bos gezenin bos ustasi
Bir nötronun veya protonun ya da komple bir atomun ya da elektronun bir diğeri ile ne kadar birbirinin aynısı olduğunu merak ediyorum. Yani bir nötron ile bir başka nötron %100 tamamem aynı mıdır?Veya spin yönü ve diğer tüm özellikleri aynı olan iki elektron, tamamen aynı mıdır?Mesela bir makine yap
Bir nötronun veya protonun ya da komple bir atomun ya da elektronun bir diğeri ile ne kadar birbirinin aynısı olduğunu merak ediyorum.
Yani bir nötron ile bir başka nötron %100 tamamem aynı mıdır?
Veya spin yönü ve diğer tüm özellikleri aynı olan iki elektron, tamamen aynı mıdır?
Mesela bir makine yapsalar; vücudunuzda bulunan bütün atomların bir haritasını çıkartsalar ve bu bilgiyi kuantum eşlemesi sayesinde ışık hızından daha hızlı biçimde başka bir galakside başka bir gezegene ışınlasalar ve sizin %100 aynınız olan bir kişiyi orada yaratsalar/kopyalasalar, uzun lafın kısası sizi ışınlasalar, orada oluşan Ali Veli ile gönderilip atomlarına ayrılmış Ali Veli aynı Ali Veli midir? Böyle bir ışınlanmayı nasıl değerlendirirsiniz?
2. Soru
Mesela siz a noktasında atomlarınıza ayrılırken b noktasında sizin atomlarınız oluşturuluyor diyelim. Bu esnada a noktasındaki siz ölürken 1 saniyeliğine canınız yanıyor diyelim. Fakat bu canınız yanmadan önce atom haritanız çıkartıldığı için bunu hatırlamayacak b noktasında oluşturulan siz. Bu durumda a noktasında çekilen acı gerçek midir? Anlamlı mıdır? Yoksayılabilir mi?
Yani bir nötron ile bir başka nötron %100 tamamem aynı mıdır?
Veya spin yönü ve diğer tüm özellikleri aynı olan iki elektron, tamamen aynı mıdır?
Mesela bir makine yapsalar; vücudunuzda bulunan bütün atomların bir haritasını çıkartsalar ve bu bilgiyi kuantum eşlemesi sayesinde ışık hızından daha hızlı biçimde başka bir galakside başka bir gezegene ışınlasalar ve sizin %100 aynınız olan bir kişiyi orada yaratsalar/kopyalasalar, uzun lafın kısası sizi ışınlasalar, orada oluşan Ali Veli ile gönderilip atomlarına ayrılmış Ali Veli aynı Ali Veli midir? Böyle bir ışınlanmayı nasıl değerlendirirsiniz?
2. Soru
Mesela siz a noktasında atomlarınıza ayrılırken b noktasında sizin atomlarınız oluşturuluyor diyelim. Bu esnada a noktasındaki siz ölürken 1 saniyeliğine canınız yanıyor diyelim. Fakat bu canınız yanmadan önce atom haritanız çıkartıldığı için bunu hatırlamayacak b noktasında oluşturulan siz. Bu durumda a noktasında çekilen acı gerçek midir? Anlamlı mıdır? Yoksayılabilir mi?
0
Selam. 2. sorudan önceki paragraf için "necessity of names - saul kripke" bu makaleyi okumanı öneririm. Bu sana epey farklı bir çıkış noktası ve bakış açısı verir.
