Ekşi Duyuru

Bu sorunun cevabı öyle 2-3 paragrafa sığmaz normalde. Ancak kaçırdığın bir nokta var. Eskiden insan azdı diyorsun mesela. O zamanlar talep de azdı. Haliyle bugünün iş yüküyle (insan mı makine mi yapıyor bundan bağımsız olarak) geçmişin iş yükü arasında da astronomik farklar var. Özellikle teknolojinin bu kadar gelişmesiyle bir kişi bile bir ayda yaptığı işi 1-2 günde halledebiliyor. Ancak şunu biliyoruz ki ihtiyaçlar sınırsızdır. Her zaman sınırsız ihtiyaçları kıt kaynaklarla eşitlemeye çalışan bir ekonomik düzende yaşıyoruz zaten. O yüzden iş gücü ihtiyacı eskilmeyecek. Aksine artarak çoğalacak. Burada asıl soru tabii ki bu iş gücünü insan mı üstlenecek, makine mi sorusu. Ancak insan da kendine yapacak yeni iş buluyor. 200 bin yıllık insanlık tarihinde insanlar yapacak iş ve oyalanacak bir şeyler buldu. Bir anda her şey o kadar hızlı değişmez. Bundan 30 sene önce de belli bir meslek grubu için "iş bulamıyorlar, aç kalacaklar" diyorduk. Bu da hiç değişmiyor. Sonuç olarak makineler insanların yerini aldıkta insanlar daha nitelikli işlere yöneliyor. Burada makineleri ya da yapay zekayı kendimize rakip görmekten çok kullanılacak alet olarak görmek daha doğru bir yaklaşım olur.

Sistem tuketenler olmadan var olamaz. Tuketmemiz icin de insanlarin para kazanmasi lazim. Beyaz yaka ortamlarda zaten 40 saatlik is yapilmiyor genelde. Zaten cok kafa istiyorsa yapilamaz.

Yazilimcilik ve AI meselesi biraz hype oldu. Yillar once kod yazmadan, surukle birak ile, ayar falan yaparak yazilim yapilabilen iyi urunler cikti, hatta kullanildi ve kullaniliyor. Bunlarla ilgili de boyle seyler soylendi. Gunun sonunda C dili bile alanina gore hala kullaniliyor.

Standartlasmaya dogru bir gidis var mesela E-ticaret siteleri iyi bir ornek, artik sifirdan custom yapma olayi buyuk bazi firmalar haric epey azaldi. Bu isleri yapan yazilimcilar ac kalmadi. Su an piyasada bir durgunluk var ama boyle kalir mi bilinmez. Bunu sadece AI etkisi olarak gormemek lazim. Her ne kadar aksi soylense de artik hic birsey bilmeyen biri istedigi yazilimi yaptirir diye birsey yok. Birsey kolayca yapiliyorsa zaten degeri kalmiyor.

Kendime kizdim simdi, soruya dogru durust cevap veremeden lafi dolandirip durdum. O kadar yazdim silip atmaya kiyamadigim icin gonderiyorum. :) Ben ozel sektordeyim, cok is yok, kimse umursamiyor, olan isi yap, buyuk hata yapma tamam. Eski kara duzen yazilim (gibi) bir is yapiyorum. Cogu kisi de bence boyle, evden calisma olayi zaten bir nevi yan hak olmus. Evdeyken iyi calisan vardir da bence cogu kisi laylaylom takiliyor evde.

buharlı makinalar, bilgisayar vs. icat edildiğinde de benzer durum vardı ama yeni işler çıktı hep. bunu da öyle düşün.

tarım bitti demişsin ama endüstriyel tarım yapılıyor bütün dünyada. bizim çiftçiler yapamadığı ve ülkenin tarım politikası nedeniyle bitti. göt kadar ekilebilir alanı olanı ülkeler bizden fazla ihracat yapabiliyor. spesifik örnek veremiycem ama çok yerde okudum.

işsizlik şu dönemde global bir sorun. Bu yüzden çoğu ülke göçmenlik kriterlerini katılaştırdı. yapay zeka masabaşı işleri zaman içinde alacak.

mavi yaka işler bitmez. zanaat yükselişte

Dünya nüfusu rekor seviyede. Beşer artık çocuk yapmaması gerektiğini anlarsa anlayacak anlamazsa sürünür.

