Yılın başından beri hem satılık ev bakıyorum, hem kiracılarla konuşuyorum hem de kendi çevremde gözlem yapıyorum:
- Ev sahibi olmayan İstanbul'dan gidiyor. Kimi ailesinin yanına döndü; kimi daha uygun kiralık evler olduğundan Edirne, Mersin gibi yerlere göç etti. Kiralık evlerle beraber özel okul fiyatları da etkili oluyor.
- Kamuda çalışanlar tayinlerini istiyor. Gidebilen gidiyor.
Bizim toplumda dayanışma olayı var aileler akrabalar birbirine bu konuda yardımcı oluyor. Çalışıyor da olsa çocuğunun kirasının tamamını/bir kısmını ödeyen aileler biliyorum. Şu an birçok kiracı da eski kiralardan oturuyor; yani 2000-3000-4000 TL bandında kira ödeyen kiracı çok. İdare ettikleri kadar edecekler kanun genelde kiracıyı koruyor.
Emlak işinde -gerek kiralama, gerek satın alma- beklediğin her gün her hafta her ay sana daha büyük zarar olarak yazar. "Konut fiyatları çok arttı, satışlar çok düştü, balon patlıyor" tarzı söylemlere kesinlikle itibar etmeyin. Türkiye'nin her sene 700 bin civarı yeni konuta ihtiyacı var ve üretim bunun çok altında. Depremden binlerce konut yıkıldı-kullanılmaz hale geldi. Maliyetler yüksek, kuş uçmaz kervan geçmez lokasyonlarda sosyal konutlar bile 2,5M'dan başlıyor. (THY'nin Arnavutköy'deki konut projesi fiyatlarına bakın) Konut her daim birincil ihtiyaçtır dolayısıyla kesinlikle alım veya kiralamada kararsız kalmayın, beklemeyin, hemen hareket edin.
Peki ne yapmalı? İmkanı olan zaten 1 dakika beklemeden krediye girip konutunu alsın. İmkanı yeterli olmayan ailesinden destek alsın, lüksünden taviz versin "nezih" denen yerlere yüksek kiralar ödemektense şehir merkezi olmayan bölgelerde stüdyo bile olsa mutlaka konut alsın. Dededen babadan kalma arsa-araziniz varsa peşinat yapın. Gerekirse aracınız varsa satın (ben öyle yaptım). Hatta iş durumunuz el veriyorsa ailenizin evine geri dönün birkaç yıl birlikte yaşayın konutunuzu en vasat bölge bile olsa alın, krediye girin kiraya verin.
Sene başından beri İstanbul'da takip ettiğim bir bölgede satılıklarda fiyatlar ortalama %18 artarken kiralar %40 artmış. Bu işin sonu daha pahalı kiralık konut, farklı birşey beklememek lazım. Bu sorun çözülmez, dengeler çok bozuldu, arz artsa bile kimse sıfır dairesini düşük fiyatlardan kiraya vermeyecektir.
Herkesin kendini ve ailesini kurtarması gereken bir döneme çoktan girdik, uzun yıllar kiracılık konusu ciddi sıkıntı olmaya devam edecek.
0