guzel futbol oldugu icin takip ediyorlar. dikkat edersen stadyumlar hep dolu. turkiye'deki 35 milyon taraftarli takimlar da 20-30 bin ortalamaya ancak oynuyorlar, 20 milyonluk sehirde. turkiye'de de her sene farkli takim sampiyon oluyor. hangisi daha fazla takip ediliyor sence?

Abi ben bizim ligi kıyas için vermedim aslında tabii ki Alman ligi ile bizi kıyaslamam ama bu ligler lokal ligler değil artık kendi seyircisi tabii ki izleyecek ama uluslararası olarak Alman liginin kalitesini düşürmüyor mu bu? Yani bi Avrupalı neden Alman ligini takip etsin ki sonuç aşağı yukarı belli, ben misal İngiliz ligini izlerim İspanya'yı izlerim İtalya bile Alman liginden daha heyecanlı mesela ki orada da Juve 9 sene şampiyon oldu ama orada bile başka takımların "acaba şampiyon olabilir miyiz" umudu oluyordu, Alman liginde o da yok herkes biliyor ki her sene Bayern şampiyon olacak, bu çok saçma.

almanya'da futbol kültürü çok farklı. insanlar takımlarını şampiyonluk için tutmuyor. olursa daha fazla seviniyorlar sadece. en başta 50+1 kuralı var mesela: kulüplerin maksimum %49'u yatırımcılar tarafından satın alınabiliyor (leipzig gibi kuralın etrafından dolaşan takımlardan da nefret ederler, dortmund kendi maçlarında statta leipzig'in logosunu bile koymuyordu skorborda) ve bu da kulübün her zaman taraftarlarına ait olacağı anlamına geliyor. gidip üye olabiliyorsun ama bizdeki kongre üyeliği gibi düşünme. daha ucuz, herkes için daha erişilebilir. bazı takımlarda mesela kulüp üyeliğin yoksa bilet dahi alamıyorsun çünkü talep o kadar yüksek.

almanya'da onlarca köklü kulüp var. ülke futbolunu yakından takip etmeyenlerin muhtemelen adını bile duymadığı mannheim'ından tut da rot-weiss essen'ine kadar yerine göre 3. veya 4. ligde 8-10 bin seyirci ortalamasını bulabilen takımlar var. keza eskinin devi kaiserslautern geçenlerde 3. ligde 40 bin seyirciye oynadı.

diyeceğim o ki bayern dominasyonu genel olarak ligin pazar değerini, uluslararası arenadaki konumunu vs. etkileyebilir ama bir augsburg'lu zaten bundesliga'yı bayern için değil kendi takımı için izliyor. taraftar kültürü çok güçlü. o yüzden ilgi hep var. kölnlü adam gladbach derbisinin derdinde mesela, bayern kazanmış ya da kazanmamış en fazla "yine mi bunlar?" deyip geçer.

türkiye gibi taraftarlığın güçlüden yana olma, kendini bir kitleye ait hissetme, payının olmadığı başarılarla övünme gibi kavramlarla bağdaştırıldığı ülkede bundesliga'yı anlamak kolay değil. bizde yoldan çevireceğin 10 adamdan 9'u istanbul'un yakınından geçmemiştir ama istanbul takımı tutar, iki sene kupa alamayınca "sevinmek için sevmedik" filan der jfjdjf almanya futbol konusunda farklı bir dünya.

***

özetle almanlar futbolu kendi takımları için izliyor. 20-30 farklı kulübün çok fazla taraftarı olduğu için de ilgi canlı kalıyor. şampiyonluk mesele değil. sürekli bayern'in kazanmasına tabii canları sıkılıyordur ama bayern şampiyon oluyor diye dortmund'da yaşayan birisi kendi takımını takip etmekten vazgeçmiyor işte veya bir duisburg taraftarı "buli'yi de hep bayern alıyor yav" deyip real madrid'i tutmuyor.

Futbol öldü maalesef. UEFA, FIFA, büyük kulüpler el ele verip makası açtılar ve doyumsuzlukları bitmek bilmiyor. Büyük kulüplerin kendi liglerinden ayrılıp bir Süper Lig kurma fikri boşuna değil. Futbol kalitesini Türkiye'de oynanan ile kıyaslamanın doğru bir çıkarım olduğunu düşünmüyorum ben. Türkiye'nin sorunları çok başka, siyaset iliklerine kadar işledi, o yüzden Türkiye'yi bu denklemin dışında tutmak gerek. Fransa'da PSG, İtalya'da Juventus, Almanya'da Bayern, İspanya'da Barça-Real ve İngiltere'de City hegemonyası mevcut. Almanya Futbol Federasyonu da sorunun farkında ki önümüzdeki yıllarda lige playoff sistemi getirmeyi düşünüyor. Tabii bunların hepsi geçici çözümler. Devrim lazım futbolda.

