bir hizmetci buldum. sozlesmesine sacma sapan maddeler ekledim. ve bu maddeler borclar kanununa vs.. girmeyen sacmalikta seyler. ve bu kisi de imzaladi kabul etti.
bu sozlesmenin gecerliligi olur mu?
olmaz. sözleşmeler hukuka aykırı olmamalı. hukuka aykırı maddeler varsa onlar geçerli olmaz.
Nope. Tbk 26 der ki sözleşme serbestisi var, dilediğini yaz çiz; amma ve laqiyn bunun sınırları elbette var. Emredici hukuk kuralları, kamu düzeni, kişilik haklarına aykırı düzenlemeler geçersizdir. Bu da tbk 27’de belirtilmiş zaten. Hukuka ve ahlaka mugayir olmayacak yazdığın sözleşme. Karşılıklı rızayla imzalansa bile hukuka aykırı maddeler bağlayıcı olmaz. Hizmetçi kabul ettim dese dahi o ilgili maddelerden dolayı yükümlülük altına girmez.
Mesela hizmetçi gelecek evi temizleyecek dip köşe, her temizlik sonunda da iki el poker oynayıp bir tane joint dönüp seks yapacaksanız veya porno çekeceksiniz diyelim. Temizlikten sonraki aktiviteler sözleşmeyle imza altına alınsa dahi geçerli olmaz mesela. Sen desen ki yav sözleşme yaptık, sözleşmeye aykırı davranıyorsun veya sözleşmeyi kısmen ifa ediyorsun. Mahkemeye verdin diyelim hizmetçiyi; mahkrme sözleşmeyi incelerlen bu hükümleri yok sayar.
buna normlar hiyerarşisi denir. en üstte anayasa vardır. en altta iki kişinin yaptığı sözleşme. ordan yukarı doğru işte yönetmelik, tüzük, kanun hükmünde kararname öyle gider.
ben hukukçu değilim ama bu bence hukuk okuryazarlığı anlamında önemli bir bilgi.
o yüzden işe girerken yapılan iş sözleşmelerindeki "işçi mesai talep edemez" vs. gibi maddeler aslında geçersiz. nedense insanlar "işe girerken imzaladık, yapacak bir şey yok" gibi bir tavır takınıyor ama öyle değil tabii.
"emredici hukuk kurallarına aykırı olamaz" genel kural var. bu kurallar genel olarak evrenseldir. benden boşanamaz diye madde olmaz. ücretsiz çalışma yazamazsın gibi gibi