[]
interstellar sorusu
Dün digiturk'te vardı da aklıma bir şey takıldı izlerken.
Bunlar karadeliğe yakın gezegenlere gittiklerinde 1 saat duruyorlar fakat station a geri döndüklerinde oradaki eleman 24 yıldır beklediğini söylüyor.
Peki oraya gittiklerinde biyolojik saat de mi yavaşlıyor? Nasıl oluyor da yaşlanmamış oluyorlar?
Bunlar karadeliğe yakın gezegenlere gittiklerinde 1 saat duruyorlar fakat station a geri döndüklerinde oradaki eleman 24 yıldır beklediğini söylüyor.
Peki oraya gittiklerinde biyolojik saat de mi yavaşlıyor? Nasıl oluyor da yaşlanmamış oluyorlar?
Neden yaslansinlar onlar icin 1 saat gecti sonucta. Hem orda hem obur tarafta 24 yil olarak dusunme. Iki farkli zaman akisi var. Yani nasil anlatabilirim bilemedim pek ama boyle.
- rayde (24.11.15 10:01:31)
evet biyolojik saat de yavaşlıyor. Asıl biyolojik saat yavaşlıyor. Yoksa zaman dediğimiz şey insanoğlunun uyduruduğu bir icat, aynı para gibi.
- basond (24.11.15 10:02:07)
Zamanın akışı gezegende farklı, station'da farklı hızda. Station'ın 24 yılı gezegenin 1 saatine bedel.
- kelbukel (24.11.15 10:03:02)
o zaman yolda yaşlanmaları gerekmez miydi? zamanın akışının farklı olduğunu anlayabiliyorum fakat biyolojik olarak nasıl etki etmez hala aydınlanamadım.
- safepassage (24.11.15 10:11:18)
Şurada açıklanmış güzel bir şekilde.
www.youtube.com
özet olarak şöyle oluyor, vücudumuzda bulunan hücreler => hücrede bulunan atomlar => atomlarda bulunan quantum parçacıkları ışık hızında hareket eder. dünya üzerinde 'normal' zamanda çok kısa mesafelerde hareket eden bu parçalar, vücut ışık hızına yaklaştıkca cok uzun mesafeler kat etmeleri gerekir.
pratik olarak karaciğerinizi örnek alalım.
dünya üzerinde düşünürsek;
1. saniyede karaciğeriniz X1 noktasında: X1
2. saniyede karaciğeriniz X2 noktasında: X1..X2
olur,
Uzaya çıkıp ışık hızına yaklaştığınızda
1. saniyede karaciğeriniz Y1 noktasında: Y1
2. saniyede karaciğeriniz Y2 noktasında: Y1.....................Y2
olur,
vücudumuzda olan quantum parçacıkları sabit olarak ışık hızında hareket ettikleri için hız = yol / zaman denkleminde yol Y1 ve Y2 arasında olduğu gibi artar ve o yolu kat etmeleri gereken zaman da artar. yani vücudumuzda olan herşey daha uzun zamanda gerçekleşir. sonuç olarak yaşlanmanız dünya'da referans alınmış birine göre yavaşlar.
www.youtube.com
özet olarak şöyle oluyor, vücudumuzda bulunan hücreler => hücrede bulunan atomlar => atomlarda bulunan quantum parçacıkları ışık hızında hareket eder. dünya üzerinde 'normal' zamanda çok kısa mesafelerde hareket eden bu parçalar, vücut ışık hızına yaklaştıkca cok uzun mesafeler kat etmeleri gerekir.
pratik olarak karaciğerinizi örnek alalım.
dünya üzerinde düşünürsek;
1. saniyede karaciğeriniz X1 noktasında: X1
2. saniyede karaciğeriniz X2 noktasında: X1..X2
olur,
Uzaya çıkıp ışık hızına yaklaştığınızda
1. saniyede karaciğeriniz Y1 noktasında: Y1
2. saniyede karaciğeriniz Y2 noktasında: Y1.....................Y2
olur,
vücudumuzda olan quantum parçacıkları sabit olarak ışık hızında hareket ettikleri için hız = yol / zaman denkleminde yol Y1 ve Y2 arasında olduğu gibi artar ve o yolu kat etmeleri gereken zaman da artar. yani vücudumuzda olan herşey daha uzun zamanda gerçekleşir. sonuç olarak yaşlanmanız dünya'da referans alınmış birine göre yavaşlar.
