bos gitmek istemez kimse gemi de olsa tir da olsa. mal bulabildiyse dolu gider elbet.

şehirden şehire ev taşırken de böyledir. eğer dönüş için taşınacak başka bir ev varsa daha ucuza fiyat söylerler.

Bir gemi brokeri olarak anlatmaya çalışayım...
Armatörler mal getirme/götürme işini ülkeler bazında düşünmezler. Türkiye'ye gelen gemi değil Marmara'ya, Karadeniz'e ya da Akdeniz'e gelen gemi diye düşünülür. Gemi X limanında Y tarihinde açık olacak diye önceden pozisyonunu belirtir. Uygun yükü olan kişiler armatöre teklif sunar. Bu uygunluk mevzuunun bi kaç faktörü var tabii:
- İlla bire bir aynı limanda tekrar yükleme yapması gerekmez. Zaten böyle bir rastlantı yok denecek kadar azdır. Sözgelimi Marmara'daki gemi Batı Karadeniz ya da Ege'deki bir limana yüklemeye gidebilir. Buna "ballasting" yani yeni yük almak için boş gitmek deniyor. Tabii bu yeni yükün seferinin uygun uzaklıkta olduğunu varsayıyoruz. Zaten topu topu 3 gün sürecek bir seferin yükünü yüklemek için yükleme limanına kadar 2 günlük yol gidilmez.
- Bunun ticari bölgeler bazında kimi istisnaları vardır. Mesela Doğu Akdeniz'e pek çok yük tahliye edilmekle birlikte genellikle bu bölgeden tekrar yüklenecek bir şey bulunmamaktadır. Dolayısıyla buraya giden armatör ballastlayarak uygun bir başka limana gitme durumunu göze almış demektir.
- Aynı şekilde çok zor durumdaki yük sahibi (uygun gemi bulamamış olabilir) ballasting masrafını da navluna kat, yeter ki yükümü yükle diyebilir.

Genel bir kural olarak uzun mesafe sefer yapan (kıtalararası) gemilerin boş gitmeyeceği yani yük getirip yükle geri döneceği düşünülebilir. Buna karşılık kısa mesafe sefer yapan gemilerin (örneğin nehir tipi gemiler dolmuş gibi Rostov-Karadeniz/Marmara arası çalışır) çalışma prensibi yük getirip boş dönmek olabiliyor.

elbette bulursa malı taşır ama bu tür firmalar nasıl çalışıyor genelde ben onu merak ediyorum, mesela arkas nasıl çalışıyor, bu tür firmaların gemileri dolu götürüp boşaltıp hazır malı mı alıyor tekrar, yoksa dolmasını mı bekliyor, yoksa beklemeden dönüyor mu? bunlar muhtemelen duruma göre değişiyordur ama genelde nasıl oluyor, onu merak ediyorum, bu işlerin içinde olan var mı, profesyonel birinden cevap duyabilirsem sevinirim

edit: profesyonel cevap kısmını @the queen of naked kings'in cevabını görmeden yazmışım

Arkas'ın sahibi olduğu gemilerin çoğu liner dediğimiz konteyner gemileri. Bunların çalışma prensipleri dökme yükten daha farklı, tam manasıyla dolmuş gibi hareket ediyorlar. Konteyner ile yükleme yapan yük sahibi geminin tamamına navlun ödemez, yüklediği konteyner kadarını öder ki bu yüzden de parsiyel yükleme denir.
Konteyner gemileri dökme yük gemilerine göre çok büyük ve yüksek kapasitelidir. Dolayısıyla üzerindeki tüm konteynerlar aynı şirkete ait değildir/farklı yerlerde yüklenip boşaltılır. Geminin tamamının bir limanda boşaltılması çok rastlanan bir durum değildir.
Bunun dışında Arkas'ın 5-6 tane de akaryakıt tankerleri var ki bunlar dökme yük prensibiyle bir önceki cevapta anlattığım şekilde çalışır.