Ekşi Duyuru

Valla problemin ne olduğuna göre bu iddiaların anlamı değişiyor.

Mesela bitcoin mine etmek çok enerji tüketen bir iş. Bu bir problem mi? Bence değil. Ama bunu bir problem olarak görüyorsan, daha az enerji tüketen coin'ler var.

Bir diğer problem (benim için en azından), bitcoin full-node çalıştırabilmek için koca bir bilgisayar lazım. Full-node çalıştırmadan tam anlamıyla "bağımsız" ve "merkezsiz/dağıtık" olamıyorsun. Ortalama bir telefonda çalışabilecek coin'ler var (mesela eth'nin light node'u, ama onda da full node yok).

Başka bir problem (yine benim için), bitcoin transaction'ları gönüllü full-node'lar üzerinden gerçekleşiyor olması. Yani A B'ye para gönderecek diye keriz gibi bilgisayar çalıştırman lazım. Bu yüzden de 10bin civarı (çok az) full node var. Node sayısı artsa transferler de hızlı olurdu. Şu haliyle çok güvenli de değil. İşte transferler üzerinden para kazanabileceğin coin'ler de var falan filan. Bitcoin de lightning network diye bişey çıkardı hatta sonradan.

Yani işte neyi sorun olarak gördüğüne bağlı olarak o sorunu çözen bi coin var bi yerde. Ama onun da başka kendi sorunları var. Herhangi bir noktada bütün problemlerini çözebilecek mi community göreceğiz. Ben -üzülerek- pek ihtimal vermiyorum ama.

aslinda cozemedigi degil. tasarim geregi trade-off yaptigi seyler var.

mesela bitcoin ilk tasarlanirken block-time 10dk olsun diye kararlastirilmis. simdi her 10dk'da bir block uretiliyor. dolayisiyla sen bir transfer yaptiginda en az 10dk beklemen lazim. alisveris yaptiginda her musterinin kasada 10dk bekledigini dusun. mantikli degil. mesela litecoin (ilk cikan bitcoin klonlarindan) bu sureyi 2.5dk'ya indiriyor. ethereum'da bu sure yaklasik 10-15sn. tabi surenin kisa olmasi double spending riskini artiriyor.

diger bir konu blok boyutu yani her bir blokta(10dkda bir) ne kadar islem onaylanabilinir. bitcoin'in blok boyutu 1MB. bu da islem sayisini ciddi oranda kisitliyor.

tabi bu sorunlar bitcoin uzerinde de asilamayacak seyler degil. ama bunun icin community'nin(miner'lar) ortak karar vermesi gerekiyor. cunku yapilan degisiklikler zincirde catallanmaya yol acacak. mesela block limiti sorununu asmak icin 2017 yilinda iki degisiklik yapildi. birisi SegWit dedigimiz "softfork". block limiti 1MB olarak kalmaya devam etti ama her bir islemin boyutu kucultuldu. boylece sistem geriye uyumlu olarak guncellenmis oldu. bu degisikligin yeterli olmadigini dusunenler ise blok limitini 8MB'da cikarmak istedi. topluluk ortak karar almadigi icin bitcoin catallandi ve BitcoinCash dogdu.

miscoin neden olamaz? cunku blockchain teknolojisi tamamen trustless(kimseye guvenilmeyen) bir ag olusturmak icin ortaya cikmis birsey. varsayilan olarak sistemdeki herkesin kotu niyetli oldugunu dusunuyorsun. bunun icin en onemli sart sistemin olabildigince decentralized olmasi. bir sistemi ne kadar decentralize yaparsan da islemlerin onay suresi o oranda artar. sistemlerin hizli calistigini iddia eden zincirlerin buyuk bir kismi bu decentralization'dan odun veriyor. dolayisiyla sistem ataklara acik hale geliyor. mesela binance chain'deki butun node'lar tamamen binance'in kurucusu CZ'nin kontrolu altinda. istedigi takdirde senin cuzdanini karalisteye alabilir yada belli islemleri geri alabilir. ayni sey Ethereum icin de gecerli. hatta ethereum ilk ciktiginda ciddi bir atak yedi ve ethereum'a yapilan yatirimlarin tamami hacker'lar tarafindan calindi. paralari geri almak icin acik kapatildi ve hack'ten onceki bloktan sistem catallandirildi. zincirin orjinal hali Ethereum Classic oldu.

tabi bu demek degilki diger butun coin'ler pis kaka. Ozellikle Ethereum ve smart contract teknolojisi ikinci bir devrim niteliginde denilebilinir. aslinda smart contractlari bitcoin uzerinde yapmak da mumkun tabi ki ama bitcoin'in yapisi geregi mantikli degil.

Coin sisteminin kendisi zaten problem oldugu icin 10 senedir deneyip duruyorlar.

Merkeziyetsiz,denetimsiz ve "bedava" bir sistemin calismasinin imkansiz oldugunu kabullenmek istemiyorlar.

Sirket icinde 100 kullanicili finans sistemini bile oturtamiyorsun.
Dandik bir kobi odemesinde bile devamli kayiplar negatif degerler olusuyor, sen tutup icinde 8 milyar insanin oldugu sistem kurmayi dusunuyorsun.

Reklam onlar.