herşey yönetmendir ancak galiba oscar ödüllerinde bir artis senaryo yazarlarına müthiş replikler yazıp izlenebilirliği sağladıkları için teşekkür etmişti, yönetmen=film
- hoot (14.09.10 02:40:04)
öncelikle film yapımcınındır :) mesela film oscar alırsa yapımcısına verilir ödül..
yönetmen mi önemli senarist mi diyorsak eğer bence senarist çok daha önemlidir.. asıl yaratıcı işi yapan senarist bence.. büyük yönetmenler(bunun örneği çok zaten) söz konusu olduğunda senaristler, büyük senaristler(kaufman) söz konusu olduğunda da yönetmenler geri planda kalıyor.. sanırım ünlü yönetmen sayısı daha çok.. bunun nedeni de açıklananlardan çıkarılabilir zaten..
yönetmen mi önemli senarist mi diyorsak eğer bence senarist çok daha önemlidir.. asıl yaratıcı işi yapan senarist bence.. büyük yönetmenler(bunun örneği çok zaten) söz konusu olduğunda senaristler, büyük senaristler(kaufman) söz konusu olduğunda da yönetmenler geri planda kalıyor.. sanırım ünlü yönetmen sayısı daha çok.. bunun nedeni de açıklananlardan çıkarılabilir zaten..
- buzzlightyear (14.09.10 05:17:35)
film yönetmenindir, filmin sahibi yapımcıdır.
araba bwm'nin, sahibi ise satın alan kişidir.
en tepede yapımcılar vardır her zaman. ama işin üretim kısmından ziyade denetleme kısmında rol alırlar.
sonra yönetmen gelir. sadece bir kaç tane senaristin ismi yönetmenden önce gelmektedir ama denildiği gibi iyi bir senaryo hiç bir zaman yeterli değildir iyi bir film için...
bazı ülkelerde ise mesela türkiye'de oyuncunun yönetmenden önce geldiği çok görülen bi şeydir.
ve bundan sonra görüntü yönetmenleri-sinematografi-fotoğraf direktörü(hepsi aynı)gelir.
senarist bu isimlerden sonra gelir genelde yapımlarda. senaristler senaryolarını tek başlarına dahi yazsalar ilk senaryo ile film haline getirilmiş senaryo arasındaki fark bayaa büyüktür. kaldı ki senaristin yazdığı diyaloglar bile diyalog uzmanları tarafından yeniden elden geçirilecektir.
ama bu hiyerarşi sürekli değişkendir, çok ünlü bi ışık şefiniz vardır senaristiniz ise gençtir, toydur umursanmaz bile fikrini alıp yeni senaryo yazmıştır birileri belki de.
araba bwm'nin, sahibi ise satın alan kişidir.
en tepede yapımcılar vardır her zaman. ama işin üretim kısmından ziyade denetleme kısmında rol alırlar.
sonra yönetmen gelir. sadece bir kaç tane senaristin ismi yönetmenden önce gelmektedir ama denildiği gibi iyi bir senaryo hiç bir zaman yeterli değildir iyi bir film için...
bazı ülkelerde ise mesela türkiye'de oyuncunun yönetmenden önce geldiği çok görülen bi şeydir.
ve bundan sonra görüntü yönetmenleri-sinematografi-fotoğraf direktörü(hepsi aynı)gelir.
senarist bu isimlerden sonra gelir genelde yapımlarda. senaristler senaryolarını tek başlarına dahi yazsalar ilk senaryo ile film haline getirilmiş senaryo arasındaki fark bayaa büyüktür. kaldı ki senaristin yazdığı diyaloglar bile diyalog uzmanları tarafından yeniden elden geçirilecektir.
ama bu hiyerarşi sürekli değişkendir, çok ünlü bi ışık şefiniz vardır senaristiniz ise gençtir, toydur umursanmaz bile fikrini alıp yeni senaryo yazmıştır birileri belki de.
