Torbacı mı bunlar, siyasetle mi uğraşıyorlar nereden geliyor bu para?
Ve neden Bmw, neden Mercedes, Audi değil? Hepsi bir tarikata mensup da, o tarikat bunlara beleşe falan mı veriyor?
Önceden Tofas kullanandan korkardık, uzak dururduk. Şimdi son model bmw'ye upgrade etmişler. Bmw gördüm mü yaya olayım, sürücü olayım uzaklaşıyorum.
Bmw sürüşü en keyifli araba çünkü. Tipine göre yargılamamak lazım. İnsan tipini kendi seçemiyor. Sakal da bir tercih sonuçta, kimi sever kimi sevmez.
Cumhuriyetin ilk yıllarında sermaye belirli ellerde toplanmıştı. Paralı insan aynı zamanda eğitimli ve kültürlüydü. Sonraları o kitleye beyaz Türkler dendi aşağılandı.
Sonra Özal dönemi başladı ve ülkenin ayarlayıyla oynandı. Literatüre 'Kıroyum ama para bende.' sözü kazandırıldı.
Şimdi daha bir değişik sürece girmiş bulunuyoruz.
Söylediğin marka da o kitlenin trafikte kendini en iyi ifade edeceği mekanik beceriye sahip araçlar.
15 sene kadar once, peder araci yenileyecek.. gel dedim sana az kullanilmis bir e90 alalim, artik sen de dandik fransizlardan sonra gercek bir araca bin.
borusan'a gittik direk, 10-15 arac vardi kapinin onunde, araclar 15-20bin km'de ve cogunlugun tek hatasi surucu koltugunun sirtinda asinma var.
peder ne ayak diye sordu, satici eleman biraz siritacak "bizim musterilerimiz ekseriyetle silah tasidiklari icin, o sirt tarafini asindiriyor koltuklarin ama siz karar verin biz hemen duzeltiriz" dedi.
peder bana dondu, "senin yapacagin isi" seklinde bir bakti, kosarak ciktik. dandik citroenimize bindik, "beni oldurtmek istiyorsan daha kolay yollari var dedi", gitti jetta aldi.
bu da boyle bir animdir..
Mirket +1
Iktidarla birlikte para da el degistirdi. Mesela, benim zamanindaki Bilkentin ogrenci profili ile su anki ogrenci profilinin alakasi yok.
Deden zengin olanlar Mercedes, babadan zengin olanlar BMW kullanır diye bir laf var. Sonradan görmelerin çoğu bu arabaları seviyor. Tofaş kullananların paralı versiyonu bunlar (ucuz Tofaş’ın karşılığı Honda civic)
BMW benim de sevdiğim hatta kullanmak istediğim araç ama profili yüzünden hiç meyletmedim.
Satışında çalışan bir tanıdığım vardı. Abi alın teri ile çalışan ile mafya olan, illegal işlerle sonradan görme olanların farkı kolayca anlaşılıyor diyordu.
Alın teri ile çalışıp bu arabayı alanlar onda bir seviyesinde diyordu. Mesela biri gelmiş, yıllarca bilmem nerede yönetici, üst rütbe bir beyaz yakalı. Parasını biriktirmiş vs elinde bir dosya, hangi aracın hangi özelliği nasıl, ödeme planı, imkanları şusu busu her türlü kriteri değerlendiriyormuş. Başka satıcılara ve modellere de bakmış etmiş hepsini not etmiş. O tanıdığım “abi adam benden fazla biliyor, kaç yıllık emeği ile alacağı içim gerçekten iyi bit karat vermek istiyor” demişti.
Geri kalan onda dokuzluk profil ise şöyle, saç be giyim olarak çok güven vermeyen. Elimde tespih, dar ve kısa paça, konuşması nispeten kaba falan filan bahsettiğiniz profil.
Bunlar geldiğinde direkt şu araba var mı, en pahalı model hangisi, biz 5 tane 10 alıcaz falan diyorlarmış.
Bir kişiye birden fazla araç satılmıyormuş sanırım. Öyle cevap verdiğinde bir telefon ile on kişi oluveriyormus bu tipler. Hepsi akraba.
Bu örnek iki profil, bir kez oluşan hikayeden çok, az çok değişse de sık sık karşılaştığı müşteri profilleriymiş.
Yani kısaca sonradan görmeler bu arabayı seviyor. Ben de sürmek istiyorum ama sahip olduğum para, alım gücüm vs buna el vermiyor. onbeş sene önce tek odalı evde yaşarken şansın dönmesi ile hızlıca zengin olanların ilk aklına gelen şey bu arabaya sahip olmak oluyor.
BMW, Almanya hariç dünya genelinde keko arabası olarak geçer. Ayrıca şoförleri de yine dünya genelinde trafik canavarı olarak bilinir. ABD'de, İngiltere'de ve Türkiye'de durum bu. BMW'nin lüks ve konforlu araç olması sebebiyle belirli bir kesimin tercihiyken, özellikle son 20 senede bir şekilde paraya ulaşan varoş, keko vs. kesimin ilk el attığı araba BMW. O yüzden oluşan algı da bu.
Gözünüzden kaçan imaj değişimi için şöyle popüler bir örnek vereyim. Passat, orta sınıf Audi'si/BMW'siydi bir 10-15 yıl önceye kadar. Şimdi Passat denince aklınızda başka bir imaj oluşuyor, değil mi? O imaj da prestijli değil. Aynı şey işte.
İnsanların az bir kısmının teknik bilgisi var, haliyle. Çoğu kişi araç alırken çevresine danışıyor. Olumlu duyumları olursa onu alıyor.
Bana öyle geliyor ki belli çevrelerde belli araçlar bu yüzden daha popüler. Herkes birbirine öneriyor ve bir noktada bu artık o çevrelerden olmayan kişilerce de o çevrelerle ilişkilendiriliyor. Bu sefer insanlar hem çevrelerine uyduğu gibi hem de çevrelerinden olmayandan kaçınmaya başlıyor. İki yönlü bir şey oluşuyor.
Keko arabası, kadın arabası, hatta muhafazakar kadın arabası, aile arabası, orta direk arabası gibi tonla şey var böyle.