Şöyle;
O dolar 40 lira olduğu bilgisi internette ve çeşitli yerlerde gördüğünüz dolar/tl endekslerine dayanarak söyleniyor.
Bu endeksler piyasada doların kaç liradan alınıp satıldığının bir ortalaması baz alınarak güncelleniyor. Aslında ne alış ne da satış fiyatı değiller, çünkü alış ve satış fiyatları genellikle o değerden satışta daha yüksek, alışta daha düşük gerçekleşir. O değer ortalamadır. Stabil bir ekonomide gerçekten de alış ve satışlar bu ortalamaya çok daha yakın olur. İniş çıkışların yüksek olduğu bir ortamda ise alış satış değerleri endekste gördüğünüz ortalama değerden uzaklaşır.
Piyasada bankalar, döviz büroları, devletler arasındaki alışveriş, yerli yabancı insanların alışverişi ve çeşitli diğer tüm döviz alışverişi neticesinde gerçekleşen pazarlıklarla arz talep dengesi oluşur ve dövize değer bir verilir. Bireysel olarak biz bu dengeyi tek bir alışverişte değiştirecek güçte değiliz, elimizde pazarlık kozu yok. Kafanızı biraz bu karıştırıyor olmalı. Ancak çok büyük alışverişler gerçekleşiyor ve kurumlar arasında gerçekten pazarlıklar yapılıyor.
Alış ve satış kavramlarının anlamını teklifi yapan kişi veya kurumun konumu belirliyor. Eğer alış ve satış miktarından bahseden bir bankaysa orada alış bankanın sizden elinizdeki dövizi kaçtan almaya gönüllü olduğunu, satış ise size kaçtan satmaya gönüllü olduğunu söyler.
Merkez bankası satış rakamı, merkez bankasının, talep edenlere elindeki doları kaçtan verdiğini belirtir.
Evet siz de Euro satacaksanız, satmak istediğiniz yerin sizden elinizdeki Euroyu kaçtan satın almak istediğine bakarsınız, yani alış değerini baz alırsınız. Ancak bu alış değeri bankadan bankaya değişeceğinden somut bir dayanak olması açısından yine de endekslerde görülen değer neyse "euro şu kadar olmuş" dersiniz.
Ayrıca endeks değeri size pazarlık şansı da verir. Örneğin endeks euro 40 lira diyorsa ancak banka alış değeri 35 liraysa, siz daha yüksek bir değer önerebilir veya başka bir bankaya gidebilirsiniz. Bu size bir dayanak olur. Piyasa ortalamasını görüp, ortalamanın ne kadar aşağısına razı olabileceğinizi planlayabilirsiniz. Ya da olmaz ama, ortalamanın daha üstüne euro alan bir yere denk gelip hiç kafa yormadan orada işlem yapabilirsiniz. Bir gösterge, bir kıyas yapma aracı olur sizin için.
0