babam yağlanmaya bağlı karaciğer yetmezliği nedeniyle siroz hastası. son 2 haftadır durumu ciddi ve yoğun bakımda. doktorlar kadavradan nakil bekleyecek zamanı olmadığını, canlı nakille yaşama şansı olabileceğini söylediler. ben de kan grubumuz uyduğu için canlı donör olmaya karar verdim. ben tetkik sonuçlarımdan ya da psikiyatrik durumumdan elenirsem aynı sürece abim başlayacak.
bugün kan testleri sürecim başladı ve psikiyatrla konuştuk.
alıcı kişi babam olduğu için duygusal düşünüp duygusal karar verdiğimi,
mantık çerçevesinde bir karar vermemi,
aile yatkınlığı söz konusu olduğu için ileride abim de siroz olursa ona olası donör olma şansımı yitireceğimi,
benim için hayati risk yüksek olmasa da gövdemde ekteki gibi bir izim olacağını,
babamın masada kalabileceğini ya da vücudunun karaciğeri kabul etmeyebileceğini,
babamın benden aldığı organa iyi bakıp bakmayacağına emin olup olmadığımı sordu ve bana biraz düşünme süresi verdi.
bu son soru beni kararımla ilgili şüpheye düşürdü. babam aslında kendisine hiç iyi bakmadığı, en basitinden bir tuz diyetine bile uymadığı için bu aşamaya geldi.
benden aldığı karaciğerle yaşama tutunduktan sonra yine dikkatsiz davranarak kısa sürede vefat ederse boşu boşuna bıçak altına yatmış olacağım. diğer yandan da bunun kıymetini bilip çok dikkatli yaşar mı bilmiyoruz. evdekilerin görüşü "dikkat eder artık herhalde" şeklinde. şu an bilinci yerinde olmadığı için onunla bu konu hakkında bir şey konuşma şansım yok. henüz 66 yaşında olduğu için yaşamasını da istiyorum.
bu ihtimaller dahilinde siz olsanız ne yapardınız?
ya bu kadar zor sormayın. kedi falan sorun. onlar kolay.
zor karar. benim peder bey böyle riskli bir ameliyat geçirdi ama kendisine baktı. oturun konuşun bence. gözlerinden vs anlarsınız.
Babanız da olsa bu şahsi bir konu ve kendi sağlığından öncelikle kendisi sorumlu. Ani bir kaza ve ihtiyaç vs. gelişse belki fakat yıllarca sağlığı hakkında sorumlu davranmamış bir kişi var ortada. Ve sırf aile bağları sebebiyle genç bir birey sağlığını tehlikeye atmak zorunda değil.
babanızla neyi konuşacaksınız. verme der büyük ihtimal sizin için.
ben olsam verirdim.
soru çok zor. allah kolaylık versin.
babam kendine iyi bakmayacak bile olsa ben ilerde keşke dememek için verirdim büyük ihtimalle, ama şu an bile bu kararımdan memnun değilim :/
Tereddütsüz yatardım ameliyat masasına. Gerekçe istersen sıralayabilirim.
Ben büyük konuşmayayım ama vermezdim. Anne baba çocuğuna vermeli ama çocuklar büyüklere vermemeli diye düşünüyorum. Bizim tanıdık geçenlerde böbreğini verdi babasının vücudu kabul etmedi böbrek çöpe gitti şimdi çocuk tek böbrek devam ediyor hayatına.
Ben veririm hiç tereddüt etmeden ama bu burda sorulacak bir soru değil bence; kendi içinizde düşünmelisiniz. Her ailenin dinamigi farklı, her bireyin zihnindeki aile tanımı farklı. Bizim yorum yapmamız doğru degil.
"ya değmez boşver yası olmus 66, zaten kendine iyi bakmamış hele ameliyata girersen kocaman bir iz kalacak; sonucta, iz buyuktur babanın hayatı" denmesini mi bekliyorsun? bosu bosuna bıcak altına yatmıs olmayacaksın babanı kurtarmak icin elinden geleni yapmıs olacaksın organı kabul etmezse yapacak bir şey yok ama kabul eder ve devam edebilirse kendine dikkat etmesi için gerekli konusmaları yapar inisiyatifleri alırdınız. umarım abin bu kadar "mantıklı ve gercekci" bakmaz olaya.
baslıktaki soruna cevap olarak ben iki sn. dusunmeden verirdim, babamı kurtaracak olsa canımı bile verirdim.
-Hayatta olan birinin hayatını kaybetmesini engelleyeceksin. .
-Hasta olmayan birinin hayatını kurtarma ihtimalin var ama ya ihtiyacı olmazsa?
-Böyle bir ihtimal sözkonusuysa önlemi önceden almak çok daha efektif olacaktır. Ayrıca ona uyup uymayacağına da emin olamazsın. Risk kere risk.
-Kaybettikten sonra her şeye rağmen çabalamadığın için pişman olursan?
-Ayrıca bizzat yaşadığım bazı olaylar sayesinde doktorlara olan güvenimi tamamen kaybetmiş durumdayım. Riskleri çok büyük korku senaryoları haline getiriyorlar.
-Kızından karaciğer alan siroz hastası bir tanıdığım yıllardır sağasağlam.
-Ayrıca babanın senden alacağı organa iyi bakıp bakmayacağıma senin emin olman ya da olmaman neyi değiştirecek acaba? Bu çok saçma bir soru olmuş. Bu sorunun babana sorulması gerekir. Ayrıca baban ya değişecekse? Psikiyatra çok kuruldum şu an.
-Ayrıca 66 ne abi yaş mı? Gencecik adam ya. 100 olsa anca yaşardım bu tereddütü.
