dünyada suni bir kriz var. abd, ingiltere, almanya vs. gıda krizi, enerji krizi, çip krizi. pandemide insanları panikle yönlendirmeyi keşfettiler. iklim krizi diye ortalığı yıkıyorlar. havalar çok sıcakmış. 5 sene önceki aynı dönemdeki hava durumu daha sıcak mesela ama şimdi insanlara iklim krizi var demek için haritaları kıpkırmızı gösteriyorlar. et yemek çevreye zararlıymış böcek yiyin diyorlar.

bunun dışında enflasyon yüzde 1 artsa onlar için büyük kriz. zengin ülke-fakir ülke ayrımı işte. yakıt bizde yüzde 400 artı adamlarda yüzde 10. gelişmiş ülke insanı buna alışık değil. stabil ülkeler. orada yaşayanlar bundan memnun değil. aktroller de bakın orda da kriz var sadece bizde yok diye ateşe benzin döküyorlar

almanya'da rus gazina bagimlilik cok ust duzeyde. bundan dolayi endise var dogal olarak ama paintov'un da dedigi gibi asil mesele hassasiyet. gelismis ekonomi icin yuzde 10 enflasyon filan cok ciddi sayilar.

almanya'da oyle inanilmaz sorunlar olacagini sanmiyorum, birkac yil belki enerji krizinden dolayi sorun yasarlar ama ureten bir ulke olduklari icin bu kriz digerlerine uc vuracaksa onlara yine bir vurur... kisacasi almanya'nin battigi dunyada hicbir avrupa ulkesi saglam kalmaz zaten. durum ic acici olmasa da bence fazla abartiliyor.

Almanya ya da diğer avrupa ülkelerinde herkes rahat yaşamıyor. Misal ben benzin ve enerji dışında Fransa'da ciddi sekilde bir etki yasamiyorum. Öyle yüzde 2-3 artmış fark etmiyorum ama öyle insanlar var ki haftalık ne yiyeceğini marketin indirimine göre falan planlıyor, haliyle bu insanlara sen yüzde 10 enflasyon dersen ki bu genel bir de enerji falan baksan uçuyor, haliyle sıkıntı var.

Şöyle hesap et; ben Fransa'da ilk zammı alırken müdür enflasyon yüzde 1 falan zam da işte 1.5-2 olur dedi. Ben bu sene kendime yüzde 8 zam bekliyorum eğer enflasyon beklenen seviyede olursa. Bu ciddi olay.

Ama bu demek değil ki öldü bitti avrupa. Satışlarda genel olarak beklenti az ama yıl sonu ve 2023 azalma yok.

Bu arada küresel ısınma konusunda ben sunu diyebilirim; 5 senedir burada yaşıyorum hayatımda ilk defa 2-3 hafta yağmur yağmadigini gördüm, resmen geçen hafta yağmur yağmasına sevindim.

suni kriz falan yok gayet kriz var heryerde. iklimsel krizin sebebi sicaklik degil kuresel isinma. her gun lizbon kadar buzul eriyor dunyada. 5 yil onceki sicakligi bugunun sicakligi ile karsilastirip kriz suni demek yanlis. onun disinda ekonomik kriz de var. avrupa'da bir cok markette fiyatlar artmis durumda. onun disinda bircok metropolde konut krizi var. benzin, bugday vs'ye girmiyorum bile.

kriz her yerde var. almanlar merkelle krizsiz ve rahat yaşıyorlardı. belirsizlik ve hükümete güven düşük olunca tedirginlik var. ama bizimkinin yanında hiç bişey.

Belirsizlik ya da yeni hukumete güvensizlik yok. Mesela dis isleri ari gibi isliyor. Uluslararasi gorusmelerde cok hizlica güven kazanildi ve Almanya ciddiye alindi. Ben bu koalisyondan memnunum. Ic ve dis siyaseti yakindan takip ediyorum. Isim de zaten bunlarla ilgili. Cogu sey daha iyi isliyor ve daha da iyiye gidecek, benim gordugum bu.

Almanya batiyor diye aglayanlar, Mark sonrasi cok fakirlestik diyenler ve bavulunda salca-bulgur tasiyanlarla ayni kesim? Onlar hep agliyorlardi.

Gerci Almanlar da aglarlar hep. Ben "bu gün dünden daha iyi" diyen Alman duymadim. Dert yanmaktan cok hoslanirlar, dert yanmak ve söylenmek ata sporlaridir.


