manipülasyon.

bazen bir çıkar sağlama amaçları dahi yoktur.

istanbul'da papağana tecavüz edildi gibi bir haber vardı. sanırım ldp öne sürmüştü bu iddiayı. bunun kime ne yararı var?

Contorium tarzı muzurluklar ise tamamen geyik amaçlı yapılmış, keriz silkeleme işleri.

bedavaya öyle bir motivasyon yok. küçük ya da büyük siyasi oluşumlar yapıyor bence bu işleri. ben trollüğe de inanmıyorum, adı aptallık onun.

İlk çıkaranlar art niyetli veya iş bilmez tipler. Ondan sonra genelde, kontrol etmeden, iyi niyetle paylaşanlar çok.

Arakan meselesinde ortada dolaşan fotoğrafların %90'ı fake. İnsanlar zulme dikkat çekmek için araştırmadan aynen paylaşıyor. İlk yapanlar da ya art niyetli, ya da google'da arakan diye aratıp, çıkan fotoğrafları direk paylaşıyorlar.


.

bu konuda dunyada alaninda onde gelen bir hocadan zamaninda "IT guvenligi" diye bir ders almistim ve onun soyledigne gore bu yuzyilin en tehlikeli saldiri araci bilgi manupulasyonu yolu ile toplum muhendisligi olacaktir. Bir paranin, bir belgenin sahte mi dogru mu oldugunu her zaman teyit ihtiyaci duyariz, cunku bu elle tutulan bir meta dir ve onem veririz. Ama is bilgi ve haber oldugunda beynimiz farkli calisir, cunku okudugumuz ve gordugumuz seylerde dogruyu ogrenmekten daha cok "bilmek istedigimize" daha cok inaniriz. O nedenle de bilginin dogrulugunu teyit etmeyiz, bu oltaya egitimlisi egitimsizi herkes dusuyor.

Bu tarz haberlerin olusturulmasi isi gucu olmayan insanlardan daha cok, organize ve belli bir stratejisi olan insanlar tarafindan yapiliyor. Bu problem sadece turkiyenin sorunu degil, butun dunya ayni tuzaga dusuyor. Ornegin ABD de irak, libya, suriye gibi ulkelere asker goderirken vergi veren insanlarin niye asker gonderiyoruz toplum baskisi ve elestirisi olmasin diye once tum haber kaynaklari el birligi yapmiscasina bu ulkelerin geri kalmis demokrasilerini elestirmeye baslarlar. genellikle bu haberler dogru ve kabul gormus haberler olur ilk basta, ama bunda problem elestrinin zamanlamasi ve tekraridir. Daha sonra manupulasyon haberler baslar, olmamis ve fotomontaj haberlerle kamu oyunda bu ulkelere nefret arttirilir ve o ulkelere operasyon yapilmasi gerekliligi uygun zemine oturtturulur. Bunu yapanlar ABD savas destekcileridir.

Ornegin almanyada birkac suriye gocmeninin ahlaksizca tecavuz olayi olur, ama bu haberin mutlaka bir yerine turk gocmenler konusu da eklenir ki insanlarin kafalarinda bunu yapan bir gurup once tum suriye multecilerine, daha sonra tum gocmenlere mal edilmesi saglanir. Bir sonraki asamada da yalan yanlis bircok fotograf doner sosyal medyada. Bunu yapanlar almanyadaki irkcilardir, amaclari "yabancilar disari" soylemlerini guclendirmektir.

Turkiyede de ayni sekilde, filistinde israilin yaptigi gayri insani durum once ortaya atilir, bu konuda insani olarak haklilardir. Sonra konu bol bol ortaya atilir, ve hakli tepki ortaya konulur. Ama daha sonra gercek birkac fotograin yanina yuzlerce yalan fotograf sunulur piyasaya. en son asama olarak da fotograflarin altina turkiyedeki yahudi, rum, ermeni azinliklari hedef alan sloganlar yapistirilir. Bunun yaninda bir kesimin gazeteleri "tecavuzcu imam" haberini hakli olarak yaparken baska bir tecuz vakasaini gormezden gelir, diger kesimin gazetesi kendince "odtu de tecavuz" haberini goze sokup hedefindeki odtu yu karalayip, tarikat yurtlarindaki tecavuzu gormez. Ayrica bunlarla ilgili bircok yalan fotograf da ortaya sunarlar.

Tum bu manupulasyonun kaynagi disaridan veya iceriden belli bir ideoloji ve organizasyon olabilir, o nedenle mumkun oldugunca her haberi dogrulamakta yarar var.