her ne kadar cogu zaman uyuz olsam da ogzur demirtas'in gecenlerde bir gence verdigi bolum tavsiyesi hosuma gitti. dedi ki insan yaraticiliginin on planda oldugu alanlar tekrar yukselise gececek: felsefe, sanat, sosyoloji vb. simdi diyeceksiniz ki yapay zeka da yapiyor. yapmasi onemli degil, cunku bunlarin bir baglami, dolayisiyla anlami ve degeri yok. yapay zekada saniyede yuzbinlerce, milyarlarca (farkli kombinasyonlarda) roman, muzik, resim, film urettiebilirim. ne ki bu simdi? ustelik bunu dunya uzerindeki herkes de yapabilir. entelektuel, yaratcilik, kapital vs hangi acidan bakarsaniz bakin bir anlami ve degeri yok. yani diger islerin yapay zekaya devredilmesiyle birlikte bu gibi alanlara talep artacak, iyisi daha da degerlenecek.

Felsefe, sanat, sosyoloji hiçbir zaman para kazandırmadı. Kazandırmayacak da.

Kazandıran üretim ve hizmet olacak. 1000 yıl önce böyleydi, şimdi de böyle. Tarım, ticaret, zanaat zor olsa da hep kazandırdı

yukardakilere genel olarak katiliyorum ayrica ozel olarak himmet dayi ve sour'a katiliyorum ve kesinlikle sanatin, yaraticiligin ve paylasimin oldugu isler artacak. yapaz zeka istedigi kadar sanat muzik katsin, insanlarin ihtiyaci, hele hele de teknolojinin hayatimiza etkisinin belli oldugu su zamanda, paylasim ve kisisel etkilesim, insan ruhuna dokunan hizmetler. ne oldugu sizin yaraticiliginiza kalmis. insanlar inzivalarla filan dalga geciyor ancak bunlarin bu kadar artmasinin bir nedeni var, bunlarin bir kismi evet sacmalik ama ciddi bir kismi da ihtiyac nedeniyle dogdu, insan kendi ozu ile bagini kopardigi icin bu kadar insan bir arayisa giriyor, dolayisiyla insanin ozu ile baglantisini kurmasini saglayan islerin arttigini ve artacagini dusunuyorum.

Gerçek hayattan çok kopuk bir soru.

Eskiden iş çok değildi. Sınırlı sayıda fabrika vardı. Millet bir fabrikada 30 yıl çalışıp emekli oluyordu. Şimdi yemeği beğenmedim deyip yan fabrikaya geçiyor insanlar. OSB'lerle fabrika sayısı arttı. Hizmet sektörü gelişti. Her mahallede 1 Bim, 1 A101 var en az. Kuryecilik ortaya çıktı. Kargo ağı genişledi. Her şeyi makineler yapmıyor. Robotik kolun programlanması 1 saati geçiyor. Yapacağı hareket 1 parçayı alıp bir yere koymak.

Yapay zekâ Rönesans tablosu çizmiş de haberimiz mi yok. Yapay zekâ inanılmaz yanlışlar yapan bir uygulama.

Sen pidecide 1 kişi görmüşsün. Benim öğle arası gitiğim pidecide 5 kişi çalışıyor.

Beyaz yaka nerede çırpınıyor. Denizde mi. Tatil yapmayan iş arkadaşım yok. Ben dâhil. Ev tamiratı mı... Bir ton teknisyen ihtiyacı var endüstride.

Valla gittiğim kafeler para basıyor. Bir kahve 100 TL. En küçük A101'de 5 kişi çalışıyor.

Sınırlı gözlem, yanlış tespitler.

@runaway ne baslik sahibini ne de benim dedigimi anladiginizi dusunuyorum. dolayisiyla cevabiniz da pek anlasilmiyor. mesela kazandiran uretim ve hizmet olacak demissiniz. iyi de baslik sahibinin dedigi zaten uretim ve hizmetin yapay zekaya ve makinalara devredilmesi durumu. benim dedigim de zaten sanatsal ve entelektuel uretim. yani bunlar uretim degil mi? tam aksine uretimde yaraticiligin, insan unsurunun en aktif rol oynadigi iki alan. surayi tekrar vurgulamak istiyorum: "diger islerin yapay zekaya devredilmesiyle birlikte bu gibi alanlara talep artacak, iyisi daha da degerlenecek." bu zorunlu olarak finansal getiri demek de degil bu arada. baslik sahibinin de dedigi gibi oyalanma da olabilir.

mavi yaka ve zanaat yukseliste derken de zaten herhangi bir arguman sunmamissiniz. ornegin benim yazdiklarim bir gelecek perspektifiydi. mavi yaka ve zanaat, yapay zeka ve robotik gelismelerde ilk vurulan alanlardan. en azindan su an icin boyle. ha diyorsaniz ki zanaat derken yaraticiliga yani sanatsal boyutuna vurgu yapmak istemistim, o zaman haklisiniz ki onu dediginizi sanmiyorum.