Küresel krizde ülke olarak zenginlesmek zor. Buradaki insanlar, her seyin ulasilabilir olmasina alisik. Un bitecek diye gidip 100 kg un alanlar az degil. Her sey hep ellerinin altinda olmali yoksa cildiriyorlar. Rasyonellik yok. Kosemizde savas varke ben "bu bahar niye kuzu kulagi mantari yemedim, Ukrayna yüzünden transfer edilmiyor!!!!" diye Ukrayna bayragi yakmam mesela. Ama klasik Alman icin bunlar dert.


Orta hallinin yasantisinda büyük degisimler yok. Almanlar "köseye para atma" konusunda uzmanlar. Benim yasantimda ve cevremde de hicbir degisiklik yok. Kimse "acaba sinemaya gitmesek mi, aksam disari cikmasak mi?" demedi. Ama tatilde cogu insan Avrupa´da kalmis, istatistikler onu gösteriyor. Cok acilip onlerini goremiyecekleri harcalamalar yapmaktan kacinmislar bu yaz. Daha temkinliler kisacasi harcamalarda.

Yedigi ictigini hep kurusuna kadar saymak zorunda olan insanlar elbette 10% artistan en cok etkilenenler. Gelir adaletsizligi yok degil. Kriz zamanlari aradaki fark daha da aciliyor.

Bu "yanginin" sebebi Almanlarin ekonomik sorunlari degil, sosyal sorunlari. Fazlasiyla derin. Kitlik ve savas psikolojisine cok cok hizli giriyorlar. "German Angst" nedir, bir bakin gorun.


Merkel uzun süre iktidarda kalmanin verdigi güven ortamindan beslense de ne multeci krizinin altindan kalkabildi ne de bagira bagira gelen enerji sorunu icin yapici cozumlere yol acti. Merkel anamizi ben de severim, ama duraganlik ile güvende hissetmek cok karistiriliyor.

Kaynak önerisi: www.spiegel.de

Almanya'nın (ve çoğu "gelişmiş" Avrupa ülkesinin) son 10 yıldır falan GDP'leri neredeyse sabit. "Büyük ekonomi yavaş gelişir" diye kendilerini avutuyorlar ama aynı dönemde Amerika ya da Kore ekonomisine bakarsan bu doğru değil.

Ekonomileri "iyi" değil yani. Ha bizden her türlü zenginler, ama bizde kapital yok, onlarda olmasına rağmen büyüyemiyorlar. Sebebi de "kültürel". Koca kıta depresyonda, çocuk bile yapmıyorlar. Bu gidişle 1-2 nesil sonra Almanlar kendi ülkelerinde azınlık olacak mesela.

Sorunu göçmen alarak çözmeye çalışıyorlar ama o da çalışmıyor. Entegrasyon diye bir şey yok mesela, ilk nesilden sonrasının ülkeye faydası yok, boşuna yük.

Merkel'i de bizim yazılım çevresi sevmez, Almanya'da hala yazılım sektörünün gelişmemesinin sorumlusu olarak görülür. Startup'lar açısından bizden bile baya gerideler o kadar kaynağa rağmen. Bunun önemi şu, fabrikan var iyi hoş ama geçen yüzyılın teknolojisi o, geleceğe yatırım yapmak lazım. Ama "herkes aynı maaşı alsın, hayvan gibi vergi alalım, kamu harcaması" diye bıdı bıdı edersen olmaz o iş.

Merkel'den sonra "yeşiller" iktidar ortağı oldu, ilk işleri kömür tüketimini artırmak oldu :) Millet enerjisiz kalıcaz diye korkarken gençlik kolları "iklim krizi" falan diye kafa ütülüyor, kendilerini yollara falan uhuluyor. Politik ortam da felaket yani. Kışa doğru Rusya ile el sıkışırlar herhalde, "enerji fiyatları uçuyor" diye her yerde ağlamaları böyle bi niyetleri olduğunu düşündürtüyor.

Neyse, şu an görece yine zenginler ama Avrupa kıtasının geleceğini parlak bulmuyorum ben. Almanya'da çocuk yetiştirmezdim.

Benim tüm akrabalar Almanyada. Yukarda bahsedilen şeyleri onlar da söylüyor ama her Türkiyeye geldiklerinde Almanya cennet yeğenim diyerek dönüyorlar.