[]

iyi insan olunmaz iyi insan doğulur (mu?)

şimdi efendim ne zamandır birileriyle şöyle etraflıca oturup tartışmak isterim bu konuyu ama yaban ellerde olmamızdan gayrı ve insanın kendini en iyi anadilinde ifade edebilmesinden dolayı bir türlü fırsat olmadı.

Öncelikle soru belli? iyi insan olunur mu yoksa doğulur mu? ya da her ikisi mi?

Ama bu kadar basit değil işte, altını biraz açmam gerek zira çok genel bu...

Şimdi bir insanı ele alıyoruz, ben olabilirim başkası olabilir, ibnenin teki olabilir orası çok önemli değil. Bu eleman şu zamana kadar yaşadığı hayat boyunca sürekli birilerinin yardımına koşmuş ve bu yardımlar hem küçük yardımlar hem de kimi zaman lafı edilebilecek yardımlar, makbule geçen yardımlar. Yani öyle bir şey ki bu, kişi ayırt etmeksizin yapıyor bu yardımları. en iyi arkadaşı da olduğu oluyor, sokakta hiç görmediği bir adam da olabiliyor hatta ve hatta nefret ettiği adam bile ondan bir şey istese hayır diyemiyor. cevap her zaman evet ve elinden geldiğinin en iyisini yapmaya çalışmak oluyor. belki bu yardımları yaparken kimi zaman da sövüyor, küfrediyor, ne gerek vardı amına koyim diyor, ama bir şekilde karşı taraf memnun oluyor sonuçtan, çünkü sonuç olarak yapıyor karşı taraf için gerekli olanı hem de her zaman aynı titizlikle, baştan savma olmadan... Hatta küçük bir örnek vermek gerekirse mesela bir arkadaşı bundan bir cd çekmesini istiyor onca işinin arasında ve elemanımız iş güç demeden olur diyor çekiyor. ertesi gün bu kişiyle önceden planlanmış bir randevusu var oraya götürürüm cd'yi diyor ama randevuya giderken yarı yolu geçtikten sonra cd'yi evde unuttuğu aklına geliyor. ve onca yolu geri dönüp cd'yi tekrar alıyor. halbuki cd'yi unuttum dese bişi olmicak belki haftaya vericek karşı taraf da bişi demicek ki cd'de öyle çok önemli bir cd felan değil. ama dönüyor işte dönüyor ve alıyor, bir iş yapılacaksa tam yapılsın istiyor belki de. Ama bu adam bunları gerçekten içinden gelerek yapıyor yani kimseye yaranma derdi yok artı yukarda dediğim gibi belki de hayatında 1 günlük yer kaplicak ve bir daha görmeyeceği bir adama bile aynı muamele...

şimdi gelelim işin diğer yönüne. bu eleman çevresinde herkesçe iyi olarak biliniyor yani kime sorsan iyidir, kalbi temizdir diyor hatta bazen bu iltifatlar kendine bizzat söyleniyor. söylenmedi diyelim direk karşı tarafın sözlerinden, hal hareket ve davranışlarından da anlaşılıyor kolayca bizim elemanı sevdikleri ya da takdir ettikleri. şimdi bu eleman herkes tarafından iyi bilinen bu elemanın diğer yönleri de var ama. kendi içinde kopan fırtınalar, belki de özel bir olay yüzünden duyduğu pişmanlık, ya da şöyle yaşamını gözden geçirip bugüne geldiğinde kendi kendine ben iyiyim diyemediği anlar. işi biraz dini yöne çekersek "benim cennete girmem hayal, cehennem göz kırpıyor" dediği anlar. hatta biraz daha dine yönelecek olursak allah bu adamı neye göre değerlendirecek? adam kendinden memnun değil, ama çevresi tarafından takdir gören sevilen bir adam. kriter nedir? bu adam iyi midir? kötü müdür? içten pazarlıklı sinsi, (nihat genç'den sevenlerine geliyor)isimleri olmayan yılansı fare'nin teki midir? nedir amına koyim nedir?

 
rasyonalistler, bütün bilginin doğmadan önce zihnimizde olduğunu söylerler,
tabula rasa demiş ampirikler, yani bir sürü görüş mevcut

  • nomukasonduka  (28.01.08 20:16:07) 
şiii bak bi:
iyi nedir iyi? sonradan toplumların ezberlettiği düşünüş, tavır, davranış, tutumlardaki beğeni, kabul edilebilirlik vs. durumu değil mi? (tanımı aklında kurcala biraz) sonuçta iyi sonradan bilinebilir. henüz bilinçli bir varlık haline gelmemişken -bebek çocuk deli gibi- bir şeyin iyi olup olmadığı hakkında fikir beyan edemeyiz. demek ki iyi kötü kavramları toplumların yarattığı kavramlar. misal borunun öbür tarafından bak: bazı toplumlarda iyi denilen bazılarında iyi olmayabiliyor illa kötü denmese de. demek ki iyiye ilişkin konuşulacaklar algısal o da demek oluyor ki biçimsel -ezber- bilgisi ile deneyimsel bilgilerden kavrananlar bir şeyin iyi veya değilliği hususunda bize fikir veriyor yönlendiriyor. hiç kimse doğuştan kötü doğmaz. kötünün babası şeytan bile henüz doğuşta iyidir. felan filan. eminim düşünsen sen çok daha iyi anlatırsın. bak misal burda benim dediğim iyi anlatımdaki iyi bile göreceli. belki sana göre iyi anlatmışımdır belki bir başkasında göre atmışımdır gibi.