Bu sorular hakkında düşünürken prestij filmindeki ışınlama aygıtını düşünebilirsin. Kopyalanmadan önceki kişi ışınlanan mıydı yoksa düşen mi? Bunun üzerine kafa yorduğumuzda önemli olan şeyin devamlılık olduğunu görüyoruz. En azından benim yorumum bu. Yani benim aynımı başka bir yere ışınladıklarında ben var olmayı bırakacağımı ve orada bıraktığım yerden devam edecek ve benimle birebir aynı olmasına rağmen yine de ben olmayacak başka bir kişi olacağı sonucuna varıyorum. Bu düşüncenin şöyle bir problemi var, buna göre uyumak da aynı şekilde devamlılığı bozuyor. Bu düşünceye göre her akşam yok olup her sabah tekrar var oluyor olmalıyım. Devamlılığımı yitiriyorum. Ama buna karşı çıkarsam beni burda yok edip az ötede tekrar var ettiğinde aynı kişi olmalıyım. Eğer buna evet dersem prestijdeki ışınlanma makinesinden çıkan 2 kişi de ilk kişiyle aynı kişi olmalı ki bu olamaz. Ama burada bahsi geçen makine ve durum hayali olduğu için güzel bir düşünce deneyi değil diyebilirsin, hoş, bu tarz sorularda tüm şartlar hayali oluyor.
Ama burada metotlu düşünmeye engel olan birçok şey var, hangi varsayımları yapmamız gerektiğini ve bu varsayımların ne sonuçlar doğuracağını kestiremiyoruz. Öte yandan kişiler derken vücuttan mı zihinden mi bahsediyorsun? Substance monist'ler acı ile acı olduğunda eş zamanlı vücutta gelişen değişimlerin aynı şey olduğunu savunur mesela. İkinci sorunun cevabı her türlü çekilen acı gerçektir olmalı bence. Sen koşulluyorsun bunu soruyu sorarken. Buna benzer şöyle bir soru var: boş bir ormanda yere düşen ağaç ses çıkarır mı? Ama senin sorularınla alakasız bir mesele bu şu an.
Zihin ve dil felsefesine dalarsan çok ilginç şeyler görürsün diye düşünüyorum.
www.amazon.com
Şu kitabın pdfini bul ve göz gezdir bence. Hatta atabilirim ben sana.
Bu sorular hakkında düşünürken prestij filmindeki ışınlama aygıtını düşünebilirsin. Kopyalanmadan önceki kişi ışınlanan mıydı yoksa düşen mi? Bunun üzerine kafa yorduğumuzda önemli olan şeyin devamlılık olduğunu görüyoruz. En azından benim yorumum bu. Yani benim aynımı başka bir yere ışınladıklarında ben var olmayı bırakacağımı ve orada bıraktığım yerden devam edecek ve benimle birebir aynı olmasına rağmen yine de ben olmayacak başka bir kişi olacağı sonucuna varıyorum. Bu düşüncenin şöyle bir problemi var, buna göre uyumak da aynı şekilde devamlılığı bozuyor. Bu düşünceye göre her akşam yok olup her sabah tekrar var oluyor olmalıyım. Devamlılığımı yitiriyorum. Ama buna karşı çıkarsam beni burda yok edip az ötede tekrar var ettiğinde aynı kişi olmalıyım. Eğer buna evet dersem prestijdeki ışınlanma makinesinden çıkan 2 kişi de ilk kişiyle aynı kişi olmalı ki bu olamaz. Ama burada bahsi geçen makine ve durum hayali olduğu için güzel bir düşünce deneyi değil diyebilirsin, hoş, bu tarz sorularda tüm şartlar hayali oluyor.
Ama burada metotlu düşünmeye engel olan birçok şey var, hangi varsayımları yapmamız gerektiğini ve bu varsayımların ne sonuçlar doğuracağını kestiremiyoruz. Öte yandan kişiler derken vücuttan mı zihinden mi bahsediyorsun? Substance monist'ler acı ile acı olduğunda eş zamanlı vücutta gelişen değişimlerin aynı şey olduğunu savunur mesela. İkinci sorunun cevabı her türlü çekilen acı gerçektir olmalı bence. Sen koşulluyorsun bunu soruyu sorarken. Buna benzer şöyle bir soru var: boş bir ormanda yere düşen ağaç ses çıkarır mı? Ama senin sorularınla alakasız bir mesele bu şu an.
Zihin ve dil felsefesine dalarsan çok ilginç şeyler görürsün diye düşünüyorum.
www.amazon.com
Şu kitabın pdfini bul ve göz gezdir bence. Hatta atabilirim ben sana.
0