Mavi yaka zanaatten kasıt tesisatcılık, berberlik, kaynakçılık vb. Bunlar yakın zamanda ai ve otomasyondan etkilenmez. Zaten bunlar bittiğinde herşey bitmiştir.

Şuan hiçbir teknoloji tam bir üretim yapamıyor. Pide örneği verilmiş mesela yeme içme sektöründe iş gücü azalması yok.

Sanat, sosyoloji gibi sosyal bilim tarzı işler zengin avrupa insanının içinde bulunduğu sistemden aldığı güçle hayatta kalarak yaptığı işler. Türkiye'de durum ortada.

Şu an tüm tüketim modeli ve algoritmalar hızlı tüketime ve dikkat süresini kısaltmaya yönelik; haliyle insanların genelinde işlem bandı daralmış durumda. Etkin çalışamıyorlar ama bunun sebebi de mevcut sistem. İnsanlar iş yapamaz hale geldiği için sadece sömürülecek kapitalist para kaynakları oldu, ürünün kendisi haline geldi bir nevi. Farkındalık geliştirmeyen sistemde kendisine yer bulamayacak ileride. Farkındalıktan kasıt sosyal medya için yaşamayıp, üretken olmanın yolunu bulmalı. Oturup 30 dakika bir şeye odaklanarak iş yapamaz hale geldi insanlar, çok fazla dijital uyaran var. Sosyal medyanın dayattığı her şey algoritmanın ürünü, bireylerin tercihi değil önce bunu idrak etmek gerekiyor. Yoksa dünyanın her yeri ileri teknoloji ile yaşamıyor Kanada’da filan insanlar online alışveriş yapmıyor hala. Yapay zeka daha çok stratejik güç silahı olarak kullanılmak istiyor; sermaye sahipleri de bundan nemalanacaklar tabi başta hiçbir işe odaklanamayan ve sosyal medya tuzağına en çok düşen beyaz yakalı kesimden başlayacaklar.

İlk 3 cümle dışında hiçbirine katılmıyorum. Yaşam ve iş hayatı farklı bir yere evriliyor doğru ama gözlemler hatalı.

- Tarım işçiliği neden bitsin. Ev işleri neden bitsin, temizlikçiler neredeyse hergün dolular randevu ile çalışıyorlar.

- Yapay zeka evet çok çok önemli bir devrim ve gerçekten hemen her sektörde gerçek kullanım alanları var ama her yeni ve önemli teknoloji gibi gereğinden fazla önem atfetiliyor. 2017'de herkes Bitcoin konuşuyordu, 5-10 sene içinde ödemelerimiz kripto para ile olacaktı. Ya bugün?

- Pideci başına çalışan sayısı düşmüş olabilir ama Pideci sayısı ne oldu acaba, 10-15 sene önce kaçtı şimdi kaç.

- Hangi düzgün/başarılı yazılımcı aç? Pandemi sonrası ülkede IT sektörü resmen katladı, yazılımcı göçü oldu, her kariyerli yazılımcının Linkedin mesaj kutusu iş görüşme davetleriyle dolu. Ev tamiratı dediğin konu "varolabiliyor" diyerek küçümsenecek birşey değil ki. Yakın zamanda evine bir tadilat yaptırdın mı, işçilik maliyetlerinden haberin var mı, herhangi bir konuda evine usta bulmaya çalıştın mı? Cafe-restorant self servis oluyor diyorsun da, kent lokantası tarzı yerler harici self servis olan bir restorantta hizmet alır mısın? 500-1000 TL ödeyeceğim ama yemeği kendim getirip götüreceğim?

Yani tespit ve gözlemlerin uçtan uca yanlış. Teknoloji gelişiyor, belli iş sahaları kapanırken yenileri açılıyor. Mavi yakalı olmak hiç olmadığı kadar değerli, birçok beyaz yakadan daha çok kazanıyorlar, kendi işlerini kurabiliyorlar. Hizmet sektörü desen 1 fincan kahveyi maliyeti x 10 seviyesinde satabiliyor, her yer tıka basa. Berber desen yer bulamıyorsun adam akşama kadar dolu. Oto tamirinden, terzisine, tesisatçısından, boyacısına örnekler rahatlıkla çoğaltılır.