  • fempusay  (28.01.08 20:40:16) 
insanın davranışına yaşam koşulları, eğitimi, çevresi vs. nin de etki ettiği bilimsel bir gerçektir lakin insanlar farklı karakterlerde doğarlar yahut yaratılırlar diyelim. henüz anne karnındayken gelişir bu karakterler de. örnek vermek gerekirse ikizlerde bile anne karnında ikizlerden biri saldırgan diğeri uysal davranışa sahip olabiliyor. doğduktan sonra bu ikizlerin aynı davranışları sürdürdüğü görülüyor.


  • nihilanth  (28.01.08 22:35:53) 
belki şu başlık da faydalı olur fikir edinmek açısından:

elyse schein ve paula bernstein

"Kişioğlu, bir yandan genetik geçmişinin bir yandan da içinde doğup büyüdüğü toplumsal ve fiziksel çevresinin ürünü. Başka bir deyişle, hem maddî ve hem de manevî yapısı bu iki etkenin sonucu. Hangisi daha ağır basar diye sorulacak olursa, yanıt, “çevre” olmalı. Kişinin genetik geçmişi çok önemli ama, birbirlerinden ayrı çevrelerde yetişen aynı yumurta ikizleri üzerinde özellikle kriminolojik açıdan yapılan araştırmalar çevrenin daha baskın olduğunu ortaya koymuş bulunuyor. Öyle ki, “iyi” bir çevrede yetişen ikiz kardeş genelde suça yönelmezken, “kötü” çevredekinin suç işlemeye daha çok yatkın olduğu saptanmış. Kuşkusuz bu bir genelleme, tümüyle tersi durumlar da yok değil, ama sayısal bakımdan yine de çevre daha baskın olarak karşımıza çıkıyor."


"Tek ve çift yumurta ikizleri ile yapılan bir çalışmada, birlikte ve ayrı büyümüş ikizlerin, kendileri ile ilgili mutluluk ölçümlerinin karşılaştırılmasının sonucunda, mutluluk algılayışının yüzde 80 düzeyinde genetik olduğu saptanmıştır. Genetikle kast, aile kalıtımından öte, genlerin biraraya gelip oluşturdukları “karakteristik” olarak düşünülmelidir. Birbirlerine genetik olarak bağlı olmalarına rağmen, birbirinden farklı mizaç ve kişiliklere sahip olan çekirdek bir ailenin bireylerini düşündüğümüzde de şu sonuç ortaya çıkıyor: her bireyin belirlediği mutluluk düzeyi, sahip olduğu kişilikle doğrudan ilintili."
  • ermanen  (28.01.08 23:12:00) 
(bkz: x iyiydi de cevresi kotuydu)
insan iyi veya kotu dogmaz bence. yasadigi cevrenin etkisiyle -ozellikle aile bireylerinin- kisiligi gelisir. mesela turkiyede dogan bir insan evladı hic itiraz edemeden musluman oluyor gibi.
tabi birde iyi niyetli olmak var ki, aslında bir çok seyin anahtarı budur.
mesela ben dedigimi yap ama yaptıgımı yapma olanlardanım.
  • etna  (29.01.08 10:02:44) 
şu da fikir verebilir:

(bkz: otomatik portakal)
  • paranormal  (29.01.08 10:33:48) 
(bkz: my name is earl)

bu da fikir verebilir.
  • imparatorolmayikolaymisandin  (29.01.08 18:24:00) 
1
buraya yazılanların hakları Sir Anthony Hopkins'e aittir.
yazan eden compumaster, ilgilenen eden fader
modere edenler basond, compumaster, fraise, kibritsuyu, rakicandir
bu sitede yazılanların hiçbiri doğru değildir. site içeriği küçükler için sakıncalı olabilir. yazılardan yazarları sorumludur. kaynak göstermeden alıntılanamaz. devlet tarafından atanmış bir kurumun internet üzerinde kimin hangi bilgiye ulaşıp ulaşamayacağına karar vermesi insan haklarına aykırıdır. web siteleri kullanıcıların istekleri doğrultusunda bağlandıkları yerlerdir. kullanıcılar isterlerse bir web sitesine bağlanmayabilirler. bu güçleri ve imkanları mevcuttur. bir kullanıcı bir siteye bağlanmak istiyorsa bu onun tercihi ve hakkıdır. bağlanmak istemiyorsa bu yine onun tercihi ve hakkıdır. halkın kendisine hizmet etmesi için görevlendirdiği kurumlar hadlerini aşıp halka neye ulaşıp ulaşmayacağını bilmeyen cahil cühela muamelesi edemezler. ebeveynlerin çocuklarını sakıncalı içeriklerden koruması için çok sayıda bedava ve ücretli yazılım mevcuttur. bu yazılımlar bir web tarayıcısını kullanmaktan daha karmaşık teknik bilgi gerektirmemektedir. devletin milletini küçük düşürmesi ve ebleh yerine koyması yasaktır. Skimlinks ile linkler üzerinden yönlendirme payı alınmaktadır.