bu tarz sorularda bazen şöyle cevaplar görebilirsin:
"yatırım danışmanıyım bes'im yok. bes'le ilgili bir işim var, bes satıyorum ama benim yok :)"
aslında çok mantıklı. zaten yatırımdan anlıyorsan daha iyi enstürmanların varlığını biliyor, yönetebiliyor ve paranı değerlendiriebiliyorsun.
ama eğer yatırım konusunda çok bilgili değilsen, birikim yapamıyorsan, düzenli bir birikimin olsun istiyorsan işte o zaman mantıklı.
yani toplumun geneli için mantıklı. bunun maliyeti var tabi. portföy yönetim ücreti isteniyor bu işlem için. ufak bir tutar ama 10 yılda kümülatif olarak bir yekün oluşturuyor. işi zaten yatırım ve para olanlar, bu yönetim ücretini vereceğime kendim başka şekilde değerlendiririm diyorlar.
elcevap, sıradan vatandaşlar için mantıklı. zorunlu tasarruf yapılıyor. paran borsa da değerlendiriliyor. normal emeklilik sistemi çöküyor, o yüzden vatandaşlar olarak alternatif birikimlere ihtiyacımız var bu da onlardan biri.
not: bes aslında, isminden uzak olarak, emeklilik değil, birikim sistemi.
bahsi geçen devlet katkısını, yönetim gideri ücretine mukabil görebilirsiniz aslında. bu durumda parayı borsada değerlendirmek olarak düşünün.
bu arada, birden fazla bes sahibi olabilirsiniz. birini hiç bozdurmaz ve devlet katkısını maksimum elde edebileceğiniz 10 yıllık sürenizi sıfırlamazsınız.
ikinci, üçüncü beslerinizi ise ihtiyaç duyduğunuz anda bozdurabilecek şekilde düşünebilirsiniz. maksimum devlet katkısını almak için 56 yaş ve 10 yıl sistemde kalma gerekliliği var. bunlar olmadıkça devlet katkısı minimal oluyor. o yüzden yönetim giderlerine denk gelebilirsiniz dedim.
0