[]

tüfek, mikrop ve çelik'i önerir misiniz?

kitabı için soruyorum.

ben bu tarz konuları çok severim. antropolojiye özellikle merakım var. zengin olsam kesinlikle yöneleceğim bir alan olurdu. yiğit özgür karikatüründeki gibi "hepimiz ne kadar da küçük canlılarız... adeta beş para etmez pezevenkleriz..." diye düşündükçe huzurla doluyorum resmen, bi yandan şu gezegende nereden nereye geldiğimizi düşünüp koskoca evreni hayal ederken diğer taraftan "hiçbi halt değlmişiz la" demek gönlümü sonsuz bir mutlulukla dolduruyor, eminim ne demek istediğimi anlayan duyurucular vardır.

ne zaman bahsi açılsa bana bu noktada jared emminin söz konusu eserini önerdiler. kabul ediyorum ki çocuk sayılacak yaştaydım ama belgeselini izleyince pek sevmediğimi hatırlıyorum, "OHOOOO HER ŞEY ŞARTLARA BAĞLI KARDEŞİM O ZAMAN NE ANLADIM BU İŞTEN" deyip sinirlenmiştim. şimdi bakış açım öyle değil tabii.

bunun kitabını (ya da kitaplarını? bir tane mi, seri mi vs. bilmiyorum gerçekten) önerir misiniz? "ben basit bir adamım, muzu soyar ve muzu yerim" kafasındaki insanları sarar mı sizce? yani severim dedim ama bu konuda ciddi bi altyapım yok, jared emmi de bildiğim kadarıyla "sıradan vatandaş"a yönelik olarak yazmış bunları zaten, o açıdan hoşuma gider diye düşündüm ama bilemedim.

okuyanlar varsa yorumlarını, spoiler olmaksızın değerlendirmelerini bekliyorum. gerçi spoiler zaten yaşadığımız düzendir herhalde daha neyin spoiler'ı olacak.

 
Kime göre, neye göre?
Ben sevdim. Okuyalı çok oldu.
Sen ben değilsin, ve zaman çok değişti
  • parka  (17.06.25 19:19:38) 
yakın geçmişe kadar batı kaynaklı sosyal bilimler batının afrika, amerika yerlileri, doğu (kısacası dünyanın geri kalanına) olan teknolojik ve ekonomik üstünlüğünü yer yer ırkçılığa dahi varan saçma spaan argümanlarla temellendirmeye çalışıyorlardı. 1950-60'larda bile siyahi insanların beyazlardan zeka olarak eksik olduğuna dair yığınla araştırma var abd kökenli.

jared diamond'un bu kitabı yazmaktaki en büyük motivasyonu bunun böyle olmadığını kanıtlamak aslında benim kitabın tamamından anladığım.

"OHOOOO HER ŞEY ŞARTLARA BAĞLI KARDEŞİM O ZAMAN NE ANLADIM BU İŞTEN" :) olay zaten bu bağlantıları kurabilmek, görebilmek, yakalayabilmek; bu da biraz "vizyon" ile alakalı. kitap sana gerçekten bu vizyonu katıyor önemli olan bu.

bu arada bu kitaba dair güncel çok eleştiriler de var, bir kısmı da haklı. Ancak her ne olursa olsun kitap sana ilk paragrafta anlatmak istediği bakış açısını yerleştiriyor, mühim olan bu; gerisi teferruat.

kitapta baya sıkan uzun bir bölüm var. bu jared abimiz yeni gine vs oralar özel çalışma alanı olduğu için 100-200 sayfalık bir melanezya (bkz: melanezya) bölümü var. o bölüm çok detay ve kitabın anlatmak istediği o büyük resimden baya kopuk ve teferruat ayrıntı ıvır vızır çok. orayı biraz hızlı okuma ile atlaya atlaya gidebilirsin.

bu kitabı seversen, bu kitaptan çok daha geniş ölçekli bir tarih anlatısı olan "kemirgenlerden sömürgenlere insanlık tarihi" eseri şiddetle tavsiye ederim. baş yapıttır, okuduktan sonra "vay be türkiye'de böyle insanlar da mı varmış?" diyorsun.

(bkz: alaeddin şenel)
  • makbur  (17.06.25 19:49:51 ~ 19:53:01) 
alaeddin senel'in kitabi guzeldir +1. ama bir tez ortaya koymaktan ziyade uygarlik tarihidir.

tufek mikrop ve celik ise neden bazi toplumlar digerlerinden daha ileriye gider sorusuna cevap ariyor. verilen cevap da nihayetinde cografyaya dayaniyor. guzel kitaptir, okunmalidir.

biraz konudan ayri olarak makbur'un actigi genetik konuda bir seyler soyleyeyim. insanlarda irklarin oldugu ve farkli irklarin farkli ozelliklere sahip oldugu malum. dunyadaki butun entelektuel verim beyaz derili siyah-kahverengi sacli insanlardan geliyor. buna cok sasirmistim mesela newton, einstein, turing, bohr, planck vs aklina kim gelirse bu fenotipte. sarisin dahi yok mesela. ne kadar cok para ve imkan olursa olsun sarisinlar azinlikta bu konuda. sari dahi bilen varsa bana da soylesin.