- archmage mahmut (24.11.15 10:18:41 ~ 10:23:14)
Şimdi Einstein diyor ki; "Cisimler hızlandıkça zaman cisim için daha yavaş akmaya başlayacaktır, ışık hızına ulaşıldığında zaman durmalıdır."
Şimdi bu adamlar zaten başka bir gezegene geçmek için solucan deliğinden geçiyorlar, burada da ışık hızına yakın bir hızda yolculuk yapıyorlar. Işık hızına yaklaştıkları için uzay gemisinde kalan ya da Dünya'da yaşayan insanlara göre zaman yavaşlıyor kendileri için. Yolda yaşlanmamalarının nedeni bu. Yani başka bir gezegende oldukları için zaman yavaş akmıyor; başka gezegene giderken ışık hızına yakın bir hızda yolculuk yaptıkları için zaman yavaş akıyor. Ha mesela ışık hızına ulaşsalardı zaman tamamen duracaktı kendileri için. Hatta sürekli ışık hızında yolculuk yapsalardı hiç yaşlanmadan sonsuza kadar yaşayacaklardı ama Einstein bunun için de şunu söylemiş zamanında: "Cisimler hızlandıkça kinetik enerjilerinin bir kısmı kütleye dönüşür, durağan kütleye sahip cisimler hiçbir zaman ışık hızına erişemeyeceklerdir." Tabii bundan sonra bu teoriyle çelişen kuantum mekaniği falan işin içine giriyor ama konumuz şimdilik o değil.
Şimdi bu adamlar zaten başka bir gezegene geçmek için solucan deliğinden geçiyorlar, burada da ışık hızına yakın bir hızda yolculuk yapıyorlar. Işık hızına yaklaştıkları için uzay gemisinde kalan ya da Dünya'da yaşayan insanlara göre zaman yavaşlıyor kendileri için. Yolda yaşlanmamalarının nedeni bu. Yani başka bir gezegende oldukları için zaman yavaş akmıyor; başka gezegene giderken ışık hızına yakın bir hızda yolculuk yaptıkları için zaman yavaş akıyor. Ha mesela ışık hızına ulaşsalardı zaman tamamen duracaktı kendileri için. Hatta sürekli ışık hızında yolculuk yapsalardı hiç yaşlanmadan sonsuza kadar yaşayacaklardı ama Einstein bunun için de şunu söylemiş zamanında: "Cisimler hızlandıkça kinetik enerjilerinin bir kısmı kütleye dönüşür, durağan kütleye sahip cisimler hiçbir zaman ışık hızına erişemeyeceklerdir." Tabii bundan sonra bu teoriyle çelişen kuantum mekaniği falan işin içine giriyor ama konumuz şimdilik o değil.
- angelus (24.11.15 11:15:13)
Biyolojik saat falan degismiyor, degismez. Bukulen uzayda bukulen zaman, icinde bulunan her seyle birlikte bukulur.
Butun evreni icindekilerle birlikte kucultecek bir sihir yaptigini dusun, senin ornegin 1.85 olan boyunla birlikte DUnya'daki butun cetveller de kuculecekti, boyun hala 1.85m olacakti. Herhangi bir seyin kuculdugunu iddaa edebilecek hicbir sey olamyacakti. Bukulen zaman da ayni, baska bir yerden gozlemlemedikce hicbir farkliliz olmaz. Karadeligin olay ufkuna giren uzay aracindaki tum insanlarin biyolojik saati eskisiyle ayni hizda devam ediyor, ama Dunya uzerindekilere kiyasla oyle degil. Mutlak tek bir zaman kavrami yok.
