Ekşi Duyuru

insan iyidir veya kotudur meselesi o kadar basit degil. cogu kisi kendini iyi sanir, neye gore iyi neye gore kotu? isidci kafa keserken kendine iyi insanliga (kendine gore) hizmet eden biri olarak dusunur, sen onu kotu gorursun. o da seni kotu gorur. iyinin kotunun erdemin erdemsizligin tanimi kulturden kulture, zamandan zamana degisir.

"insanlar neden benden farkli olur?" sorusuna gelir dedigin (zihinsel hastaliklari ayiriyorum, antisosyal kisilik bozuklugu - psikopati vs.) o da farkli sartlarda, farkli cografyalarda, farkli tecrubelerle buyudugunuz icin.

Bkz: kötülüğün sıradanlığı

bu konuda yazılıp çizilmiş çok şey vardır herhalde. sokrates'e göre biri kötülük yapıyorsa bunu kötü biri olduğu için yapmaz. bilgisiz olduğu için yapar mesela. ahlak felsefesini araştırabilirsiniz bu soruya yanıtlar bulabilmek için.

ben bu soruya bir yanıt bulabilmiş değilim.

yukarıdaki bir cevapta da değinildiği gibi çoğunluğun kendini iyi sanması, kendi gibi olanları-kendi yakınlarını sorgulamadan iyi kabul etmesi, iyiliği-kötülüğü tanımlarken herkesin kendine göre bir kaç unsuru baz alması büyük problem. ölen birinin ardından yakınları "ay çok iyi insandı canımız arkadaşımız, babamız vs" diye ağlarken o adamın aslında yanında çalışan birini taciz etmiş olması, rüşvet yemiş olması, birine hayatı boyunca olumsuz etkilerinden kurtulamayacağı zorbalıklar yapmış olması falan bilseler de umurlarında olmaz. çünkü ölen kişi onların babişkosudur, birlikte maç izlediği kankasıdır bilmem ne. bence mesela belirli bir bilinç ve zeka seviyesinde olup et yemeye devam eden biri iyi biri olamaz. kendi keyfi için başka birinin ölmesini, acı çekmesini, tutsak edilmesini umursamamak-yok saymak "iyi biri olmak"la asla bağdaştıramayacağım bir şey. şimdi bunu görüp vay efendim et yemek bir ihtiyaç vs coşabilecek insanlar var biliyorum ama et yemek ihtiyaç değil. hepimizin zevklerimizi, alışkanlıklarımızı, doğru kabul ettiklerimizi tarafsız şekilde sorgulayıp; elimizi taşın altına koymaktan çekinmeyip, değişmeye üşenmeyip, fedakarlığa-zahmete katlanıp iyi-kötü, doğru-yanlış dediklerimizi detaylıca gözden geçirmemiz lazım. hepimizin çifte standart uygulamadan, menfaatlerimizi bir kenara bırakabilip yanlış olana "yanlışsın" diyebilmemiz lazım. depreme üzülüyor olması birini iyi insan yapmaz ayrıca bence. o kadar kolay değil iyi olmak.

Freud falan hikaye. İnsanlar doğduklarında iyi de kötü de değillerdir, pür potansiyellerdir. Onları yetiştirenlerdir onları iyi veya kötü yapan.

Ama işin içine gebelik dönemi ve annenin de babanın da gebelikten önceki son 1 yılı ve genleri de giriyor. Sadece aile terbiyesi ve gelenekle devam eden davranışlar yetmiyor yani. Uzun bir etkilenme süreci var ve nesilleri kapsıyor bu. Buna rağmen insan doğduğunda pür potansiyeldir, iyi veya kötü değil.

Hatta bence, insanın doğasının iyiyi doğruyu güzeli gerçeği olumluyu sevimliyi vs doğal olarak sevmesi ve bunlara tamamen içgüdüsel bir şekilde yönelmesi o insanın doğduğunda bile iyi olduğunu gösterir. Bence.

Her şeyi bırakalım, 99 depreminden beridir özellikle İstanbul'da ve depremi çok sıklıkla yaşayan İzmir gibi yerlerde inşaatlara itina edilmemesi, itina edenlerin ise sanki çok matah bir şey yapmış gibi çok daha fazla fiyat çekmeleri...

Sizce kötülük bu değil mi? Herkes konuşuyor neyin doğru neyin yanlış olduğunu, ama olması gerekenin yapılması için titizlenen 1 kişi bile çıksa herkes onu nasıl da alaşağı etmeye çalışıyor... asıl kötülük bu bence. Bu konunun Twitter yorumlarından çok daha büyük önceliği var.