yahudilerde dindarlık yaygın evet, ancak ateizm de oldukça yaygın. hristiyanlık ve müslümanlıktaki hikayelerin daha ilkel ve detaylı versiyonu yahudilikte var. o yüzden bu hikayeleri derinlemesine ve detaylıca bilen birinin ateist olması daha kolay.
yahudi bilim adamlarının bir çoğu zaten ateist.
kısa sürede fazla düşünmeden yaptığım eyyorlama bu kadar

Senin bahsettiğin Yahudiler 19. yüzyılda ortaya çıkan Reformist Yahudiler, bunlar Yahudilerin daha laik hali gibi ama aslında Yahudiliğin büyük bir kısmını Ortodoks Yahudiler oluşturur, onlar da bahsettiğinin tam tersi bir anlayışa sahiptir.

ilk yahudiler genelde zanaatkardır, bir el işçiliğinde ustadırlar ve bu işler genelde çok zahmetli ve beceri isteyen işlerdir. bilim yapmak da buna çok benziyor ince ince yıllarca bir konu üstünde uğraşma sabrını gerektiriyor.

Bilim dünyasının 'dinden uzak güruh" gibi görünmesi sadece bize özel bir durum. Bir fanus içinde yaşıyor gibiyiz.

Buradan bakınca bilim beş batılı filozof beş de teorik fizikçiden ibaretmiş gibi görünüyor. İlk aklıma gelen Abul wafa aydaki kratere ismi verilmiş, Wikipedia'da yazıyor. Özellikle matematik, fizik, kimya formel bilimlerde müslümanlar hep ileride oldular.
Batılılar 19.yy'da bu bilimler üzerinde teknik inşa ederken geriye atıfta bulunmadılar ama inkar da etmediler.
Yahudilerden bilim yapanların kendi dinlerinden uzaklaştığına katılıyorum, hristiyanlar da öyle.

öncelikle müslümanlar bilimden uzaklaşmamış.

tam tersi islamdan sonra islam rönesansı var. günümüz bilim dünyasında bu dönemin çok önemli etkileri var.

modern kimyanın, mekatroniğin vs. pek çok alanın kurucusu müslümanlar.

antik yunan denilen bilimin atası kabul edilen filozofların pek çoğunun eserleri tercüme döneminden avrupalılara kalıyor. belki de islam olmasa kaybolacaktı pek çoğu.

sanırım 9 veya 10. yy'da yemen'de hamam tavanına uzay haritası çiziliyordu. saray kadınları ile bilim adamlarının arasında bilim tartışması içeren mektuplaşmalar oluyordu. fas'ta bir kadın vakfiyesi ile üniversite açılıyordu. bundan 1000 sene önce horasan, arap yarımadası, kuzey afrika arasında şimdiki öğrenci değişim programları gibi hareketlilik vardı. yani islam geldi karanlık geldi bizim tarihimizle alakalı değil.

ortaçağ neden karanlık, tarihi yazan günümüz avrupalıları o dönem insan toplayıp cadı diye yakacak kadar cahil olduğu için belki de.

günümüzdeki durum süreklilik arz etmiyor yani.

mesele sadece din ile alakalı değil.

bu konunun uzmanı olmadığım için şöyledir böyledir yorumu zor. ancak fakirlik çalışmayı, çalışmak refahı, refah tembelliği, tembellik de fakirliği getirir gibi bir daire var.

yahudiler avrupa'da yüksek tahsil alabilmeye başlayalı çok olmadı. yani 17. yy avrupasında bir yahudinin en üst seviyelerde olabilmesi kolay değil.

sonuçta hor görülen bir halk mecburen belirli alanlarda iyi olmak zorunda. bu eğitim olmadığı yerde zanaat olabilir, eğitim hakkı doğunca bilim olabilir gibi.

çok ufak bir azınlık olunca birbirini tutmak da cabası tabii..

israil süper bir ülke şu an. gerek refah seiyesi gerek teknoloji alanında. tabii ki abd parası ve koruması söz konusu. ancak israil şeriat ile yönetilen bir ülke. öyle bizdeki gibi laiklik falan dertleri de yok.

ayrıca yahudi inancında bizdeki gibi bir ahiret inancı yok. yani bu dünyada ne yaptı yaptı gibi bir durum vardı. yanılıyor da olabilirim.

yine yahudi inancına göre yahudiler üstün ırk. tüm dünyadaki insanlar onların kölesi gibi, bir önemi yok yani.

bunlar dünyaya bakışı değiştiriyor. kendi öğrendiğiniz veya kırmaya çalıştığınız çerçeve ile adamların dünyaya bakışı (mindset) çok çok farklı.

son olarak yahudilik sadece bir din değil. bir ırk, bir sınıfı ifade ediyor. siz inançlı olabilirsiniz olmayabilirsiniz ancak bu sizin yahudi olmanızı değiştirmiyor. bu da çok farklı bir bağ ortaya çıkartıyor.

velhasılı bir durum sadece bir parametre ile açıklanamaz. burada çok ciddi sosyolojik çözümlemelere ihtiyaç var.

Asırlarca yersiz yurtsuz kalıp yutulmamak/asimile olmamak için uğraşmak zorunda kalınca temel bir motivasyon kaynağı olmuştur bu.

@hebanon @gurur
Hocam ben müslümanlar bilimle alakasız demedim, emevilerin zamanının en ileri bilim adamlarına, iranlıların birçok felsefeci ve bilim adamlarına sahip olduğunu biliyorum. Ama benim bahsettiğim daha çok 19 ve 20. Yüzyıllar. Ve takdir edersiniz ki dindar kişiler artık iyice pasifize olmuşlar çünkü bilim ilerledikçe din olgusu ihtiyaç duyulmayan haliyle dindarların düşman olduğu bir şeye dönüşmüş. Tabi newton dindar bir adam ama bu 20. Yüzyılın şartlarında bir durum değil.