buna fizyonomi deniyor. ama modern kapitalist dunyada bunu soyledigin anda cancel edildigin icin norm su anda bundan uzak durmak. yani erkeklerin fiziksel ve zihinsel olarak daha yetkin oldugu, kadinlarin sosyal olarak daha yetkin oldugu, siyahlarin fiziksel olarak daha ustun, beyazlarin zihin olarak daha ustun oldugunu falan soyleyemiyoruz. ama erkekler butun spor organizasyonlarinda kadinlardan daha basarili, bu transim deyip kadinlari dovup madalya alanlar var mesela trajikomik. veya butun fiziksel output sporlarinda siyahlar iyi. isin icine biraz finesse koyarsan beyazlar ve lighter skin tonlarin bir sansi oluyor. vs vs.

bir de su yorumu yapmak gerekli. beyaz-siyah karsilastirmasi veya kadin-erkek karsilastirmasi universaller uzerinden yapilir. bircok yetersiz insan bunu butun beyazlar butun siyahlardan zekidir gibi anliyor, kategorisel anlayacagi yerde. durum bu degil cunku hayatta sonsuz parametre var ve individual seviyeye indiginde sadece ten rengi belirlemiyor zekayi. veya kadinlar erkeklerden zayiftir fiziksel olarak ama bana nal toplatacak kadinlar da vardir. iste bu abstract dusunceyi yapamadigi icin insanlar cok tepki gosteriyor. yani mesela erkekler kadinlardan uzundur ama beslenme, irk gibi baska faktorler isin icine girince hollandali kadinlar turk erkeklerinden uzun oluyor vs.
  • antikadimag  (17.06.25 20:44:43 ~ 20:49:31) 
Başlangıç seviyesi için okunur. Daha mantıklı ve kapsamlı kitaplar var konu hakkında. İlgi çekiyorsa paylaşabilirim ama ilk önce bu kitaptan başla bence.


  • put it in your appropriate place  (17.06.25 21:02:33) 
ben roman sever bi insan olarak sevmemiştim.
çok tarih falan da seven bi insan sayılmam zaten.
biraz daha hap bilgileri seviyorum galiba bu tarz konularda
  • high hopes of the sozluk  (17.06.25 21:12:59) 
homo sapiens daha güncel hali, onu oku. put it in your appropriate place de paylaşırsa memnun oluruz.


  • adivar  (17.06.25 21:37:08) 
Amin Maalouf
• (bkz: Arapların Gözünden Haçlı Seferleri) – YKY

David Graeber
• Borç: İlk 5.000 Yıl – Everest
• Her Şeyin Şafağı – Epsilon

Daron Acemoğlu
• Ulusların Düşüşü – Doğan Kitap
• Dar Koridor – Doğan Kitap
• İktidar ve Teknoloji – Doğan Kitap

Jared Diamond
• Tüfek, Mikrop ve Çelik – Tübitak
• Düne Kadar Dünya – Akılçelen
• Yükseliş – Pegasus

James C. Davis
• İnsanın Hikayesi – İş Bankası

James C. Scott
• Tahıla Karşı – Koç Üniversitesi

(bkz: Ian Morris)
• (bkz: Dünyaya Neden Batı Hükmediyor – Şimdilik) – Alfa

Lawrence Freedman
• (bkz: Strateji: Bir Tarih) – Alfa

Tom Standage
• Altı Bardakta Dünya Tarihi – Kırmızı Kedi

Tamim Ansari
• (bkz: İslam’ın Bakış Açısından Dünya Tarihi) – Pegasus

Howard Zinn
• Amerikan Birleşik Devletleri Halklarının Tarihi – İmge

Yuval Noah Harari
• Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens – Kolektif
• Homo Deus – Kolektif
• 21. Yüzyıl İçin 21 Ders – Kolektif
• Neksus – Kolektif
  • put it in your appropriate place  (17.06.25 21:46:57 ~ 21:48:55) 
- Bakınız olanlar özellikle tavsiye ettiklerim
- Yalnız ben çok daha fazla var sanıyordum. Azmış

  • put it in your appropriate place  (17.06.25 21:53:44) 
1
buraya yazılanların hakları Sir Anthony Hopkins'e aittir.
yazan eden compumaster, ilgilenen eden fader
modere edenler basond, compumaster, fraise, kibritsuyu, rakicandir
bu sitede yazılanların hiçbiri doğru değildir. site içeriği küçükler için sakıncalı olabilir. yazılardan yazarları sorumludur. kaynak göstermeden alıntılanamaz. devlet tarafından atanmış bir kurumun internet üzerinde kimin hangi bilgiye ulaşıp ulaşamayacağına karar vermesi insan haklarına aykırıdır. web siteleri kullanıcıların istekleri doğrultusunda bağlandıkları yerlerdir. kullanıcılar isterlerse bir web sitesine bağlanmayabilirler. bu güçleri ve imkanları mevcuttur. bir kullanıcı bir siteye bağlanmak istiyorsa bu onun tercihi ve hakkıdır. bağlanmak istemiyorsa bu yine onun tercihi ve hakkıdır. halkın kendisine hizmet etmesi için görevlendirdiği kurumlar hadlerini aşıp halka neye ulaşıp ulaşmayacağını bilmeyen cahil cühela muamelesi edemezler. ebeveynlerin çocuklarını sakıncalı içeriklerden koruması için çok sayıda bedava ve ücretli yazılım mevcuttur. bu yazılımlar bir web tarayıcısını kullanmaktan daha karmaşık teknik bilgi gerektirmemektedir. devletin milletini küçük düşürmesi ve ebleh yerine koyması yasaktır. Skimlinks ile linkler üzerinden yönlendirme payı alınmaktadır.