1 saniye dusunmezdim, salise bile dusunmezdim. 66 yasinda genc bir adam, ve % 1 bile olsa onu kurtarma sansim olsa sonrasini asla dusunmezdim.
Karaciğeriniz zamanla kendini toparlayacak sonuçta ve elinizde babanızın hayatını kurtarma şansınız var. Babamın akciğerinde sorun var, nakille olsa salise düşünmem verebileceğimin en fazlasını veririm.
Baban masada yatıyor sen hesap kitap yapıyorsun,bakarmiş bakmazmış diye düşünüyorsun,üzüldüm babanın adına.
Şüpheye düşmeniz çok normal. Endişe yaşamanız, hem kendinizi hem kendi geleceğinizi düşünmeniz kadar normal bir şey yok. Asıl gözü kapalı karar verseniz anlamsız olurdu.
Bu konuyu aslında ailenizle oturup konuşmanız gerekli. Özellikle de abinizle. Belki kendisi bu konuda daha kararlıdır. Belki kendisi donör olabilir. Ya da size fikir verebilir, destek olabilir. Belki gönüllü başkasını bulabilirsiniz.
Babanızı bir yabancı olarak düşünürseniz, siz bu şekilde bir yabancının sevdikleriyle daha uzun süre geçirmesine yardım edeceksiniz, sizin sayesinde bir aile beraber aynı masada oturup gülüşebilecek.
Ek olarak bu duyuruda sizi olumsuz eleştirenler, beklemeden hemen bıçak altına yatacağını düşünenler bile aynı sizin gibi bir olay yaşasalar eminim böyle endişe ve kararsızlık yaşayacaklardır.
Bu sounun cevabi sizde.
Sessizlikte oturup, kalbime sorardim. Baskasina sormak sorumluluk almamak demek cunku.
Çok geçmiş olsun, zor bir durum. Kararsız kalmanız o kadar normal ki, empati kurabiliyorum. Kendi ameliyatım için fazlaca düşünmüştüm benim dışımda kimse etkilenmeyeceği halde. Kendinize şunu sorun, eğer vermezseniz ve allah korusun babanıza kötü bir şey olursa ne hissedersiniz? Bir de verdiğinizde ve babanız sağlığına kavuştuğunda (ve sonrasında çabalarınızla sağlığına dikkat ettiğinde ) ne hissedersiniz? Bu hisleri terazinin kefelerine koyun, yüreğinize kulak verin.
Böbrek nakline nazaran karaciğer nakli daha kolay oluyor sanırım. Kolay derken karaciğerinizi tamamen vermemenizi kastediyorum. Bu açıdan da düşünün. Bu arada benim de ameliyat izim var ama emin olun sağlık daha baskın geliyor.
Dualarım sizinle, tekrar çok geçmiş olsun. Umarım en hayırlısı olur hem siz hem babanız için.
Ben olsam dusunmezdim
yaşadığın durumun oldukça zor olması sebebiyle böyle bi soru sorma ihtiyacı hissettiğini düşünüyorum. burada söz konusu herhangi bir insan değil, söz konusu insan senin baban. yani seni bu dünyaya getiren 2 insandan bir tanesi. birkaç hafta önce babam merdivenlerden düştüğü için kürek kemiğini kırdı ve onu ambulansla acile yetiştirdim. o günden beri düşünüyorum ya bu kadar şanslı olmasaydık ve onu oracıkta kaybetseydik diye. inan elimde olan olmayan ne varsa vazgeçer babamı seçerdim. sen şanslısın şöyle bir durumda babanı seçme veya seçmeme hakkın var. ya böyle bir hak olmasaydı? ya doktor sana yapabileceğiniz hiçbir şey yok, bekleyeceğiz deseydi ümitsiz bir şekilde? hiç demez miydin ya keşke yapabileceğim bir şey olsaydı da yapsaydım diye. hiç içinden geçirmez miydin kredi çekip daha iyi bi doktora götürsek diye? görselliğe takılmanaysa bunlar içerisinde gerçekten anlamadım. arkadaş iz dediğin nedir ya? yazın arkadaşlarınla gittiğin plajda hoşlandığın kız "aa o ne öyle ya ne izi" deyip dalga geçmesinden falan mı korkuyorsun? maddeye tapmayın arkadaşlar. somut şeyler geçicidir. sevgiye inanın.
Oldukça zor bir karar. Kararı mümkün mertebe kendiniz almaya özen gösterin. Babanız için geçmiş olsun.
babanla aranızdaki ilişkinin dinamiğine göre değişir.
eğer baban siroza alkolden yakalandıysa ve kendinisine bakmadıysa ilişki dinamiğinizde çok yoksa ya da orta az ise ben vermezdim ama bu benim düşüncem normalde de benim babamla aram pek yoktur belki de ondan bu kadar net bi cevap verebildim.
Çapraz sorguda gibi salt mantık üstüne kurulu sorularla karşılaşınca insan kendinden şüpheye düşebiliyor. Çünkü çok duygusal bir modda gitmiştim. Hadi önlüğü giy deseler giyecek moddaydım. Az çok nesildaş ve benzeşen insanlar olarak burada toplandığımızı düşünüyorum ve fikirleriniz benim için önemliydi. Karar vermemiş olsam gidip ben gönüllüyüm demezdim zaten; hem yazdıklarınız, hem ailemle konuşmalarım, hem kendimle yaptığım iç muhasebe ile bana en iyi hissettiren kararı vereceğim. Teşekkür ederim tüm yapıcı cevaplarınız için.
Pişman olmayacaksın :) geçmiş olsun.
Elimden geleni yaparım.
Babam verilen ikinci şansı da kullanamazsa bile en azından içim rahat olur, çünkü verebilecekken o şansı sunmuş olurum.