Almanya'da yaşamadım ama bir akrabamın eşi çocuk yaptığı için para aldı devletten birkaç yıl boyunca. Devlet teşvik ediyor bildiğim kadarıyla. Yaşlanıyor ifadesi tam bunu karşılamıyor aslında. Genç nüfus az, yaşlı nüfus fazla. Genç nüfusun az olmasının nedeni de yeterince ürememeleri. Neden üremiyorlar diye sorarsan hayat şartlarıyla ilgili. Üç çocuğa yarım hayat sunmak yerine bir çocuğa tam hayat sunuyorlar.

almanyada cocuk basina devlet 200 euro gibi bir para veriyor 18 yasina kadar. ayrica cocugun 3 yasindan sonra tum bakici masrafini ustleniyor. okul boyunca da ailenin cebinden para cikmiyor. universite felan da hep ucretsiz, ve universite okurken de cocuk bursunu aliyor. doktor hastane masraflarini da ustleniyor. Bu durumda dahi almanyada insanlar cocuk yapmiyor, nufusun yaslanmamasi icin aile basina en az 2 cocuk olmali ki nufus hep ayni olsun, ve her yas grubunda kisi sayisi esit olsun. Ama kimse cocuk yapmaya yanasmadigi icin genc nufus gelimiyor ve ulkenin yas ortalamasi her gecen gun artiyor. Iste bu nedenle almanya yurt disindan cok goc aliyor.

Koşulları güzelmiş, biz bile burada çocuk olsun diye kitlesel olarak istek duyarken onlar neyi keşfetti de böyle onu merak ediyorum. Yani yerine koydukları aktiviteleri neler mesela? Evrimsel olarak zaten bu yaşlarda insanlar eskiden hayatta olmuyorlardı bile. Ortalama yaşam süresi arttı. 70'ler 80'ler görülebiliyor. O yaşa kadar çıkabilecek milyon tane fiziksel ruhsal sıkıntı var. Kişi her zaman dimdik ayakta olmayabiliyor. Demek ki son 50-100 senede adamlar bir sırra vakıf oldu. Ben 30-35 yaşında olsam sıkılırdım çocuksuz oturmaya. Düzenli spor mu yapıyorlar? Sabah koşuları, jog'lar...? Her gün zeytinyağı, kinoa, peynir, avokado falan mı yiyorlar? Orada 35 yaşındaki bir insanın yapabileceği, çocuksuz olması gereken ve buna değecek neler var çok merak ediyorum. Mesela burada en benim diyen modern ortamda dahi düzenli cinsel hayata ulaşamıyor kitleler gerek dini gerek kültürel, geleneksel sebeplerle. Avrupa'da bize anlatılana göre o tip durumlar da biraz daha rahat. E niye evlenir insan öyleyse? Çocuk yapmayacaksa da genlerini aktarmayı düşünmüyor mu? Hiçlik mi kovalıyorlar acaba? Toplumsal bir anlayış daha çok merak ettiğim.

Cok bireyseller, kendi kararlarini kendileri aliyor. Bizde belli bir yasa gelmis herkes yavastan "evlen, cocuk yap" laflari duyuyur, ilk basta kulak asmasa da bir sure sonra evlenme ihtiyaci duyuyor. Turkiyede cogunlukla da ozellikle muhafazakar kesimde kiz ve erkek cocuklari icin evlenmek ozgurlesmenin ve birey olmanin araci, o nedenle turkiyede genelde insanlar evlenmeye daha istekliler. Almanlar da bu pek yok, evlenmeyene niye evlenmedin demez kimse.

Almanlar is hayatini cok ciddiye aliyor, is ve kariyer onlarda cok onemli. O nedenle kariyer hedefi olan bir alman cocuk yapmadan once iki kere dusunuyor. Hayatin kosusturmasi icinde cocuk gibi bir guzelligi kulfet olarak goruyorlar.

Turkiyede guclu aile baglari cocuk yaparken karar vermeyi kolaylastiriyor. Ornegin bir alman aksam cocuk yuvasindan cocugun saat 5 te almasi gerekiyorsa mutlaka almak zorunda. Mesaisi olsa da, toplantisi olsa da alacak. Cok istisna durum olmadikca kimse bir baskasinin cocuguna bakmaz, rica edilse bakar ama kimse rica etmez. Ama turkiyede sen alamazsan annen baban alir, o alamazsa kayinvalide, kayin baba alir. o da olmazsa amca, hala, teyze diye gider. O nedenle cocuk yaparken kimseye degil sadece kendine guveniyor almanlar.

Almanlar tatile cok onem verir, zengin fakir farketmez hepsi senede birkac kere dunyanin bir ucuna tatile gider. Ortalama gelirli iki kisi konusurken bu sene nereye tatile gidiyorsun denildiginde maldivler, cin, hindistan, karayipler gibi yerler soylenir hep. Cocugu olan bir aile icin dunyanin her yerine tatile gitmek o kadar kolay olmayacaktir.

Tabi bu gorusler genelleme iceriyor, tum almanlar soyle tum turkler boyle demek guc. 10 cocuklu alman aileler de var. Turkiyede de buyuk sehirlerde egitimli cevrede dogum arani azaliyor her gecen gun. Temel sebebi egitimle ve ekonomik ozgurlukle beraber bireyselligin artmasi bunun asil nedeni.