Abi bu arada ben "Kendi takımları için izliyorlar" teorisine çok katılmıyorum. Bu bir rekabettir ve rekabetin amacı bellidir bu insanın doğasında var; ben şampiyonluk adayı 5 takımdan biriysem ve 10 senedir aynı takım şampiyon oluyorsa ben bi abi biz ne yapıyoruz diye düşünürüm bence. Ha dediğim gibi seyirci tabii gider izler izlemeyip ne yapacak Uganda ligindeki adam da gidip izliyor ama bence bu Alman liginin "çekicilik" kalitesini Fransa ligi düzeyinde tutuyor en fazla, adamlar tekel olmuş 10 sene şampiyon oluyor, başka bi takım biraz palazlansa gidiyor en iyi futbolcusunu alıp çökertçyor takımı, aynı zamanda ortada ahlaki olmayan bir durum da var bence. Bunu yıllardır yapıyor. Yani konu sadece "abi adamlar mutlu böyle" gibi değil bana kalırsa.

yoo o konuda haklısın, ben sadece ilginin yüksek kalmasını ve çok sevilmesi kısmını açıklamaya çalıştım. yoksa evet almanlar da kızıyor bu duruma ama geleneklerine çok bağlı oldukları için anladığım kadarıyla pek çıkar yol göremiyorlar işin açığı. rekabeti sağlamanın yolu nedir? kulüplerin zenginleşmesi. mevcut düzende bu imkansız. ne olacak? kulüpler satılacak. bu olursa ne olur? almanlar ülkeyi yakar. leipzig, hoffenheim, kısmen wolfsburg ve leverkusen, yerine göre ingolstadt... bu takımlara ciddi antipati söz konusu. yahu adam leverkusen'e bile uyuz oluyor bayer'in işçilerinin takımı diye, neymiş şirket kurmuş bu takımı. adamlardaki takıma bağlılık düzeyini sen anla. şimdi bu adamlara bir arap şeyhi gelip "sizin takımınızı satın alacağız, her sene 4-5 şampiyonluk adayı olacak" dese ne değişir? en fazla şeyhi döverler. yaşanmış bir olay: lokomotive miydi chemie miydi emin değilim, red bull'un leipzig taraflarında kulüp satın almaya çalıştığı dönemde bu takımlara teklif götürülüyor. bu saydığım takımlar şu an 4. ligde. istemiyor taraftarlar. red bull şöyle edelim böyle edelim diye direttikçe diretiyor. en sonunda taraftar gruplarının "şirketinizi bombalarız, yöneticinizin arabasına bomba koyarız" gibi tehditlerinden sonra vazgeçiyorlar.

bu yüzden şu anki sorunun çözümü yok. en azından şimdilik. almanlar da tabii ki çok daha eğlenceli bir lig izlemek isterdi ama bunun tek yolu ya bayern'in bacağını kırmak ya da kulüpleri satmak. ikincisi imkansız, belki 10-15 sene sonra yeni nesille gerçekleşir. ilkini de almanya'da açıkçası kimse istemez çünkü bayern sevilmese bile önemli marka. dortmund'la kaiserslautern'i yok olmaktan kurtardılar neredeyse topladıkları yardım parasıyla örneğin.

ondan dolayı biraz kabullenmişlik hali var diye düşünüyorum. ayrıca dediğim gibi sıradan bir almanın ligin kalitesiyle (kendisi izlediği futboldan memnun olduktan sonra) çok alakası yok; türkiye'deki bir adamın bundesliga hakkında ne düşündüğüyle ilgilenmiyorlar, spor anlayışları bize kıyasla çok daha yerel. yine başa dönmüş olacağım ama bu durum gerçekten böyle. cumartesi öğleden sonra eşiyle, arkadaşıyla, ailesiyle vs. takımını statta izleyerek yıllarını geçirmiş bir magdeburglu mesela 100 tane bayern şampiyonluğu görse de kendi takımını, ligini vs. bırakmıyor. çok sevdiğin bi arkadaşının bir huyuna gıcık olmak gibi işte bayern şampiyonluğu - olmasa daha iyi ama var diye senin için büyük anlam ifade eden bir arkadaşlığı silmezsin.

der meister tam olarak anlatmak istediğim buydu. Abi ben oldum olası Alman ligini izlerim valla çok üzülüyorum bu duruma ve çözümü de yok. Yani geçmişte Eintracht Frankfurt'un Kaiserslautern'in Mönchengladbach'ın falan şampiyonluğa oynadığı günleri hatırlıyorum da bugünler o nedenle moralimi bozuyor, yoksa ben de Almanlıktan aldığım tadı hiçbir şeyden alamayanlardanım :)