Butun evreni icindekilerle birlikte kucultecek bir sihir yaptigini dusun, senin ornegin 1.85 olan boyunla birlikte DUnya'daki butun cetveller de kuculecekti, boyun hala 1.85m olacakti. Herhangi bir seyin kuculdugunu iddaa edebilecek hicbir sey olamyacakti. Bukulen zaman da ayni, baska bir yerden gozlemlemedikce hicbir farkliliz olmaz. Karadeligin olay ufkuna giren uzay aracindaki tum insanlarin biyolojik saati eskisiyle ayni hizda devam ediyor, ama Dunya uzerindekilere kiyasla oyle degil. Mutlak tek bir zaman kavrami yok.
- stavro (24.11.15 12:22:34)
harikasınız, şimdi oldu. cevap veren herkese teşekkürler.
- safepassage (24.11.15 12:30:17)
hayır olmadı,
@archmage mahmut güzel açıklama ancak interstellar'daki 24 yıl meselesi ışık hızıyla değil kütle çekimiyle ilgili. Gezegenin kütle çekimi çok fazla olduğu için zaman yavaşlıyor.
ben de bunu anlamıyorum, hadi ışık hızıyla açıkladınız kütle çekimi ne alaka amk.
@archmage mahmut güzel açıklama ancak interstellar'daki 24 yıl meselesi ışık hızıyla değil kütle çekimiyle ilgili. Gezegenin kütle çekimi çok fazla olduğu için zaman yavaşlıyor.
ben de bunu anlamıyorum, hadi ışık hızıyla açıkladınız kütle çekimi ne alaka amk.
- confessions of an adman (24.11.15 12:48:09)
kütle çekimi çok olması demek kara deliğe yaklaşması demek, bu da zamanın farklı olacağı anlamına geliyor bence. ben böyle yorumladım. Yamuluyor muyum?
- safepassage (24.11.15 12:53:21)
Kütleçekimi zamanın yavaşlamasına/uzay-zamanın bükülmesine neden olur tabii, karadeliğe yaklaştıkça zaman karadeliğe giren için durma noktasına kadar gelirken uzayın diğer bölgelerinde aynı hızda devam eder ama bunun bir gezegende olması mümkün değil. Yani öyle devasa bir kütleçekimine sahip gezegen yok. Filmde de zaten bu olayın indikleri gezegenle bir ilgisi yok.
- angelus (24.11.15 13:01:42)
@confessions of an adman Bu konuyu interstellar üzerinden tartışmayı çok doğru bulmuyorum çünkü adamların filmde olan her şeyi fizik ve teorilere uydurcaz gibi bir çabaları, amaçları ve nedenleri yok. Ama zaman kavramını ışık hızından bağımsız olarak incelemen pek mümkün değil.
Wormholelar gerçek bile olsa oraya giren bir canlının, canlı ve bütün olarak çıkabileceğine inanmıyorum.
Wormholelar gerçek bile olsa oraya giren bir canlının, canlı ve bütün olarak çıkabileceğine inanmıyorum.
- archmage mahmut (24.11.15 13:25:12 ~ 13:26:30)
Hiç üşenmedim, filmin önemli noktalarını tekrar izledim ve sonuç şu: Filmde bu arkadaşlar uzay mekiğini karadeliğin çekim mesafesinin uzağında bir noktaya (Gemide kalan eleman bu nedenle zamanın yavaşlaması etkisine girmiyor) park ediyorlar, kendileri de yaşam aradıkları bu gezegene gidiyorlar fakat zamanın kendilerine yavaş akmasının nedeni, gittikleri bu gezegenin karadeliğin kütleçekimin etkisinde olması. Kütleçekimi zamanı büküp etkisinde kalan kişiler için zamanın yavaşlamasına neden oluyor ama o zaman da akıllara şu soru geliyor: Böyle devasa bir kütleçekiminin etkisinde bulunan gezegendeki bu insanlar, gezegenin yüzeyinde nasıl oluyor da dna'larına ayrılmadan, ki bilimadamları bu olaya spagettileşme diyor, rahatlıkla yürüyüp koşabiliyorlar? Bu kısmı da sanırım "Film işte" deyip geçmemiz gerekiyor.
- angelus (24.11.15 13:34:23)
1