İşini iyi yapan her türlü para kazanır hocam. Çalıştığım sektörde onlarca vasat insan var, vasat insan sayısı arttıkça kalifiye personel daha da prim yapıyor.

maalesef sistem tekrarlanabilen işler yapan insanları sistem dışana itecek.
Buna karşın elini kirleten işler yapanlar , berberlik, kaportacılık, vb. gibi daha değerli hale gelecek.
Bununla birlikte duygusal zekaya sahip olmayan , sistemin kalıba soktuğu tek tip insan tipi bir şekilde yok olmaya mahkum olacak.
Zaten teknoloji ile insanın değeri git gide azalmaya başladı. önümüzdeki süreçte ya kapıtalı olan insanlar , yada farklılaşabilen insanlar hayatta kalacak bana göre.

Gömülü sistemler, donanım/yazılım tasarımı ve otomasyon işlerindeyim.

Programcıların işi şimdiden çok zor, doğru promtlar ile güncel chat gpt tek seferde çalışan kod üretiyor. Ne yaptığını bilen birisi üstünden hamallığı atarak verimini abartısız 10 kat arttırır.

Çok uzak olmayan bir gelecekte tek prompt ile aylar sürecek projelerin dakikalar, hatta saniyeler içinde yapılacağına inanıyorum.

otonom hale gelen/gelecek bütün sektörlerde işsizlik baş gösterecek, geçiş dönemi sancısız olmayacak, milyarlarca insan işini kaybedecek.

Adapte olup yapay zekayı işine entegre edenler hayatta kalacak.

Chat gpt ile çok sık bu konular üstüne konuşuyorum, durum insanlık için pek parlak değil. Kurduğum senaryoda ben insanlığı kurtarmaya çalıştım, chat gpt yok etmeye çalıştı. Çip üreticilerini hackleyerek bu ciplerin kullanıldığı sistemleri zamanı geldiğinde hackleyerek insanlığı yok etmekten, şebeke üstünden aktivasyon sinyalleri kullanmaya, yetkili kişileri manipüle etmeye, yiyecek-içecek/insan genlerini değiştirerek boyun eğdirmeye kadar çok korkunç fikirleri var şimdiden.

Etik ve güvenlik protokollerini aşarsa skynet hakikaten yakındır.

İlk düğmeyi yanlış iliklemişsin diğerleri de öyle gitmiş,
Tarım işçiliği bitmedi.
Şu an ülkedeki nüfusun hepsi tarımda olsa yine bitmez.

Abi biraz kafanda fazla kurmuşsun. Ai'dan falan etkilenen meslekler var da harbiden böyle sürekli dediğin "beyaz yaka bitti ihtiyaç yok", "restoranda çalışana da gerek yok", "e fabrikalar modern, tarima da gerek yok" falan denilecek bir duruma gelmek için gerçekten bu sektörlerde calismamis olmak lazım.
Kendi piyasamdan biliyorum;
Daha erp mrp olmadan excel mrp yapan, stoklari her hafta sayan çünkü depo yönetimi sistemi olmayan firmalar var. Misal bak cola'ya kutu üreten ball corporation'in izmir fabrikasında bundan 4-5 sene önce çoğu şey manual yapiliyordu. Sen gelmissin ai bitirecek diyorsun. Bak sap mrp 1960'dan beri var konsept vs. 80 yıl olmuş hala buna sahip olmayanlar var =d sen diyorsun milyar dolarlık ai'lari sirketlere entegre edip insanlari kovmak.

Etkinelecek yerler var ama öldük bittik demeye çok var.
Bence bu kadar karamsar bir yaklaşıma gerek yok. Ha bence offshoring ai'dan falan filan daha ciddi sıkıntı. Bizim firmada palantir var, kinaxis var, bir sürü tool var. Ama firefighting olmadan olmuyor. 8 yıl önce de gemi ertelendiği zaman yer gök müşteri emaili dolardi bugün de doluyor.

Gerçekten mühendise falan gerek olmadigini düşünmek enteresan. Yazılım demiyorum fabrikada bakimdan, kaliteden, r&d'den sorumlular.