- madyb (14.09.10 10:36:19)
değişir...
film senaristin değildir. ya yönetmenindir ya yapımcının. memento eğer normal akışta çekilseydi asla bir başyapıt olamazdı örneğin. nolan yazmış. ama çekmiş de.
mesela tam senin beğeneceğin bir örnek vereyim:
www.filmizle4.com
bu film sinan çetin'indir. ama afişe adı yazılmamıştır. çünkü tanınmamış, çaylak biriydi o dönem yeşilçamda. yapımcılar da yavuz turgul'un ismiyle gişe yapmaya çalışmışlar.
tanınmayan bir yönetmense; oyuncuların ismi öne çıkarılır. onlar da tanınmamışsa; "bilmem ne filminin yapımcılarından" derler.
ama genel anlayışla; film yönetmenindir. mesela david cronenberg, başrole ferhat güzeli koysa, oturup ciddi ciddi izlerim. kimse de bir şey diyemez.
film senaristin değildir. ya yönetmenindir ya yapımcının. memento eğer normal akışta çekilseydi asla bir başyapıt olamazdı örneğin. nolan yazmış. ama çekmiş de.
mesela tam senin beğeneceğin bir örnek vereyim:
www.filmizle4.com
bu film sinan çetin'indir. ama afişe adı yazılmamıştır. çünkü tanınmamış, çaylak biriydi o dönem yeşilçamda. yapımcılar da yavuz turgul'un ismiyle gişe yapmaya çalışmışlar.
tanınmayan bir yönetmense; oyuncuların ismi öne çıkarılır. onlar da tanınmamışsa; "bilmem ne filminin yapımcılarından" derler.
ama genel anlayışla; film yönetmenindir. mesela david cronenberg, başrole ferhat güzeli koysa, oturup ciddi ciddi izlerim. kimse de bir şey diyemez.
- atmosphere (14.09.10 11:15:17 ~ 11:17:07)
Senaryo; Senarist tarafından yaratılmış, tek başına özgün bir eserdir. İlgili senaryo günün birinde bir Yönetmen tarafından sinema filmi eseri haline getirildiğinde, artık o "sinema filmi" başkaca bir sanat eseri olan senaryodan türetilmiş yeni ve özgün tek başına ayrıca bir eser olur.
Konuyu izahat için şöyle bir örnek verebiliriz. Rodin bir heykel yapmış, Mozart o heykele bakarak bir müzik tasarlamış, o müziği dinleyen Dostoyevsky, bir roman yazmış o romanı okuyan Jonathan Nolan bir senayo yazmış ve bunu okuyan Spielberg bir film çekmiş ise son raddede çekilmiş sinema filmi Spielber'ün sanat eseri olur.
O yüzden konu sinema ise "sinema filmi" bir eser olarak yönetmen'e aittir.
Bu konuda okunabilir güzellikteki en güzel hikaye ise Stephen King'in romanından çekilen "The Shining"in, Stanley Kubrick ile anılması ortaya çıkan filme tepki göstermesi Stephen King'in ifrit olup aynı romandan kendisinin de bir film çekmesi ama kimsenin o çekilen filmi sallamaması olabilir.
Konuyu izahat için şöyle bir örnek verebiliriz. Rodin bir heykel yapmış, Mozart o heykele bakarak bir müzik tasarlamış, o müziği dinleyen Dostoyevsky, bir roman yazmış o romanı okuyan Jonathan Nolan bir senayo yazmış ve bunu okuyan Spielberg bir film çekmiş ise son raddede çekilmiş sinema filmi Spielber'ün sanat eseri olur.
O yüzden konu sinema ise "sinema filmi" bir eser olarak yönetmen'e aittir.
Bu konuda okunabilir güzellikteki en güzel hikaye ise Stephen King'in romanından çekilen "The Shining"in, Stanley Kubrick ile anılması ortaya çıkan filme tepki göstermesi Stephen King'in ifrit olup aynı romandan kendisinin de bir film çekmesi ama kimsenin o çekilen filmi sallamaması olabilir.
- take care dream on (09.07.15 15:29:45)
1
