simdiki zaman gibi dursalar da, simdiki zaman cekimi yerine gore simdiki, genis veya gelecek zaman bildirebiliyor.
simdiki: yemek yiyorum.
genis: sigara icmiyorum.
gelecek: yarin istanbul'a gidiyorum.
fakat bu -mekte/ -makta formu bazen simdiki zaman bazen de genis zaman bildiriyor. hicbir zaman gelecek zaman bildirmiyor. hatta daha cok genis zaman bildiriyor gibi.
neyse, bunlarin tam olarak siniflandirmasi nedir?
ayri bir siniflandirmaya ihtiyaclari yok mu?
en azindan -di'li ve -mis'li gecmis zaman gibi bi siniflandirmaya tabi olsalar (-mekte'li simdiki zaman gibi bir sey mesela) daha iyi olmaz mi?
-Mekte -makta kullanıldıgı yere göre diğer durumlarda olduğu gibi kip kayması oluşturabiliyor. Kip kaymasına kimileri anlam kayması da diyor. Bu işin uzmanı değilim ama örnek vereyim
Şu an kitap okumakta.
Her pazar kitap okumakta.
Burada ilkinde şimdiki zamanı çekimlerken ikinicisi geniş zamanı karşılıyor, kip kayması olmuş.
Şimdiki ve geniş zamanın resmi kullanımıdır.
Akademik dilde ya da resmi ortamlarda kullanımı tercih edilir.
Yanına edilgen çatı da alabilir.
Turkologlar ek-kok ayrımlarında cogu zaman ayrılıga dusuyor, bunu belirteyim en basta. "-mAktA" kullanimi ayni anlami veren kullanimlarla baska Karahanli Türkcesi´nde de mevcut. Evet kagit uzerindeki ayrimda bir zaman eki yok. Zaman ekinden cikip, Türkce´de zaman kavramina kaymis biraz sorunuz. Simdiki zaman, zaman kavraminda genis zamanin da icinde elbette.
gel: Eylem kok
mek: master eki
te: bulunma hali eki
y: yardımcı ses
im: sahıs eki
........
Bulunma hal ekinin, mastar eki ile kaliplasmasi soz konusu degil. Zaten bulunma eki cok nadir durumda kaliplasmis Türkce´de. Bu sebeple, -mAktA kullaniminda bir siniflandirmaya gerek yok.